Gewrichten

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Gewrichten

Wat is geen functie van het skelet van een mens:

1. Stevigheid geven
2. Bescherming van alle organen
3. Geven van vorm
4. Beweging mogelijk maken

Wat is geen onderdeel van de wervelkolom?

1. Halswervel
2. Heiligbeen
3. Hielbeen
4. Staartbeen

Tussen de wervels zitten:

1. Kraakbeenschijven
2. Schokwervels
3. Beenschijven
4. Wervelschijven

Waarom zit er kalk in onze botten?

1. Buigzaamheid
2. Stevigheid
3. Voorkomt botbreuken
4. Sneller herstel van breuken

Waarom zit er 'lijmstof' in onze botten?

1. Buigzaamheid
2. Stevigheid
3. Voorkomt dat botten breken
4. Zodat je leniger bent

De botten van ouderen hebben veel...

1. Kalk
2. Beenweefsel
3. Kraakbeenweefsel
4. Lijmstof

Nakijken

Leerdoelen

• Hoe botten aan elkaar vastzitten;
• Wat gewrichten zijn;
• Hoe gewrichten werken;
•  Welke soorten gewrichten er zijn.

Beenverbindingen

Botten zijn op verschillende manieren aan elkaar verbonden. Soms om ze vast aan elkaar te zetten en soms om ze kunnen laten bewegen. 

Beenverbindingen

Naadverbinding

• Je schedelbeenderen zijn verbonden met een naadverbinding. 
• De naden zijn kronkelig.
  
  
• Bij een baby zitten de schedelbeenderen nog niet helemaal aan elkaar gegroeid.
• Er is geen beweging mogelijk. 

Kraakbeenverbinding

• Wanneer twee botten met kraakbeen verbonden zijn, noemen we dit een kraakbeenverbinding.
  
  
• De ribbenkast en ruggenwervel zijn hier voorbeelden van. 
• Er is weinig beweging mogelijk

Welke botverbindingen kunnen niet bewegen?

1. Vergroeide verbinding
2. Naadverbinding
3. Kraakbeenverbinding
4. Lijmverbinding

Op welke manier zijn schedelbeenderen verbonden?

1. Vergroeiing
2. Lijmverbinding
3. Naadverbinding
4. Kraakbeenverbinding

Hoe zitten de ribben aan het borstbeen vast?

1. Gewricht
2. Vergroeiing
3. Naadverbinding
4. Kraakbeenverbinding

Bouw van een gewricht

• Gewrichtskapsel: Vlies rondom de botten.

• Gewrichtsband (kapselband): houdt botten bij elkaar. Alleen bij botten die veel belast worden!

Bouw van een gewricht

• Gewrichtssmeer: zorgt voor soepel gewricht. Word gemaakt door gewrichtskapsel.
• Kraakbeenlaagje: beschermt botten tegen slijtage.

Welk onderdeel van het gewricht voorkomt slijtage?

1. gewrichtssmeer
2. gewrichtskapsel
3. gewrichtsband
4. kraakbeenlaagje

Sommige gewrichten hebben ___________ voor extra stevigheid.

1. gewrichtssmeer
2. gewrichtskapsel
3. kapselbanden
4. kraakbeenlaagje

5 soorten gewrichten

• Kogelgewricht
• Scharniergewricht
• Rolgewricht
• Zadelgewricht
• Eivormig-gewricht

Kogelgewricht

Bestaat uit gewrichtskogel en een gewrichtskom

(ronde knobbel in een diepe kom).

Er is veel beweging mogelijk.

Welk gewricht is een kogelgewricht?

1. Enkelgewricht
2. Vingerkootjesgewricht
3. Heupgewricht
4. Kniegewricht

Scharniergewricht

Er is maar beweging mogelijk 1 richting op.

Net als een scharnier in een deur.

Bijvoorbeeld tussen opperarm en ellepijp

Rolgewricht

Hoe heet het gewricht tussen dijbeen en scheenbeen?

1. rolgewricht
2. kogelgewricht
3. scharniergewricht
4. enkelgewricht

Hoe heet gewricht nummer 5?

1. rolgewricht
2. zadelgewricht
3. scharniergewricht
4. eivormiggewricht

Kogelgewricht

Scharniergewricht

Rolgewricht

Welke verbinding is het meest flexibel?

1. Rolgewricht
2. Verbinding met kraakbeen
3. Kogelgewricht
4. Scharniergewricht

Huiswerk

• Biologie Zelf Doen: opdracht 10, 11, 12 en 13.
  
  
• De volgende linkjes:
• Beenverbindingen
• Gewricht

Zadelgewricht

Tussen middenhandsbeentje van de duim en de handwortel

Eivormig-gewricht

Tussen middenhandsbeentjes en vingers.

Je kunt je vingers een beetje heen en weer bewegen.

www.bioplek.org