5VWO zuren en basen (H8+H9)

Hoofdstuk 8

Zuren

1 / 30

Slide 1: Slide

ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 30 slides, with text slides.

Items in this lesson

Hoofdstuk 8

Zuren

Slide 1 - Slide

De pH

pH-waarde: geeft aan hoe zuur/basisch een oplossing is
De pH schaal loopt van 0 tot 14
pH van 0 t/m 6 zuur
pH van 7 neutraal (zuiver water)
pH van 8 t/m 14 basisch

Slide 2 - Slide

Zuur-base indicatoren (oplossingen)

Aan een oplossing worden paar druppels indicator toegevoegd.
Afhankelijk van de zuurgraad, zal de indictor van kleur veranderen.
Bekende zuur-base indicatoren staan met omslagtrajecten in Binas 52A.

Afbeelding: broomthymolblauw

Slide 3 - Slide

indicatoren: tonen aan of bepaalde stof aanwezig is

pH indicatoren zijn:

rode koolsap
rood lakmoes (= rood bij zuur of neutraal)
blauw lakmoes(= blauw bij base of neutraal)
universeel indicator papier

Slide 4 - Slide

Stroomgeleiding

zuren - - +

Slide 5 - Slide

Zuren

Een zuur is een molecuul dat in water een of meer H+ ionen kan afstaan

Een zuur is een H+ donor .

Een zure oplossing bevat H+ ionen, heeft een pH < 7 en de ionen zorgen voor stroomgeleiding.

Een oplossing van salpeterzuur, zwavelzuur en waterstofchloride schrijf je in ionen. De andere zuren schrijf je als molecuul .

Alkaanzuren hebben de karakteristieke -COOH zuurgroep. De algemene formule van alkaanzuren is CnH2n+1 COOH .

Slide 6 - Slide

Zuren

Toepassing: oa schoonmaken en smaakmaker
Molecuul of ion dat H⁺ ion af kan staan aan base
Zure oplossing bevat H₃O⁺ ionen (oxoniumion).

Binas 49

Carbonzuren

Slide 7 - Slide

Zuren

Een zuur is een deeltje wat één of meerdere H+ ionen kan afstaan aan een base.
Ook wel een H+ donor genoemd.
Als een zuur oplost in water ontstaat het oxoniumion, H3O+, doordat de H⁺ionen binden aan watermoleculen.
Hoe meer H3O+ in oplossing, hoe zuurder de oplossing (dus hoe lager de pH).
Bij een alkaanzuur, wordt de H+ van de zuurgroep afgestaan.

Slide 8 - Slide

Sterk zuur vs. zwak zuur

sterkte zuren volledig geïoniseerd

zwakke zuren deels geïoniseerd

hoe meer geïoniseerd, hoe meer H₃O⁺, hoe zuurder,

hoe lager pH

Slide 9 - Slide

Wat is een sterk zuur?

Een sterk zuur is een stof die H⁺ gemakkelijk kan afstaan.

Alle H⁺ gaan van het zuur af (100%)
Het is een aflopende reactie.
Drie sterke zuren die je uit je hoofd moet leren.

zoutzuur: H⁺(aq) +Cl^-(aq)

salpeterzuur: H⁺(aq) +NO₃^-(aq)

zwavelzuur: 2 H⁺(aq) +SO₄^2-(aq)

Slide 10 - Slide

Wat is een zwak zuur?

Een zwak zuur is een stof die niet alle H⁺ kan afstaan.

Niet alle H⁺ gaan van het zuur af
Het is een evenwichts reactie.
Het meest voorkomende zwak zuur moet je ui je hoofd leren.
Azijn(zuur): CH₃COOH(aq)

Andere benamingen zijn:

waterstofethanoaat

waterstofacetaat

ethaanzuur

Slide 11 - Slide

Reactie van zwak zuur met water

H^{​ 2 ​ ​} O (l)

H Z (a q) +

Z^{​ - ​ ​} (a q)

+ H^{​ 3 ​ ​} O^{​ + ​ ​} (a q)

Slide 12 - Slide

Zwakke zuren en basen

Slide 13 - Slide

zuurrestion

het negatieve ion wat ontstaat noem het je zuurrestion.

dit zijn vaak de negatieve ionen die je ook geleerd hebt bij de zouten.

Slide 14 - Slide

Organische zuren

- Organische zuren zijn zuren met een koolstofskelet

-Anorganische zuren hebben geen koolstofskelet

- Meerwaardige zuren zijn zuren die meer dan één H+-ion kan afstaan. Is het een zwak zuur--> één H+ ion wordt afgestaan

-H2CO3(koolzuur) en H2SO3(zwaveligzuur) zijn instabiele zuren

Slide 15 - Slide

pH berekenen

pH berekenen: [. ] [. ]

pOH berekenen: [ ] [. ]

BINAS 38A

pH en pOH zijn met elkaar verbonden door waterevenwicht:

14,00 = pH + pOH bij 298K (BINAS 50A)

p H = - lo g (H^{​ 3 ​ ​} O^{​ + ​ ​})

H^{​ 3 ​ ​} O^{​ + ​ ​} = 10^{​ - p H ​ ​}

p O H = - lo g (O H^{​ - ​ ​})

O H^{​ - ​ ​} = 10^{​ - p O H ​ ​}

Slide 16 - Slide

wat kun waarmee je berekenen?

zure oplossing, pH<7

basische oplossing, pH>7

bevat H3O+

bevat OH-

pH = - log [H3O+]

pOH = - log [OH-]

[H3O+] = 10-pH

[OH-] = 10-pOH

pH + pOH = 14

tip

weet je de concentratie H3O+ in mol/L? Dan kun je de pH berekenen

want pH = -log [H3O+]

tip

weet je de pH? Dan kun je de concentratie H3O+ in mol/L berekenen

want 10^-pH = [H3O+]

tip

weet je de concentratie OH- in mol/L? Dan kun je de pOH berekenen

want pOH = -log [OH-]

tip

weet je de pOH? Dan kun je de concentratie OH- in mol/L berekenen

want 10^-pOH = [OH-]

handig!

je kunt via de pH en de pOH altijd schakelen tussen de gegevens van een zure en een basische oplossing. Omdat pH + pOH = 14.

