3.5: Vrede, maar niet voor iedereen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Einde WO1

Oorzaak 1

Oorzaak 2

Aanleiding

Gevolg korte termijn

Gevolg lange termijn

Belang bij geallieerde zege vanwege leningen.

Onbeperkte duikbotenoorlog

Duitse poging om Mexico te overtuigen een oorlog met de VS te beginnen.

Amerikaanse deelname aan de Eerste Wereldoorlog.

Geallieerden winnen de Eerste Wereldoorlog.

Bondgenootschappen

Triple Entente / Geallieerden

Driebond/Centralen

Duitsland

Ottomaanse Rijk

Frankrijk

Rusland

Oostenrijk-Hongarije

Groot-Brittannië

Wat is de betekenis van 'censuur'?

1. Oorlogsspirit erin houden!
2. Alleen goed nieuws brengen
3. Controleren van communicatie
4. Fake news verspreiden

Wat was een belangrijke oorzaak van de deelname van de Verenigde Staten aan de Eerste Wereldoorlog?

1. Duitse onbeperkte duikbootoorlog
2. Russische revolutie
3. Franse alliantie met het Verenigd Koninkrijk
4. Italiaanse betrokkenheid bij de oorlog

3.5: Vrede, maar niet voor iedereen

Na de Amerikaanse deelname, werd het Duitse leger snel teruggedrongen. Er werd een wapenstilstand getekend en vrede gesloten. Duitsland werd zwaar gestraft.

Leerdoelen 3.5

3.5A: Je kunt uitleggen welke rol Rusland heeft gespeeld bij het einde van de oorlog.

3.5B: Je kunt uitleggen waarom de Duitse regering niet anders kon dan de wapenstilstand tekenen.

3.5C: Je kunt uitleggen wat het Verdrag/Vrede van Versailles is en welke afspraken daarin zijn gemaakt.

3.5D: Je kunt uitleggen wat de begrippen mandaatgebied en zelfbeschikkingsrecht betekenen en wat deze begrippen te maken hebben met het einde van de Eerste Wereldoorlog.

Vrede met Rusland

• Russen verliezen veel gebied aan Duitsland/OH
• Februari 1917: Russische Revolutie, tsaar afgezet
• Maart 1918: Vrede Brest-Litovsk met Duitsers
• Rusland verlaat Triple Entente
• Groot verlies van gebied voor Rusland

3.5A

Duitsland in defensief

• Na vrede met Rusland: Offensief in het Westen
• Eerst succesvol, maar Duitsland was uitgeput!
• Terugtocht werd een vlucht
• Front richting Duitsland

3.5B

Wapenstilstand

• Staking arbeiders, opstanden in Duitse steden.
• Keizer werd afgezet, sociaaldemocratische regering.
• Legerleiding: Wapenstilstand!
• Zij gaven schuld aan arbeiders en matrozen, zij hadden soldaten in de steek gelaten! (Dolkstootlegende)

3.5B

Vrede van Versailles

• Vredesbesprekingen in Versailles
  
• Wilson (VS): Harde straf roept wraak op!
  
• Fransen: Zo hard mogelijk straffen! Inval onmogelijk maken.
  
• Britten: Stevige straf, milder dan Frankrijk wilt
• Duitsland had geen keus!
  

3.5C

Inhoud verdrag

Verdrag had volgende bepalingen:

• Max. 100.000 soldaten DUI
• Geen soldaten in Rijnland
• Herstelbetalingen
• Grondgebied inleveren
• Duitse koloniën inleveren

3.5C

3.5C

Oorlog gaat door (5D)

• Mandaatgebied: Gebied van een rijk dat bestuurd werd door Frankrijk/Groot-Brittannië
• Zelfbeschikkingsrecht: Recht van volk zichzelf te besturen
• Oprichting Volkerenbond
• Uiteenvallen O-H en Turkse Rijk
• Veel Duitsers vonden vrede onrechtvaardig, niet begrepen.

3.5D

Leg uit wat de boodschap van de tekenaar van de afbeelding is.

Geef antwoord op de stelling: "Duitsland heeft nooit een serieuze kans gehad de oorlog te winnen."

Leg de boodschap van de bron uit.

Leg de boodschap van de bron uit.

Stelling: Duitsland is te hard gestraft na afloop van de Eerste Wereldoorlog.

Helemaal mee eens

Mee eens

Neutraal

Mee oneens

Helemaal mee oneens

Oorzaken en gevolgen van de Vrede van Brest-Litovsk

Oorzaak

Gevolg

Terugtrekken Russen

Russische Revolutie

Grondgebied afstaan aan Duitsland

Duits offensief aan westfront

Hongersnood in Rusland

Wat hield de dolkstootlegende in?

1. Een verhaal over een historische veldslag
2. Een complottheorie over een geheime samenwerking tussen Duitsland en Groot-Brittannië
3. De mythe dat Duitsland de Eerste Wereldoorlog verloor door verraders
4. Een legende over een magische dolk

Welke van de onderstaande bepalingen is geen onderdeel van het Verdrag van Versailles?

1. Herstelbetalingen
2. Duitsland mocht geen leger meer hebben
3. Grondgebied afstaan aan Polen en Frankrijk
4. Duitse koloniën afstaan

Welk land verzette zich tegen een te harde straf voor Duitsland?

1. Frankrijk
2. Groot-Brittannië
3. Oostenrijk-Hongarije
4. Verenigde Staten

'Zelfbeschikkingsrecht' betekent het recht om ..

1. Zichzelf te besturen
2. Zichzelf te verdedigen
3. Te kiezen welke bestuursvorm je hebt
4. Te stemmen bij landelijke verkiezingen