V5 español - semana del 9 de diciembre de 2024

• Spaans
• WO
• Studiejaar 6

¡Hola y bienvenidos!

Wat hebben we al gedaan: 

1) Authentieke teksten lezen uit de Spaanstalige wereld.

2) Het verschil tussen de indefinido en de imperfecto herkennen en toepassen.

3) De subjuntivo om advies + je mening te geven

4) Herhaling van de imperativo en andere voorbeelden om advies te geven 

5) Versie brief 1 geschreven

 

Leerdoelen van vandaag

1) Ik kan het gebiedende wijs gebruiken om advies te geven: todos

2) Ik kan mijn mening geven in een ingezonden brief/ Ik schrijf een verbeterde versie van een ingezonden brief

Leerdoel: ik kan instructies/advies geven in het Spaans met de imperativo

Wat heb ik daarvoor nodig?

1. ...repaso los pronombres de CD y CI (lijdend en meewerkend voorwerp)

2. ...repaso el imperativo afirmativo y negativo

3. ...aprendo a usar los pronombres con un verbo en el imperativo afirmativo/negativo

escribe los verbos en imperativo de la imagen anterior

El imperativo

• Imperativo afirmativo
•  Imperativo negativo

herhaling stof en oefenen 

-ar

-er/ir

e/ie-o/ue

 ir 

decir

hacer

De vormen van de imperativo

Let op:

voornaamwoorden achter de imperativo afirmativo: dímelo

 maar vóór de imperativo negativo: no me lo digas

e/i wissel:

tú pide/no pidas

usted pida/no pida

vs pedid/no pidáis

ustedes pidan/no pidan

uso imperativo afirmativo

1. opdracht of nadrukkelijk verzoek

Niños , apagad la tele y haced los deberes

Jongens, doe de tv uit (jullie) en maak je huiswerk!

2. bij, verzoek vaak afgezwakt door por favor  Páseme la sal, por favor

Geef me het zout door aub / Mag ik het zout aub.

3. instructies en aanwijzingen, bv in recepten

tómese dos cucharadas de________   (vergelijk  ' men neme ___')

imperativo afirmativo

enkele onregematige vormen. Tip! Deze goed uit je hoofd leren want er zit geen regelmaat in, zie ook volgende slide

	dar	decir	hacer	Ir(se)	poner(se)
tú	da	di	haz	ve(te)	pon(te)
usted	dé	diga	haga	vaya(se)	ponga(se)
vosotros	dad	decid	haced	id(os)	poned(os)
ustedes	den	digan	hagan	vayan(se)	pongan(se)
	salir	ser	tener	venir
tú	sal	sé	ten	ven
usted	salga	sea	tenga	venga
vosotros	salid	sed	tened	venid
ustedes	salgan	sean	tengan	vengan

Gebiedende wijs bevestigend bij wederkerende werkwoorden

pers vnw altijd achter ww    -> Ducharse

enkelvoud: Tú- te - dúchate              Usted- se - dúchese

meervoud: Vosotros-  ????????       Ustedes-  se - dúchense

Bij de wederkerende werkwoorden in vosotros verdwijnt de eind d- 

 - DUCHARSE: duchaos en niet duchad-os

 - SENTARSE: sentaos en niet sentad-os ;

- DIVERTIRSE: divertíos en niet divertid-os!!

El imperativo negativo

El imperativo negativo:

-vervoeging

-regels

-oefening

regelmatige imperativo negativo

De vorm van de imperativo negativo (negatieve gebiedende wijs) is eenvoudiger dan the imperativo afirmativo. De uitgangen zijn bijna hetzelfde als de tegenwoordige tijd, maar dan met een extra klinker verandering.

• De werkwoorden die eindigen op -ar hebben dezelfde uitgangen als de werkwoorden die eindigen op -er in de tegenwoordige tijd.

• De werkwoorden die eindigen op -er en -ir hebben dezelfde uitgangen als werkwoorden die eindigen op -ar in de tegenwoordige tijd.

regelmatige imperativo negativo

onregelmatige imperativo negativo

zie ook pagina 123 TB CG2

Onregelmatige imperativo negativo

Tú

usted

vosotros

ustedes

no hagas

no haga

no hagáis

no hagan

no salgas

no salga

no salgáis

no salgan

no des

no dé

no deis

no den

no vayas

no vaya

no vayáis

no vayan

no seas

no sea

no seáis

no sean

Als je goed kijkt, dan zie je dat de subjuntivo hier overen mee komt! 

combinatie met pers.vnw

• ¡No os preocupéis! - (Maak je geen zorgen!)

