3.2 Warmtetransport door wind (deel 1)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

3.2 Warmtetransport door wind en zeestromen

Terugblik

Illustratie 1

Illustratie 2

Illustratie 3

Terugblik

Waar is de albedo het grootst?

Regel = hoe lichter een oppervlak, hoe groter de albedo (hor meer straling wordt weerkaatst)

Terugblik

Regel = hoe lager de breedte, hoe hoger de temperatuur

Openingsfoto 3.2

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Moessonregens in Azië 

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• het verschil tussen hoge- en lageluchtdruk benoemen
  
  
• de luchtdrukverschillen en verschillende winden tekenen in de aarde en uitleggen waarom ze daar voorkomen.
  
  
• uitleggen hoe moessons ontstaan door het verschuiven van de ITCZ
  
  

Stralingsbalans

De warmte van de evenaar wordt via wind en water getransporteerd.

Wind

• Wind is de verplaatsing van lucht.
  
• Dat gebeurt door verschillen in luchtdruk. 

Onthouden: 

• evenaar = warm = stijgende lucht (L) 

• H = droog 

Maak stap 1 en 2 op je werkblad

Het ontstaan van hoge en lage luchtdruk.

Wet van Buys Ballot

Pas aan:

Wet van Buijs Ballot:

2. De wind heeft een afwijking met de wind in de rug.

NH: rechts

ZH: links

Corioliseffect

NH: rechts

ZH: links

Wet van 

Buys Ballot

Bekijk figuur 1.1

aardrijkskunde.dbz.be

01:10

Tot hier hebben wij het op ons werkblad

Nu gaan we er 'cellen' bij tekenen. 

Let eerst goed op het filmpje. 

01:37

Windstromen

Wetten van Buys Ballot

Probeer tijdens het kijken de 2 wetten op te schrijven.

Let op:
niet in een rechte lijn, maar met een afwijking

02:07

Maak stap 4 op je werkblad

2 wetten van Buys Ballot:

• Wind waait altijd van HOOG naar LAAG
  
  
• Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar rechts, op het zuidelijk halfrond een afwijking naar links.
  (Met de wind in de rug). 

02:25

Maak stap 5 op je werkblad

2 wetten van Buys Ballot:

• wind waait altijd van HOOG naar LAAG
  
  
• Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar rechts, op het zuidelijk halfrond een afwijking naar links.
  (Met de wind in de rug). 

Nog een paar belangrijke begrippen toevoegen...

ITCZ

De intertropische convergentie zone is het equatoriaal minimum (het lagedrukgebied bij de evenaar). Dit is de plek waar de zon loodrecht op de aarde schijnt. 

Noordoostpassaat

Wind die het hele jaar vanaf de subtropische hogedrukgebieden naar de evenaar waait. 

zuidoostpassaat

Wind die het hele jaar vanaf de subtropische hogedrukgebieden naar de evenaar waait. 

Westenwinden

Westenwinden

Poolwinden

Poolwinden

Dit was schematisch...

...in werkelijkheid verschilt de situatie. 

Dat kan leiden tot die heftige regenval zoals de opstartfoto.

De werkelijkheid is anders omdat:
1) De aarde schuin op z'n as staat

2) Verschil in opwarmen tussen zee en land 

Veel instraling van de zon 

--> lagedrukgebied rond

de evenaar (tropisch minimum)

Heet ook wel ITCZ

Intertropische convergentiezone

Verandering windrichting

Nat of droog?

En waarom?

Aanlandige- of aflandige wind?

Nat of droog?

En waarom?

Aanlandige- of aflandige wind?

De wet van Buys Ballot

De wet van Buys Ballot

De afwijking heet 

het corioliseffect

Wanneer is het passaat en wanneer moesson?

moesson

zuidwest

moesson

Noorwest

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

• het verschil tussen hoge- en lageluchtdruk benoemen
  
  
• de luchtdrukverschillen en verschillende winden tekenen in de aarde en uitleggen waarom ze daar voorkomen.
  
  
• uitleggen hoe moessons ontstaan door het verschuiven van de ITCZ
  
  

Hoe noem je de winden van 30 graden breedte naar de evenaar?

Passaten

Waarom een L bij de evenaar?

Warmt = opstijgende lucht

Waarom zakt de lucht van de evenaar rond de 30 graden breedte?

De warme lucht stijgt op  bij de evenaar en gaat hoog in de lucht opzoek naar een lage luchtdrukgebied. Hoog in de lucht koelt hij af, dan gaat hij dalen. Zo ontstaat een hoge drukgebied. 

Waarom verschuift de ITCZ?

Omdat de aarde schuin op z'n as staat, komt de zon niet altijd loodrecht op de evenaar. De ITCZ is het gebied waar de zon loodrecht binnenkomt. 

01:37

Windcirculaties

01:37

Maak stap 3 op je werkblad

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

Weer

Klimaat

Stralingsbalans

Invalshoek zon

Luchtdruk

Neerslag

Moesson

(aanlandige)wind

Buys Ballot

Corioliseffect

Passaat

ITCZ

Oceanische circulatie

Köppen