VWO3 - 8.2 Bevolking op aarde DEK22

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Paragraaf 8.2: Bevolking op aarde 

Wat zijn de 5 factoren die leven op aarde mogelijk maken? (§1)

Terugblik par. 8.1

Met voetafdruk wordt bedoeld de grond van de aarde die je gebruikt om op en van te leven

Terugblik  §8.1

Waarom heeft NL + VS een grotere ecologische voetafdruk dan Kenia?

 

Wat kan ik doen om mijn eigen voetafdruk te verminderen?

Lesdoelen par.8.2

Na de les kan ik...

- Uitleggen hoe de wereldbevolking groeit terwijl er gemiddeld geen kinderen bijkomen en de gemiddelde levensverwachting niet toeneemt. 

- De bevolkingsaantallen en groei tussen twee landen vergelijken.

- Oplossingen bedenken voor de dreiging van bevolkingsgroei 

In 1950 bestond de wereldbevolking uit 2,5 miljard mensen. Hoeveel is dit tegenwoordig?

1. 5,9 miljard
2. 6,5 miljard
3. 7,9 miljard
4. 9 miljard

www.worldometers.info

Ecologische voetafdruk gemiddelde van wereld = 1.7...
We hebben dus al een probleem...

...Maar wat nou als er nog meer mensen bijkomen? 

01:23

In 2021 was overshoot day op

1. 1 september
2. 29 augustus
3. 1 5 augustus
4. 29 juli

Begrippen

• Bevolkingsprognose = berekende voorspelling van het bevolkingsaantal. 
• Demografie = de wetenschap die zich bezighoudt met het aantal, de samenstelling en de spreiding van de bevolking.
• Vruchtbaarheidscijfer = het gemiddelde aantal kinderen per vrouw (van 4,7 in 1970 naar 2,5 in 2013 op mondiaal schaalniveau)

• Wat is dit voor diagram?
• Waarom is dit typerend voor veel arme landen?

Waarom zal de bevolking van Afrika zich binnen 30 jaar verdubbelen?

Bevolkingspiramide

De wereldpopulatie groeit. Per persoon is er een steeds kleiner stukje aarde beschikbaar... 

Hoe snel groeit de bevolking?


        filmpje met kijkvragen

www.cbs.nl

-De wereldbevolking blijft de komende 100 jaar nog groeien.

-De groei verschuift van Azië naar Afrika

- De absolute bevolkingsgroei van de wereldbevolking is  enorm.

natuurlijke bevolkingsgroei ongelijk verdeeld

Rijke landen:

- langzame toename of bevolkingskrimp

- oude bevolking vergrijzing

- laag vruchtbaarheidscijfer

Arme landen:

- snelle bevolkingsgroei

- jonge bevolking  vergroening

- hoog vruchtbaarheidscijfer 

Behalve natuurlijke bevolkingsgroei speelt ook 

sociale bevolkingsgroei (migratie) een rol.

Gevolgen 

• Veranderingen in de bevolking vragen extra investeringen, zeker bij een bevolkingsexplosie veel nieuwe huizen, scholen, ziekenhuizen, …
  
• Demografische investeringen = geld dat nodig is om de gevolgen van een veranderende samenstelling van de bevolking op te vangen.
  

Hoe verklaar je de verschillen in bevolkingsaantallen en groei in de wereld?

Bevolkingsexplosie (welke fase?)

Sterke toename van de bevolking door natuurlijke bevolkingsgroei.

Bevolkingsexplosie

Sterke toename van de bevolking door natuurlijke bevolkingsgroei.

Het demografisch transitiemodel, geeft...

1. een overgang aan van hoge naar lage geb. en sterftecijfers
2. een overgang aan van lage naar hoge geb. en sterftecijfers
3. een transitie aan van een grote groei naar een kleine groei
4. de sociale bevolkingsgroei weer

Waar gaat het demografisch transitiemodel over?

1. Sociale bevolkingsgroei
2. Migratie
3. Natuurlijke bevolkingsgroei
4. Sterfteoverschotten

Hoe hoger de fase in het demografisch transitiemodel, hoe ... het land is

1. rijker
2. armer

Welke fase van het demografisch transitiemodel?

1. Fase 1
2. Fase 2
3. Fase 3
4. Fase 4

Migratie

Binnenlandse migratie: trek naar de steden. 

- 100 jaar geleden: 8/10 op het platteland

-sinds 2007: meer stedelingen dan plattelanders 

-vooral in arme landen: hoog urbanisatietempo

Buitenlandse migratie

Ongeveer 260 miljoen mensen zijn emigranten. 

De grootste groep: economische migranten voorbeeld: Mexicanen in de V.S.

En er is grote groep vluchtelingen bijvoorbeeld: Syriërs in Europa 

Migratiestromen

http://metrocosm.com/global-migration-map.html

Bevolking en duurzaamheid

Hoeveel mensen kunnen er wonen op een duurzame aarde? 

Het is moeilijk te zeggen hoe groot de draagkracht van de aarde is = het vermogen van de natuur om mensen te voorzien in hun bestaan. 

Als de natuur dat niet meer kan (in een gebied) dan  is er overbevolking 

Kenmerken overbevolking:

- werkloosheid

- honger en ziekte

- ernstige milieuvervuiling 

06:29

Elk poppetje (elke rol) is "one billion". Hoeveel is dat in het Nederlands?

1. duizend
2. miljoen
3. miljard
4. biljoen

07:26

Professor Rosling gaat laten zien dat de wereldpopulatie met 3 miljard gaat toenemen zonder dat er meer kinderen geboren worden en zonder dat we ouder worden... 

HOE DAN?

08:56

Blijft de wereldpopulatie eindeloos groeien?

1. Ja
2. Nee

Hoe groeit de wereldbevolking terwijl er gemiddeld geen kinderen bijkomen en de gemiddelde levensverwachting niet toeneemt.

tools-legacy.gapminder.org

EXIT TICKET:

Overbevolking is een bedreiging voor een duurzame aarde. Je weet nu dat de wereldbevolking door blijft groeien tot ongeveer 10 miljard inwoners. We gebruiken met 7 miljard inwoners nu al 1.5 aardbol!

Hoe kunnen we met 10 miljard mensen wonen op de aarde zonder dat het een grote catastrofe wordt?

De voorspelling is dat dit rond 2060 10 of misschien wel 11 miljard mensen zijn. Dit noem je de ......

1. Bevolkingsprognose
2. Groeiprognose
3. Bevolkingsvoorspelling
4. Groeivoorspelling

De wetenschap die zich bezighoudt met bevolking heet:

1. Geografie
2. Demografie
3. Bevolkingswetenschap
4. Demotivatie

Waar is de gemiddelde bevolkingsgroei het hoogst?

1. Australië
2. Azië
3. Zuid-Amerika
4. Afrika

De wetenschap die zich bezighoudt met bevolking heet:

1. Geografie
2. Demografie
3. Bevolkingswetenschap
4. Demotivatie

Waardoor is het vruchtbaarheidscijfer afgenomen

1. vrouwen zijn minder vruchtbaar
2. mannen zijn minder vruchtbaar
3. vrouwen krijgen eerder kinderen
4. vrouwen krijgen later kinderen

Een land waar vergrijzing hoog is zit in fase 5 van het demografisch transitiemodel

1. Goed
2. Fout

Landen met een hoge vruchtbaarheidscijfer hebben een piramide als beolkingsdiagram

1. goed
2. fout

In welke landen is de vergrijzing het hoogst?

1. Rijke landen
2. Arme landen

Huiswerk 

Maken volgende opdrachten van par. 8.2 

zie ook de planner in Teams