Dus weet je de OH-? dan kun je via de OH- --> pOH --> pH de pH berekenen.

Slide 17 - Slide

Zuurconstante: de waarde van de evenwichtsconstante van een oplossing van een zwak zuur

Ionisatiepercentage: het percentage ionen dat een zwak zuur heeft afgestaan

Belangrijke concepten

Slide 18 - Slide

HIO3 (aq) + H2O (l) ⇆ H3O+ (aq) + IO3- (aq)

Kz =

Hoe groter Kz, hoe sterker het (zwakke) zuur

Hoe lager de waarde van Kz, hoe zwakker het zuur

BINAS 49: aan de linkerkant van de tabel

De Kz: de zuurconstante

Slide 19 - Slide

Stappenplan (theoretisch)

HZ H3O+ Z-

B Cz 0 0

O -x +x +x

E Cz-x x x

Invullen in Kz geeft

K z = \frac{​ H ^{​ 3 ​ ​} O ^{​ + ​ ​} \cdot Z ^{​ - ​ ​} ​ ​}{​ H Z ​}

K z = \frac{​ x ^{​ 2 ​ ​} ​ ​}{​ C z - x ​}

Slide 20 - Slide

Bij een zwak zuur kun je de moraliteit van het zuur berekenen als de pH en Kz zijn gegeven

De Kz kun je berekenen als de pH en de moraliteit zijn gegeven

Slide 21 - Slide

Basen

Slide 22 - Slide

Wat is een base?

Slide 23 - Slide

Base

-Basische oplossingen zijn het tegenovergestelde van een zure oplossing.

-Een basische oplossing is een mengsel van water en een stof die je base noemt. De pH ligt tussen de 7 en 14. Hoe basischer een oplossing, hoe hoger de pH. Een oplossing die erg basisch is, is ook agressiever.

Slide 24 - Slide

eigenschappen basische oplossingen

basen:

hebben een ontvettende werking
basische oplossingen kunnen gevaarlijk zijn

eigenschappen:

smaken zeepachtig
pH groter dan 7
basische oplossingen geleiden stroom

Slide 25 - Slide

Base

-Alle basische oplossingen bevatten OH- ionen zoals alle zuren oplossingen H30+ bevatten.

-Een zuur kan een H+ ion afstaan en een base kan een H+ ion opnemen

-OH- ionen kan je aantonen met een indicator

Slide 26 - Slide

Sterke basen

Sommige basen noemen we sterk
Nemen volledig H⁺ op (alle moleculen) en reageren direct met water (aflopende reactie)
VB: natriumhydroxide

Na2O + H2O --> 2 Na+ + 2 OH-

BINAS 49

Slide 27 - Slide

Instructie

Een sterke base reageert volledig met het water of een zuur

Een zwakke base reageert gedeeltelijk met het water of een zuur

N H^{​ 3 ​ ​} \frac{​ ​ ​}{​ ​} (a q) \frac{​ ​ ​}{​ ​} + \frac{​ ​ ​}{​ ​} H^{​ 2 ​ ​} O \frac{​ ​ ​}{​ ​} (a q) \frac{​ ​ ​}{​ ​} ⇆ \frac{​ ​ ​}{​ ​} N H^{​ 4 ​ + ​ ​} \frac{​ ​ ​}{​ ​} (a q) \frac{​ ​ ​}{​ ​} + \frac{​ ​ ​}{​ ​} O H^{​ - ​ ​} \frac{​ ​ ​}{​ ​} (a q)

O^{​ 2 - ​ ​} \frac{​ ​ ​}{​ ​} (a q) \frac{​ ​ ​}{​ ​} + \frac{​ ​ ​}{​ ​} H^{​ 2 ​ ​} O \frac{​ ​ ​}{​ ​} (a q) \frac{​ ​ ​}{​ ​} \to \frac{​ ​ ​}{​ ​} 2 \frac{​ ​ ​}{​ ​} O H^{​ - ​ ​} \frac{​ ​ ​}{​ ​} (a q)

Slide 28 - Slide

Geconjugeerde zuur-basen paren

Als een zuur heeft gereageerd, ontstaat zijn geconjugeerde base
Als een base heeft gereageerd, ontstaat zijn geconjugeerde zuur
Paren staan naast elkaar in BINAS 49

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

5VWO zuren en basen (H8+H9)

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

More lessons like this

5V_herhalen H7 Zuurbase reactievergelijkingen en pH

7.5 Kz+Kb en buffers

H7.2 les 4 sterke en zwakke zuren en basen

H12 - Zuren en basen

H7.2 les 4 sterke en zwakke zuren en basen

6V 2425 amfolyt en bufferwerking

Zuren en basen (§6.4 en 6.5)

H13: zwakke zuren en basen (§13.1 - §13.3)