Voorkennis

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4

Kracht

en 

beweging

Krachten kun je niet zien.

We merken alleen de gevolgen van een kracht.

Krachten kunnen een lichaam:

-  Op zijn plaats houden

-  Vervormen (plastisch of elastisch)

-  Versnellen of vertragen

-  Van bewegingsrichting veranderen

Soort krachten:

 • Spierkracht

 • Veerkracht

 • Zwaartekracht

 • Magnetische kracht

  Het symbool voor de grootheid kracht is F     (Force)

  De eenheid van kracht is Newton (N)

Spierkracht

Fs

Fz

Fn

Fv

Fsp

Kracht van een mens of dier

Duw - of trekkracht van een veer

Aantrekkingskracht van de aarde

Kracht van een ondersteunend oppervlak

Kracht in een touw of kabel 

Zwaartekracht  

Kracht

waarmee

de aarde

voorwerpen

aantrekt.

Zwaartekracht

Aangrijpingspunt

De zwaartekracht

werkt vanuit het zwaartepunt.

Het zwaartepunt is dus het aangrijpingspunt van de zwaartekracht.

Zwaartekracht

Zwaartekracht

Richting

De zwaartekracht

werkt altijd richting het middelpunt van de aarde.

De vector tekenen we dus altijd loodrecht naar beneden.

Zwaartekracht

Lengte

De lengte is afhankelijk van de grootte van de kracht.

De lengte wordt met behulp van een krachtenschaal

bepaald.

Zwaartekracht

Zwaartekracht Fz en Gewicht G

Zwaartekracht werkt op het 

voorwerp zelf in

Gewicht

werkt op de ondersteuning, 

bijv. een tafel, de grond of

een touw

Veer- en zwaartekracht

Zwaarte- en normaalkracht

De zwaartekracht

Maar als er geen ondersteunend vlak is: 

dan is de zwaartekracht de enige kracht die aan je trekt en ga je naar beneden.

2 maal de zwaartekracht?

2 maal de uitrekking!

of m/s²

Als een voorwerp 5 kg weegt, hoe groot is dan de zwaartekracht?

1. 49N
2. 5kg
3. 49kg
4. 5N

Als de zwaartekracht die werk op een voorwerp gelijk is aan 398N, hoe groot is dan de massa?

1. 398kg
2. 3904N
3. 40,6kg
4. 3904kg

Een voorwerp (m=10kg) valt naar beneden. Hoe groot is dan de zwaartekracht?

1. 0N
2. 10kg
3. 98,1kg
4. 98,1N

Bij dezelfde val (voorwerp 10kg, zonder luchtwrijving) hoe groot is dan het gewicht?

1. 10kg
2. 98,1N
3. 1,02N
4. 0N

Omrekenen km/h naar m/s

50 km/h is gelijk aan:

1. 180 m/s
2. 13,9 m/s
3. 50000 m/s

24 m/s is gelijk aan

1. 6,7 km/h
2. 86,4 km/h
3. 0,024 km/h

Als je het lastig vindt, bereken dan zelf: 

100 km/h = .........m/s

120 km/h = ........ m/s

13 m/s = ......... km/h

340 m/s = ....... km/h

Antwoorden op volgende slide

Antwoorden

100 km/h = 100/3,6 = 27,8 m/s

120 km/h = 120/3,6 = 33,3 m/s

13 m/s = 13 * 3,6 = 46,8  km/h

340 m/s = 340 * 3,6 = 1224 km/h

Voorbeeldsom

s= 12 km; t = 0,8 h; bereken v in m/s 

1. Eerst omrekenen

s = 12 km = 12000 m

t = 0,8 h = 0,8 * 60 * 60 = 2880 s

2. Noteer formule en ga daarna invullen

v = s / t = 12000/2880 = 4,2 m/s

Een fietsen doet 17 km in 1,2 uur. Wat is zijn snelheid in km/h

1. 20,4 km/h
2. 14,2 km/h

Een balletje rolt 100 meter in 30 s. Wat is zijn snelheid?

1. 3,33 m/s
2. 3000 m/s
3. 12 km/h
4. 12 m/s

De snelheid van een auto is 100 km/h. Hij rijdt gedurende 10 minuten. Hoeveel meter heeft hij afgelegd?

1. 16666m
2. 1000m
3. 60000m
4. 10 km

Een fietser rijdt gedurende 15 km 25 km/h. Hoeveel tijd heeft hij erover gedaan? 0,6

1. 0,6 h
2. 2160s
3. 375 s
4. 6000s

Als je dit nog lastig vindt: maak dan deze opgaven.

1. t=15s; s=80m; v=...m/s

2. t=80min; v=25 km/h; s=....m

3. v=30m/s; t=15min; s=......m

Uitwerkingen die volgende slide

Uitwerkingen

1. t=15s; s=80m; v=....m/s

v=s/t=80m/15s=5,3 m/s

2. t=80min; v=25 km/h; s=....m

t=80min*60=4800s dus    v=25/3,6=6,94m/s

s=v.t=6,94.4800=33333m

3. v=30m/s; t=15min; s=......m

t=15.60=900s dus s=v.t=30.900=27000m

Nu: start hfst 4

par 1 t/m 3