1.5 Allemaal anders

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

leerdoelen vandaag (1.5)

Aan het einde van de les:

- kan je aanpassingen bij planten beschrijven

- kan je aanpassingen bij dieren beschrijven

1.5 Allemaal anders

Dieren en planten moeten zich voeden, verdedigen en voortbewegen.

Dat doet elke soort op zijn eigen manier.

1.5 Allemaal anders

De meeste dieren en planten hebben aanpassingen aan hun leefomgeving en aan hun manier van leven.

Door deze aanpassingen kunnen organismen zich goed bewegen, voeden of verdedigen.

1.5 Allemaal anders

Dieren die in het water leven, hebben andere aanpassingen dan dieren die op het land leven. Ze hebben bijvoorbeeld vinnen.

Met de vinnen kunnen ze zich goed bewegen in het water.

1.5 Allemaal anders

Bij vissen en andere waterdieren gaan de kop, lijf en staart in elkaar over. Ze vormen 1 geheel.

Zo'n lichaamsvorm noem je gestroomlijnd.

Door deze lichaamsvorm kunnen ze gemakkelijker door het water zwemmen.

1.5 Allemaal anders

Ook planten hebben aanpassingen aan hun leefomgeving.

Sommige planten leven in droge gebieden en andere planten leven in natte gebieden. Beide planten hebben aanpassingen aan hun leefomgeving.

Planten in een droge omgeving hebben vaak kleine bladeren en veel wortels.

Omdat de plant kleinere bladeren heeft, verliest een plant minder water.
Die wortels zijn nodig om voldoende water op te nemen.

Een plant in een natte omgeving heeft minder wortels nodig.

1.5 Allemaal anders

Dieren hebben ook aanpassingen aan het soort voedsel dat ze eten.

Zo hebben miereneters een lange dunne tong waar de mieren die ze eten goed aan blijven plakken.

En eekhoorns hebben 4 scherpe tanden waarmee ze noten en zaden kunnen stukbijten.

1.5 Allemaal anders

Sommige vogels eten zaden. Andere vogels eten insecten. Roofvogels eten kleine dieren.

Bij elk type voedsel hoort een andere type snavel.

1.5 Allemaal anders

Dieren kunnen op verschillende manieren lopen:

- zoolgangers: lopen op hun gehele voetzolen (beren)

- teengangers: lopen op hun tenen (katten)

- topgangers (hoefgangers): lopen op de toppen van de tenen (paarden)

De manier van lopen is een aanpassing aan de ondergrond.

1.5 Allemaal anders

Veel planten en dieren hebben aanpassingen om zich goed te kunnen verdedigen.

Daardoor worden ze niet zo snel opgegeten.

1.5 Allemaal anders

Een braamstruik heeft stekels, zodat de bramen niet zo snel worden opgegeten.

Een brandnetel heeft brandharen. Als je een brandnetel vastpakt dan gaat het prikken en jeuken.

Hierdoor wordt een brandnetel minder snel opgegeten.

Andere planten maken een gifstof. Bijvoorbeeld de bessen van de koffieplant. Die zijn giftig.

1.5 Allemaal anders

Een egel verdedigt zich met stekels.

Sommige dieren hebben een schutkleur.

Een schutkleur lijkt op de leefomgeving.

Daardoor wordt het dier bijna onzichtbaar.

zelf aan de slag

1.5 Allemaal anders: lees de tekst en maak de opdrachten:

opdracht 1 t/m 4 maken

(vanaf blz. 44)

herhalen leerdoelen

Aan het einde van de les:

- kan je aanpassingen bij planten noemen

- kan je aanpassingen bij dieren noemen

zelf aan de slag

opdracht 5 t/m 10 maken

(vanaf blz. 46)

15 minuten

in stilte

(is huiswerk)