2.3

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

2.3

Welkom

3 HAVO ||  2024-2025

Hoofdstuk 2

Programma

• Lesdoelen
• Herhaling 
• Theorie 
• Aan de slag
• Evaluatie

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

Kan ik uitleggen wat de maatschappelijke geldhoeveelheid is

Kan je uitleggen wat inflatie betekend

Kan je uitleggen wat koopkracht betekend

Kan je je verandering van koopkracht uitrekenen

 

Mag de overheid de maatschappelijke geldhoeveelheid vergroten

1. Ja
2. Nee

Mogen banken de maatschappelijke geldhoeveelheid vergroten?

1. Ja
2. Nee

Maatschappelijke geldhoeveelheid

De centrale bank regelt de hoeveelheid geld in een land / gebied.

Al het girale (betaalrekeningen) en chartale geld (portemonnee)  in handen van het publiek (consumenten en bedrijven) heet de maatschappelijke geldhoeveelheid. Als er sprake is van geldschepping, neemt de maatschappelijke geldhoeveelheid toe.

Geldhoeveelheid

Geldscheppende instellingen:

• De Nederlandse bank (munten)
• Centrale bank (bankbiljetten)
• Banken zoals ABN en ING (Giraal geld)

Geldschepping door:

• Kredietverlening
• Transformatie (van bezittingen naar geld)

Inflatie

Inflatie betekent een algemene prijsstijging van goederen en diensten.

Door inflatie wordt de koopkracht kleiner, als je inkomen niet net zoveel stijgt als de inflatie.

Het tegenovergestelde van inflatie noemen we DEFLATIE.

Bestedingsinflatie (vraagkant)

bestedingsinflatie: oorzaak ligt aan de vraagkant. 

1. De bestedingen nemen toe, bijvoorbeeld omdat de overheid stimuleringsmaatregelen neemt
2. Bedrijven gaan meer produceren (werkgelegenheid neemt toe) tot bereiken max productiecapaciteit
3. Vraag stijgt, aanbod blijft hetzelfde: prijzen stijgen

Kosteninflatie (aanbod)

kosteninflatie: oorzaak ligt aan de aanbodkant

1. Kosten van produceren nemen toe. Bijvoorbeeld door stijgen van lonen of van grondstoffen, hogere belastingen, etc. 
2. Om de winst te behouden, zullen bedrijven de prijzen laten stijgen. Oftewel: kosteninflatie.
    
   

inflatie

bestedingsinflatie                         kosteninflatie          

 producten worden DUURDER, 

        omdat iedereen dat                      omdat het maken van

                product wil hebben                       dat product meer kost             

                                                       

                                  

Koopkracht

Je koopkracht laat zien hoeveel goederen en diensten je met je inkomen kunt kopen.

Je koopkracht is dus afhankelijk van:

- De prijzen

- Je inkomen

Koopkracht en Inflatie

Wat gebeurt er met je koopkracht?

Aan de slag

Maken paragraaf 2.3 (vanaf blz 54) tot en met vraag 26

Klaar? Verder tot en met 30