5.5 Opgepakt.....en dan?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

5.5 Opgepakt.....en dan?

Planning maart/april

nog in te vullen

Wat gaan we deze les doen?

GL4B dinsdag 11 maart

1. Huiswerk: vragen over de casus Anne Faber 

2. Herhaling vorige paragrafen

3. Uitleg 5.5 Opgepakt....en dan?

4. Aan de slag!

NB: voor een aantal is dit hoofdstuk nog erg belangrijk om het compensatiepunt (6,5) binnen te halen of te behouden. 

Nog even volhouden dus.....

Actualiteit: Rechtsregels zijn tijdgebonden 

Volgens de Kamerleden hebben nabestaanden of slachtoffers hier erg veel last van. "De impact daarvan is enorm groot, dat realiseren mensen zich vaak niet. Als nabestaanden steeds weer geconfronteerd worden met deze beelden op Instagram, TikTok of X is dat enorm traumatiserend", zegt Mutluer.

Daarom willen de Kamerleden dat hier straffen op komen te staan van maximaal 1 jaar celstraf of een boete van 9000 euro.

Huiswerk

1. Op dit moment zit Michael P.  een straf uit. Wat voor straf? 
2. En wat is de maximale straf hiervoor volgens het Wetboek van Strafrecht? 
3. Wat kom je te weten over het leven van Michael P.? Wat is hij voor persoon? 
4. Heeft Michael P. meer op zijn strafblad staan?
5. Had de moord voorkomen kunnen worden? En zo ja hoe dan denk je?
6. Welke risicofactoren van criminaliteit herken je in deze casus over Michael P.?
   

Antwoorden huiswerk

1. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden veroordeelde Michael P. in 2019 tot 28 jaar cel en tbs met dwangverpleging voor het verkrachten en doden van Anne Faber. De Hoge Raad hield deze uitspraak in stand, maar verminderde de straf met 4 maanden.

2. 

3. Leven dat al vroeg 'mis' ging door stoppen met school, drugs en seksuele delicten.

4. Ja, al eerder 2 minderjarige meisjes verkracht. Hiervoor zat hij in de kliniek in Den Dolder.

5. De vraag is of Michael de vrijheid moest krijgen om op verlof te kunnen. 

6. alcohol & drugs   -  schooluitval  -   biologische factoren

Risicofactoren

Een stukje herhaling...

Leerdoelen 5.1

Rechtsstaat: een land waar de rechten en plichten van de burgers en van de overheid zijn vastgelegd én worden nageleefd.

Autoritaire staten: landen waarin een kleine groep mensen de macht heeft en de regels bepaalt.

De meest strenge autoritaire staten noemen we dictaturen: landen waar één persoon of een kleine groep mensen alle macht heeft en inwoners vrijwel helemaal geen rechten hebben.

Censuur: het expres weglaten of veranderen van bepaalde informatie.

Leerdoelen 5.2

Het doel van de rechtsstaat is om te zorgen voor veiligheid van burgers, ze beschermen tegen de macht van de overheid en ervoor zorgen dat burgers gelijk worden behandeld en in vrijheid kunnen leven.

Een rechtsstaat voldoet in ieder geval aan drie voorwaarden:

• De grondrechten zijn vastgelegd in de grondwet
  
• Er is een verdeling van macht: niet 1 persoon kan de macht hebben/controle
• Er geld het legaliteitsbeginsel: het moet beschreven staan in een wet

Leerdoelen 5.3

Montesquieu ging ervan uit dat iedereen die macht heeft geneigd is om daar misbruik van te maken. Daarom was het volgens hem beter om de macht te verdelen. 

DOEL:  niet 1 persoon of instantie heeft zo alle macht en machtsmisbruik en onrechtvaardigheid zou zo veel mogelijk voorkomen worden

De trias politica is in Nederland als volgt doorgevoerd:  

• wetgevende macht 
• uitvoerende macht
  
• rechterlijke macht
  

Leerdoelen 5.4

• Je kunt uitleggen wat criminaliteit is
• Je kunt het verschil uitleggen tussen overtredingen en misdrijven
• Je kunt uitleggen dat criminaliteit tijdgebonden en plaatsgebonden is
• Je weet welke risicofactoren de kans op crimineel gedrag kunnen vergroten

5.5 Opgepakt.....en dan?

Leerdoelen 5.5

• Je kunt uitleggen wanneer iemand een verdachte is.
  
• Je kunt uitleggen wat een proces-verbaal is.
• Je kunt uitleggen wat het Openbaar Ministerie is en welke

mogelijkheden een officier van justitie heeft.

Een verdachte

In de zaak van Anne Faber 

zoekt de politie naar sporen

Wat mag de politie?

Michael P. wordt gearresteerd in de kliniek en meegenomen naar het bureau. Hij is nu officieel verdachte i.v.m. de vermissing van Anne Faber. 

Officier van justitie

Het OM besluit Michael P. langer vast te houden

Officier van Justitie (OM)

Na afronding van het opsporingsonderzoek door de OvJ en de politie, beslist de OvJ over het vervolg. 

Er zijn 3 mogelijkheden:

De rechtszaak

Verloop van de rechtszaak 

1.  Opening door de rechter

2. Aanklacht door de OvJ

3. Onderzoek door de rechter

4. Requisitoir met strafeis door de OvJ

5. Pleidooi door de advocaat

6. Laatste woord door de verdachte (of slachtoffer/nabestaanden)

7. Vonnis door de rechter

Laatste woord: 

Michael P., de moordenaar van Anne Faber, heeft in de rechtszaal opnieuw spijt betuigd. "Vreselijke feiten", sprak hij in zijn laatste woord. "Ik ben mij daarvan diep bewust en heb er erg veel spijt van." Ook zei hij te weten dat de familie van het slachtoffer hem haat, "terecht". De zaak tegen P.

Wanneer ben je schuldig?

Wanneer ben je schuldig?

www.rechtspraak.nl

Hoger beroep? 

• Als het OM of de veroordeelde het niet eens is met het vonnis, dan kunnen beide partijen in hoger beroep gaan. De zaak komt dan voor het gerechtshof, waar de strafzaak helemaal wordt overgedaan. 
• Daarna is er nog de mogelijkheid om in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. Dat is de hoogste rechter van ons land, die alleen kijkt of het recht juist is toegepast.
• Stelt de Hoge Raad vast dat het recht niet juist is toegepast, dan moet het gerechtshof de zaak opnieuw behandelen.
• Na cassatie zijn er bij de Nederlandse rechter in principe geen mogelijkheden meer. 
• In uitzonderlijke gevallen kan iemand die ment dat hij onterecht in de gevangenis zit of heeft gezeten een verzoek indienen om de zaak te heropenen, dit noemen we een herziening ten voordele. (bijv. bij nieuw gevonden DNA-materiaal)

Leerdoelen behaald?

• Je kunt uitleggen wanneer iemand een verdachte is.
  
• Je kunt uitleggen wat een proces-verbaal is.
• Je kunt uitleggen wat het Openbaar Ministerie is en welke

mogelijkheden een officier van justitie heeft.

Aan de slag!

Huiswerk: donderdag 13 maart maken van paragraaf 5.5 opdrachten 1 t/m 13