8.3 herhalen en 8.4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

BS 8.3 Vloeistoffen

herhalen

BS 8.4 Uitscheiding

Leerdoelen

1. Je kan uitleggen hoe stoffen bij je cellen komen.

2. Je kunt de route bloedplasma naar weefselvloeistof naar lymfevloeistof uitleggen 

3. Je kunt uitleggen wat je lymfevatenstelsel doet. 

Bloedplasma,

weefselvloeistof,

lymfe

Bloedplasma, weefselvloeistofen lymfe

Sleep de juiste namen naar hun plek.

1

2

3

4

5

6

Bloedplasma

Weefselvloeistof

bloedvat

Lymfevat

rode bloedcel

Lymfe

Sleep de onderdelen naar de juiste plaats. 

Slagader

Haarvaten

Ader

Lymfevat

Weefsel- vloeistof

Lymfe-vloeistof

Bloedplasma

Bloedplasma

Lymfevaten stelsel

Bestaat uit: lymfevaten en lymfeknopen/klieren

Lymfe komt bij het sleutelbeen weer in het bloed

Controle op ziekteverwekkers door witte bloedcellen.

Ben je ziek? Dan heb je veel ziekteverwekkers die bestreden moeten worden. Dit doen je lymfevaten/knopen. Deze zijn dan opgezwollen.

Lymfeklieren of lymfeknopen 

BS 8.4 Afvalstoffen

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen welke organen afvalstoffen uit je bloed halen.
2. Je kunt de werking van de lever uitleggen.
3. Je kunt de werking van de nieren uitleggen 
   

Uitscheidingsorganen

uitscheidingsorganen

De lever

Lever

Welke taken heeft de lever.

1. De lever zorgt voor afbreken en omzetten van stoffen.

2. De lever maakt stoffen.

3. De lever slaat stoffen op. 

1. Omzetten en afbreken van stoffen 

1. Giftige stoffen afbreken, zoals alcohol en medicijnen en omzetten in onschadelijke stoffen. 

2. Overtollige eiwitten afbreken, daarbij ontstaat ureum ==> nieren

3. 'Versleten' rode bloedcellen afbreken. IJzer uit de hemoglobine opslaan en de rest uit het lichaam verwijderen. 

2. Het maken van stoffen 

1. De lever maakt gal.

2. De lever maakt cholesterol

3. Het opslaan van stoffen 

1. De lever slaat glucose op in de vorm van glycogeen.

2. De lever slaat vitaminen A en D op.

3. De lever slaat ijzer op

nier

nierschors

niermerg

nierbekken

Nierschors

Nierschors: Zorgt voor het afscheiden van water en afvalstoffen. Dit noem je urine.

Niermerg

Niermerg: Zorgt voor het afscheiden van water en afvalstoffen, dit noem je urine.

Nierbekken

verzamelt de urine. 

Nierslagader en nierader

Nierslagader: Brengt het bloed naar de nieren. 

Nierader: brengt het bloed van de nieren richting het hart. 

Nierader

De nierader voert gezuiverd zuurstofarm bloed weg uit de nieren.

Nierslagader

De nierslagader brengt zuurstofrijk bloed met veel afvalsstoffen in de nieren.

Urineleider

Vervoert urine van de nierbekkens naar de urineblaas.

Urineblaas

Tijdelijke opslag van urine.

Urinebuis

De urinebuis vervoert urine van de urineblaas het lichaam uit.

Nierschors

Het nierschors filtert overtollig water, zout, afvalstoffen en andere schadelijke stoffen uit het bloed. Vervoert het naar het merg.

Niermerg

Het niermerg filtert overtollig water, zout, afvalstoffen en andere schadelijke stoffen uit het bloed. Vervoert het naar de nierbekkens.

Nierbekken

Het nierbekken verzameld uitgescheide stoffen uit het niermerg en voert het verder naar de urineleiders. 

Wat filteren nieren uit het bloed?

1. Afbraakproducten van de lever. Wat was dat ook al weer?

2. Overtollige stoffen, dus stoffen waar je er teveel van hebt in het lichaam; bijvoorbeeld water, zouten en zelfs sommige vitaminen.

3. Overbodige stoffen, stoffen die je lichaam niet nodig heeft, zoals kleurstoffen. 

Uitscheiden van CO2 - water

De huid

Afvoer van water en zouten via de zweetklieren