• ¡No lo abras! - (Maak het niet open!)

• ¡No se lo digas! - (Vertel het haar niet!)

  Wanneer je iemand vertelt om iets NIET TE DOEN dan komt het voornaamwoord direct vóór het werkwoord. De ontkenning gaat daaraan vooraf. Bij imperativo afirmativo daarentegen maak je er één woord van:

¡preocúpate! / ábrelo / díselo

Vamos a practicar

Escribe el imperativo de hablar/ tú

1. hable
2. habla
3. hablar
4. hablas

Escribe el imperativo de Cantar /usted

1. canta
2. cantas
3. cante
4. cantes

Escribe el imperativo de Comer /tú

1. como
2. comes
3. come
4. coma

Los pronombres

Los pronombres

Paso a paso

1. Maak de gebiedende wijs-vorm
   
2. + meewerkend voornaamwoord 
3. + lijdend voornaamwoord 
4. Moet le/les veranderen in se?
5. Accent nodig voor klemtoon?
6. Volgorde
7. KLAAR

Volg dit stappenplan wanneer je een werkwoord in de bevestigende gebiedende wijs moet zetten, en in deze vorm een meewerkend voorwerp én een lijdend voorwerp moet verwerken.  

Je krijgt dan een lang, samengesteld woord. Je schrijft dus alles aan elkaar! 

Imperativo (gericht aan tú)
dar - el pasaporte - a mí

Imperativo (gericht aan tú)
sacar - la basura

Imperativo (gericht aan vosotros)
sacar - la basura

Imperativom (bevel aan vosotros)
escribir - la carta - a nosotros

Imperativo (gericht aan tú)
comprar - unos regalos - para los niños

Imperativo (gericht aan tú)
leer - el cuento - a tu hermanito

(gericht aan vosotros)
entregar - vuestras carpetas - a mí

Keuzes maken: 

Vocabulario y gramática (basis)	Schrijfvaardigheid	Als je nog vast loopt....
- Oefen advies geven en je mening geven met de woordenlijsten uit je leerdoelenboekje. Deze vind je in Quizlet. Daarna nog even de imperativo oefenen: TB Blz. 64 oef 5 + 6 + 7	- Schrijf versie 2 van jouw ingezonden brief in Emended. Klaar? Woordenschat in Quizlet.	Extra uitleg ingezonden brief. Klaar? Schrijf dan versie 2 van je ingezonden brief!

Carta al Director

Las cartas al Director suelen ser textos argumentativos en los que los ciudadanos dan su valoración sobre algún hecho, expresan su opinión o exponen su punto de vista.

La estructura formal

• introducción: se compone de las siguientes partes:
  * membrete (datos identificativos del lector)
  * lugar y fecha
•  comunicación:
  * línea de saludo
  * cuerpo de la carta
  * despedida
• cierre

El cuerpo de la carta

• Expón la información o los hechos sobre los que vas a opinar.

• En los últimos días...

• Enuncia tu opinión (tesis) con expresiones que denoten tu grado de implicación.

• Estoy seguro de... / Yo creo que... / Reconozco que..., pero...

• Desarrolla los argumentos con los procedimientos y los marcadores textuales apropiados.

• Causa: porque, dado que, etc.
• Consecuencia: por eso, de modo que, etc.
• Hipótesis: si, siempre y cuando, etc.
• Comparación: como, al igual que, etc.
  
• Contraste: pero, sino que, etc.

• Plantea la solución que propones o la conclusión.

• Por tanto... / Así pues... / En conclusión...

Argumentar

Argumentar es ofrecer la visión subjetiva sobre un tema. Su intención es influir en el receptor y convencerlo de la validez de sus ideas.

Para convencer al receptor, el emisor (tú) selecciona argumentos que dan su opinión. Para rebatir argumentos contrarios se utilizan contraargumentos.

Marcadores

Para organisar las ideas:

• ordenadores: por una parte, por otra, en primer lugar, en segundo lugar...
• opositivos: pero, aunque, no obstante...
• causativos: porque, ya que
  
• consecutivos: pues, entonces...
• de refuerzo: evidentemente, creo yo, todos sabemos que...

Escribe ahora la versión 1 o 2 de tu carta al director. 

Leerdoelen van vandaag

1) Ik kan het gebiedende wijs gebruiken om advies te geven: todos

2) Ik kan mijn mening geven in een ingezonden brief/ Ik schrijf een verbeterde versie van een ingezonden brief