Vh3b - Bedrijvende en lijdende vorm

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

H5 - Grammatica (zinsdelen)

Lesdoelen:

• Je kunt onderscheid maken tussen de bedrijvende en lijdende vorm.
• Je kunt zinnen met de lijdende vorm omzetten naar een bedrijvende vorm en andersom. 

Bedrijvende vorm

Het onderwerp doet/verricht iets.
Voorbeeld: De hovenier snoeit de boom.

Lijdende vorm

Het onderwerp ondervindt/ondergaat iets (doet zelf niets).
Voorbeeld: De boom wordt door de hovenier gesnoeid.

Dus...

Bij de bedrijvende vorm ... het onderwerp iets.

Bij de lijdende vorm ... het onderwerp iets.

De taart is door mijn zus gemaakt.

1. Lijdende vorm
2. Bedrijvende vorm

Journalistiek

... vorm

 De laatste arbeidsmigranten hebben vakantiepark Prinsenmeer in Ommel verlaten. Eigenaar Peter Gillis geeft zo gehoor aan de oproep van de gemeente Asten. Uitzendbureau Interkosmos probeerde nog uitstel te krijgen, maar de rechter besliste anders.

• Bedrijvende of lijdende vorm? 
• Waarom maakt de journalist deze keuze?

Communicatie/politiek

(Ook) vaak ... vorm

[...] Omdat de veiligheid van onze medewerkers voorop staat, is deze collega verzocht niet meer naar het bedrijf te komen. Dit zodat er onderzocht kon worden wat er heeft gespeeld. [...]

• Welke vorm? En waar zie je dat aan?
• Waarom maakt de communicatieadviseur of politicus deze keuze?

Journalistiek

Bedrijvende vorm

Uitzendbureau Interkosmos probeerde nog uitstel te krijgen, maar de rechter besliste anders.

• Zo kort mogelijk. Overbodige tekst weg.
• Leest prettiger.

Communicatie/politiek

Ook vaak lijdende vorm

[...] is deze collega verzocht niet meer naar het bedrijf te komen. 

• Verzachtend, geen verantwoordelijkheid nemen.
• Als het niet bekend of juist overduidelijk is wie iets doet.

Maak de zin bedrijvend: De collega is door de directie verzocht niet meer naar het bedrijf te komen.

Maak de zin lijdend: Jan kocht vrijdag een auto.

Huiswerk

Maak de startopdracht en opdracht 1 tot en met 3 van H5 Grammatica (zinsdelen). Huiswerk af op maandag 7 juni.

Wat vind jij het belangrijkste wat je deze les hebt geleerd?