hst 6 paragraaf 2 "LDR en NTC"

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

hst 6.2 "LDR en NTC"

Leerdoelen

• Je kunt de onderdelen van een automatische schakeling beschrijven.
  
• Je kunt benoemen hoe de weerstand van een LDR verandert, als de sterkte van het licht verandert. 
• Je kunt benoemen hoe de weerstand van een NTC verandert, als de temperatuur verandert. 
• Je kunt beschrijven hoe je met een NTC de temperatuur kunt meten en met een LDR het licht. 
• Je kunt uitleggen waarom een NTC vaak in serie met een weerstandje geschakeld wordt.

Vandaag

- HW vorige les bespreken

- herhaling quiz elektriciteit

- herhaling quiz paragraaf 1

- filmpje/uitleg domotica

- filmpje/uitleg LDR en NTC

- HW: de opdrachten bij 6.2 uit je nova boek

Herhaling hst 2

Leg je rekenmachine klaar!

Welke schakeling zie je hier?

1. Parallel
2. Serie

Serie of parallel?

1. Dit is een serieschakeling
2. Dit is een parallelschakeling

De lampjes 3, 4 en 5 staan...

1. Parallel aan elkaar
2. In serie met elkaar

Hoe zijn de lampjes op een scooter of een fiets aangesloten?

1. Met een schroevendraaier
2. Parallel
3. Serie
4. Goed

Bekijk de afbeelding. Dit is het pictogram voor een...

1. zekering
2. weerstand
3. spanningsmeter
4. stroommeter

Bekijk de afbeelding. Dit is het pictogram voor een...

1. batterij
2. stopcontact
3. spanningsmeter
4. motor

Bekijk de afbeelding. Dit is het pictogram voor een...

1. zekering
2. weerstand
3. spanningsmeter
4. stroommeter

De grootheid van spanning kort je af met ?

1. U
2. I
3. V
4. A

Met welke eenheid meten we spanning

1. ampere
2. vermogen
3. volt
4. watt

I is het symbool voor?

1. Stroomsterkte
2. Spanning
3. Weerstand
4. Vermogen

door 3 lampjes parallel geschakeld gaat een stroom van 0,1 A
Hoeveel komt er dan uit de spanningsbron?

1. -0,3 A
2. 0,3 A
3. -0,1 A
4. 0,1 A

0,2 kW =

1. 0,0002 W
2. 2 W
3. 200 W
4. 2000 W

Een strijkijzer werkt op een netspanning van 230 volt. Het typeplaatje van het strijkijzer staat hiernaast. Hoe groot is de stroomsterkte door het strijkijzer?

1. 60 Hz
2. 800 W
3. 3,5 A
4. 0,3 A

Een gloeilamp heeft een vermogen van 60 W. Door de lamp loopt een stroomsterkte van 5 A. Op welke spanning is de lamp aangesloten?

1. 300 V
2. 12 V
3. 0,08 V

Er is een zekering doorgeslagen, wat is een mogelijke oorzaak?

1. overbelasting
2. Piet zit aan de aardleiding
3. kapotte lamp
4. de nul draad is kapot

Welke kleur heeft de nuldraad?

1. blauw
2. bruin
3. zwart
4. groen/geel

In welke schakeling(en) is er sprake van kortsluiting?

1. a, b en c
2. c, d en e
3. c en e
4. a, b en f

Herhaling 6.1

Leg je boek op blz. 174 klaar!

Ring 1 = geel, ring 2 = rood,
ring A = oranje, ring B = zilver

Wat is het symbool voor de weerstand

1. W
2. R
3. Ω
4. D

Wat doet een weerstand

1. De stroom zo snel mogelijk doorlaten
2. De stroom helemaal tegenhouden
3. de stroom een beetje tegenhouden (vertragen van de stroom
4. de stroom versnellen

Hoeveel ringen heeft een weerstand?

1. 3 of 4
2. 4 of 5
3. 5 of 6
4. 6 of 7

De laatste ring (B) geeft de .... weer

1. getal
2. aantal nullen
3. nauwkeurigheid

Hst 6 paragraaf 2

Input - proces - output

Input: SENSOR

De sensor produceert een elektrisch signaal dat informatie geeft over zijn omgeving aan de verwerker.

Input - proces - output

Proces: VERWERKER

verwerkt het signaal van de sensor en geeft informatie aan de actuator

Input - proces - output

Output: ACTUATOR

onderneemt actie/doet iets

SENSOR en ACTUATOR

03:47

Weinig licht

Veel licht

Lampje aan

Lampje uit

03:07

Weinig licht

Veel licht

Lampje aan

Lampje uit

LDR

Dit is een lichtafhankelijke weerstand (light dependant resistor) met

het symbool:                       

Toepassing; sensor in buitenlamp.

LDR

LICHTSENSOR

(lichtgevoelige sensor)

weinig/geen licht -> hoge weerstand (R) -> weinig stroom (I)

(veel) licht -> kleine weerstand (R) -> veel stroom (I)

Hoe meer licht op een LDR, hoe kleiner de weerstand, des te groter de stroomsterkte.

03:47

Hoge temperatuur

Lage temperatuur

Lampje aan

Lampje uit

04:29

Hoge temperatuur

Lage temperatuur

Lampje aan

Lampje uit

NTC

Dit is een temperatuursafhankelijke weerstand (negatieve temperatuurscoëfficiët) met het symbool: 

Hoe hoger de temperatuur, hoe lager de weerstand.

NTC

TEMPERATUURSENSOR

(temperatuurgevoelige weerstand)

Hoge temperatuur -> lage weerstand -> veel stroom

Lage temperatuur -> hoge weerstand -> weinig stroom

Stroom begrenzen

Als er stroom loopt door de NTC, wordt de NTC warmer. Daardoor wordt de meting minder nauwkeurig. 

Oplossing: een gewoon weerstandje in serie met de NTC.

Even samengevat

Een automatische schakeling bestaat uit 3 delen: de input wordt gegeven door een sensor, het proces wordt door de verwerker gedaan en de output wordt door de actuator gegeven.

Een LDR is een sensor afhankelijk van licht: bij veel licht, wordt de weerstand kleiner en laat de LDR een stroom door.

Een NTC is een sensor afhankelijk van de temperatuur: bij een hoge temperatuur, wordt de weerstand kleiner en laat de NTC een stroom door.

Als je een NTC gebruikt moet je deze in serie zetten met een weerstand, anders wordt de temperatuur van de NTC te hoog en meet hij niet meer goed.