Paragraaf 9.4 - Ziek [3]

9.4 Ziek

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt opnoemen door welke ziekteverwekkers je ziek wordt en je kunt beschrijven hoe ze in je lichaam komen

9.4 Ziek

Hoe wordt je ziek?

• Ziekteverwekkers > bacterie, schimmel of virus
  - in je lichaam; kunnen infectie / besmetting veroorzaken
  - van een paar wordt je niet ziek; lichaam heeft een weerstand
  - komen binnen via neus, mond, geslachtsdelen
• Infectieziekten > ziekten door bacteriën, schimmels of virussen
  - bacteriën en schimmels > scheiden giftige stoffen uit
  - virussen > dringen je cellen binnen en maken deze stuk
• Verkoudheid en griep worden veroorzaakt door virussen

9.4 Ziek

9.4 Ziek

• Wat? Maken 9.4 – Opdracht 1 t/m 8
• Hoe? Blz. 153 t/m 155
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 15 minuten
• Uitkomst? Opdracht 1 t/m 8 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).

9.4 Ziek

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt beschrijven hoe witte bloedcellen je weer beter maken

9.4 Ziek

Hoe wordt je weer beter?

• Afweer > uitschakelen/doden van ziekteverwekkers
  - witte bloedcellen vernietigen ziekteverwekkers
• Witte bloedcellen > 2 manieren om ziekteverwekkers te doden
  - Bacteriën opeten & afweerstoffen maken
  
  
• Bacteriën opeten
  - ‘Vreetcellen’ / witte bloedcellen die bacteriën insluiten en verteren. Als de witte bloedcellen hun werk hebben gedaan gaan ze dood. Pus of etter komt uit de wond, dit zijn dode witte bloedcellen, verteerd bacteriën en resten van kapotte huidcellen.

9.4 Ziek

• Afweerstoffen maken > andere witte bloedcellen
  maken afweerstoffen
  - er komt een ziekteverwekker in je lichaam;
  - de ziekteverwekker vermeerdert zich en je wordt ziek;
  - de witte bloedcellen gaan afweerstoffen maken;
  - de afweerstoffen schakelen de ziekteverwekker uit en je wordt weer beter.
• Door het maken van afweerstoffen wordt je immuun > door een eerdere besmetting herkent je lichaam de ziekteverwekker en gaat direct in de aanval, je wordt niet meer ziek.

9.4 Ziek

Afweerstoffen maken

9.4 Ziek

• Wat? Maken 9.4 – Opdracht 9 t/m 15
• Hoe? Blz. 156 t/m 158
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 15 minuten
• Uitkomst? Opdracht 9 t/m 15 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).

9.4 Ziek

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt uitleggen waarom en wanneer je wordt ingeënt
• Je kunt uitleggen hoe je lichaam ziekteverwekkers herkent

9.4 Ziek

Waarvoor is inenten nodig?

• Inenten > er worden delen van ziekteverwekkers in je bloed gespoten
  - je witte bloedcellen gaan afweerstoffen tegen de ziekteverwekker maken
  - voorkomt infectieziekten
  - ander woord is vaccinatie
  - zorgt ervoor dat je immuun wordt > niet of minder ziek van ziekteverwekker
  - baby's en kinderen krijgen inentingen tegen gevaarlijke (kinder)ziekten zoals mazelen, kinkhoest, rode hond en meningitis
• Vaccinatieprogramma > een schema van inentingen die een kind krijgt en op welke leeftijd dat moet

9.4 Ziek

9.4 Ziek

Hoe herkent je lichaam ziekteverwekkers?

• Alle cellen hebben eiwitten aan de buitenkant > antigenen
  - eiwitten (antigenen) op je eigencellen horen in je lichaam > lichaamseigen
  - eiwitten (antigenen) op ziekteverwekker horen niet in je lichaam > lichaamsvreemd
• Witte bloedcellen kunnen lichaamsvreemde eiwitten onderscheiden van lichaamseigen eiwitten
• Elke ziekteverwekker heeft zijn eigen antigenen

9.4 Ziek

Witte bloedcellen maken

afweerstoffen die precies 

op de antigenen van de 

ziekteverwekkers passen

Hierdoor wordt de ziekteverwekker

onschadelijk gemaakt

9.4 Ziek

• Wat? Maken 9.4 – Opdracht 16 t/m 23
• Hoe? Blz. 159 t/m 162
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 15 minuten
• Uitkomst? Opdracht 16 t/m 23 is af. 

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst).