Cursus 2 §4 tekstanalyse

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Cursus 2 §4

§4 Stappenplan tekstanalyse

Voorkennis: wat weet je nog van...

Welke tekstsoort weerlegt tegenargumenten?

1. betoog
2. beschouwing
3. uiteenzetting

Met een beschouwing wil je als schrijver...

1. activeren
2. overtuigen
3. opiniëren
4. informeren

Een beschouwing heeft als structuur NOOIT een ...

1. argumentatiestructuur
2. verklaringsstructuur
3. vraag-antwoordstructuur
4. probleem-oplossingsstructuur

Een beschouwing is grotendeels...

1. subjectief
2. objectief

In een uiteenzetting staan voornamelijk

1. meningen
2. feiten
3. meningen en feiten
4. meningen en een advies

Opdracht 3

1 B het tekstonderwerp noemen

2 B De tekst bevat vooral veel uitleg over het onderwerp.

3 Eigen antwoord

4 A De laatste veertig jaar zien we in het Nederlandse parlement steeds meer (kleine) fracties en die versnippering is groter dan in andere landen.

5 tekstdoel = informeren

tekstsoort = uiteenzetting

Opdracht 5

1 C tot nadenken aanzetten

2 C In de tekst geven diverse deskundigen of betrokkenen hun visie op het onderwerp.

3 Eigen antwoord 

4 B Hoewel een versnipperde Tweede Kamer goed is voor de democratische vertegenwoordiging, is het nog maar de vraag of alle fracties de regering goed kunnen en willen controleren.

5 tekstdoel = opiniëren, tekstsoort = beschouwing

Opdracht 7

1 A de mening van de auteur weergeven

2 A De auteur van de tekst neemt een standpunt in over het onderwerp.

3 Eigen antwoord

4 Een kiesdrempel lost niets op.

5 tekstdoel = overtuigen

tekstsoort = betoog

Stappenplan tekstanalyse

Stap 1: Oriënterend lezen

• Bepaal het onderwerp van de tekst: lees de titel, bekijk de eventuele afbeelding(en) en lees de eerste alinea(’s).

• Vraag je af:

– Wat weet ik al van dit onderwerp?

– Wat zal de tekst over dit onderwerp zeggen?

Stap 2: Globaal lezen

Om alvast een idee van de inhoud te krijgen, lees je de tekst vluchtig door:

• Stel vast uit welke alinea(’s) de inleiding en het slot bestaan. Zet strepen tussen inleiding, middenstuk en slot.

• Probeer deelonderwerpen - zie Basis paragraaf 3 te onderscheiden: lees van elke alinea het begin en het eind en ga op zoek naar kernzinnen. Zet strepen tussen de delen.

Stap 3: Precies lezen

• Ga na of je eerdere verwachtingen over de tekst bevestigd worden.

• Markeer kernzinnen

• Markeer de signaalwoorden die verbanden tussen alinea’s aangeven.

• Schrijf (in de marge) de deelonderwerpen op

• Schrijf de betekenis op van woorden die je niet kent: achterhaal die via een woordraadstrategie of raadpleeg een woordenboek.

• Markeer (als die er zijn) woorden die de functie van een alinea aanduiden.

• Markeer signaalwoorden die een belangrijk verband tussen zinnen aangeven.

• Schrijf de structuur van de tekst op (als die duidelijk herkenbaar is). - zie Basis paragraaf 3

• Markeer de hoofdgedachte van de tekst of noteer die in eigen woorden.

• Schrijf het (belangrijkste) tekstdoel op.

• Schrijf de tekstsoort op.

Cursus 2 Lezen

Maken §4 opdracht 2 (pagina 27)