Kea 3GT H3 par 3 en 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

H3 Nederland en Indonesië

    §3.3 Indonesisch nationalisme

Ethische politiek

Streven van de Nederlandse regering naar welvaart en ontwikkeling van de Indonesische bevolking!

Hoe?

-onderwijs

-gezondheidszorg

-betere landbouwtechnieken en migratie

Waarom werd er besloten om de ethische politiek in te voeren?

de Volksraad

 

Vergadering van Indonesiche vorsten en leiders die mochten meebeslissen in bestuur> was vooral voor de show!

Welke maatregelen werden ingevoerd? Noem er twee.

Nederland beloofde dat de Indonesiërs zichzelf mochten besturen. Ze richtten daarom de Volksraad (1918) op. Leg uit op welke manier de Nederlanders zich aan deze belofte hielden.

Teleurstelling bij Indonesische nationalisten

• De Volksraad heeft weinig invloed

• Jongeren krijgen meestal niet de goede baan waarvoor ze zijn opgeleid

• Uit alles blijkt: voorlopig nog geen onafhankelijkheid, het bevalt de Nederlands wel in Indië (Tempo Doeloe)

Gevolgen

• Radicalisering: geen samenwerking meer met de Nederlanders

• (Gewapende) strijd voor onafhankelijkheid, bijvoorbeeld met een opstand

• Partai Kommunis Indonesia (PKI)

• Partai Nasional Indonesia (PNI)

Reactie Nederland

• Partijen worden verboden: PKI (1927), PNI (1931)

• Leiders worden gevangen gezet: Soekarno en Hatta (PNI)

• Alleen gematigde groepen werden toegestaan

Welke woorden/plaatjes passen bij nationalisme in Indonesië?

Nationalisme

Trots op je eigen land

Kolonisatie

Verdeeldheid onder het volk

Onafhankelijkheid

Wie is Soekarno en waarom werd hij verbannen?

Tekstboek

Tekstboek 3/4 blz. 67

Lees het verhaal van de koelies

Hoe keken blanke opzichters tegen hun koelies aan?

Koelies waren geen slaven. Toch liepen ze niet zomaar weg als ze slecht behandeld werden? Waarom niet?

De Japanse bezetting

• Strijd tussen Nederland en Japan duurde van januari-maart 1942

• Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

• Soekarno en Hatta (vrijgelaten) gaan samenwerken met de Japanners (in ruil voor onafhankelijkheid)

Capitulatie van Japan

15 augustus 1945

Let op: deze foto is van 2 september 1945 

(officiële ondertekening)

Soekarno roept de onafhankelijk uit

17 augustus 1945

Waarom is dit mogelijk?

• Nederlanders zitten nog in de kampen

• Geen Nederlands leger in de buurt

• Japans leger moet toezicht houden op de orde

• Pedoema’s (nationalistische jongeren) beheersen de straten

Waarom wilde Nederland niet praten over een onafhankelijk Indonesië?

Bersiap-periode

• najaar 1945-voorjaar 1946

• Gezagsvaccuüm: onduidelijk wie écht de macht heeft, daardoor kunnen pedoema's hun gang gaan (zonder dat er wordt ingegrepen)

• zeer gewelddadige periode met duizenden slachtoffers (vooral Nederlanders en pro-Nederlandse groepen)

Akkoord van Linggadjati

• Wapenstilstand

• Nederland erkent de Republiek Indonesië op Java, Sumatra en Madoera

• Oprichting Verenigde Staten van Indonesië (met Nederland): de koningin is staatshoofd

• 15 november 1946

Het Akkoord van Linggadjati mislukt

• Zowel Nederland als Indonesië zijn er eigenlijk niet gelukkig mee

• Nederland past akkoord (via de Tweede Kamer) eenzijdig aan

• In Indonesië laait het geweld weer op

• Nederland zegt de overeenkomst op 20 juli 1947 op

Wie waren het niet eens met het Akkoord van Linggadjati?

1. De Indonesische nationalistische jeugd
2. De Nederlandse bevoking
3. De Indonesische politieke partijen
4. De Nederlandse politiek

Wat werd er afgesproken bij het akkoord van Linggadjati?

1. Dat Indonesië direct onafhankelijk zou worden.
2. Dat Indonesië nooit onafhankelijk zou worden.
3. Dat Indonesië en Nederland samen een federatie zouden worden.
4. Dat Indonesië een federatie zou worden.

De kritiek van de Nederlanders op het akkoord van Linggadjati was dat Indonesië teveel vrijheid krijgt.

1. Juist
2. Onjuist

1e Politionele actie 

(juli 1947-januari 1948)

• Operatie Product (Agresi 1): herstellen van het Nederlandse gezag

• Bewuste keuze voor de naam 'politionele' actie en niet voor het woord 'militair', of 'oorlog'

• Militair een succes, politiek niet: Republiek bleef bestaan en er kwam veel kritiek uit het buitenland

2e Politionele actie 

(december 1948-januari 1949)

• Operatie Kraai (Agresi 2): vernietigen Republiek Indonesië en leiders gevangen nemen

• Nederland wilde snel afrekenen met onrust in Nederlands-Indië: kostte teveel geld

• Ook nu weer, militair gezien, een succes (let op: op grote schaal zijn oorlogsmisdaden begaan)

Indonesië wordt onafhankelijk

• Grote druk op Nederland: Verenigde Staten dreigen met het stopzetten van het Marshallplan
  

• Nieuwe onderhandelingen: Indonesië zal onafhankelijk worden én er komt een Nederlans-Indonesische Unie

• Soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949

Hieronder staan vier gebeurtenissen die te maken hebben met de geschiedenis van Indonesië. 

Zet deze gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

4

De Eerste Politionele Actie begint.

De Nederlandse regering tekent de soevereiniteits-overdracht.

Japan bezet Indonesië.

Soekarno roept de onafhankelijke Republiek Indonesië uit.

Video

NOS op 3: 

Het eeuwenlange geweld in Nederlands-Indië

Werkboek

Maken werkboek blz. 77

Test jezelf!