hfdst 3: morele vraagstukken + gevolgethiek

• Filosofie
• Secundair onderwijs

hfdst 3: morele vraagstukken + gevolgethiek

Wat vind jij?

Wat moet het meisje zeggen aan de kaartjesverkoper?

Lesdoelen

• Twee soorten van ethiek kunnen onderscheiden.
• Ik leg uit hoe gevolgenethiek correct ethisch handelen definieert.
• Ik pas gevolgenethiek toe op maatschappelijke voorbeelden.
• Ik formuleer kritiek op gevolgenethiek. 

Morele vraagstukken

Ethische dilemma's = omstandigheden waarin het niet meteen duidelijk is welke morele keuze de beste is.

• afwegen van verschillende opties, rekening houdend met verschillende factoren
• welke waarde primeert? Afhankelijk van situatie en kan verschillen met anderen

Factoren morele keuze

- De gevolgen (voor één individu of voor de groep)

- De intentie (met opzet of per ongeluk)

- De aanleiding (wat de situatie veroorzaakt heeft)

- De waarde of deugd die je belangrijk vindt (bv. eerlijkheid, vriendschap …)

Situaties in groep pp 42-43

Gevolgenethiek

Artikel + vragen in groep pp 43-44

Gevolgenethiek

• gevolgenethiek of consequentialisme = de gevolgen van een handeling bepalen of de handeling juist of verkeerd is. 
• Jeremy Bentham (1748-1832)
• Utilitarisme = maximaliseren van algemeen = nastreven van het grootste geluk voor grootst aantal mensen

Gevolgenethiek: utilitarisme

• saldo genot en pijn!
• bv. dronkenschap
• saldo onderhevig aan zeven variabelen
• het goede is OPTELBAAR

• Opdracht 5 pp 45 (thuis)

zeven variabelen

Stof tot nadenken

• In welke mate is geluk meetbaar?
• In hoeverre is het mogelijk om alle gevolgen vooraf te weten? 

Trolley-dilemma

Trolley-dilemma

• Zou jij eerder wel of eerder niet aan de hendel trekken? Waarom wel/niet?
• Tussen welke gevolgen moet je kiezen?
• Wat zou een utilitarist doen?
• Met welke principe komt wat een utilitarist zou doen in conflict?

Trolley-dilemma

Trolley-dilemma

• Zou je de zware man van de brug duwen of niet? Waarom wel/niet?
• Waarin ligt het verschil met het vorige dilemma?
• Hier duw je een mens in plaats van aan een hendel te trekken. Het actief toebrengen van schade is niet hetzelfde als het passief toelaten van een schadelijke gebeurtenis.

Trolley-dilemma: conclusie

Enkel de gevolgen tellen, niet de intentie!

Toepassing

Oefening 6 pp 47-48