Van MBO naar HBO
1 / 32
Lesson duration is: 60 minItems in this lesson
Slide 1 - Slide
1. Schrijf je naam op een naamsticker en plak de sticker op.
2. Geef de studenten bij binnenkomst allemaal een blanco naamsticker.
3. Vraag de leerlingen hun naam erop te schrijven en op te plakken.
Vertel dat de les gaat over de overgang van mbo naar hbo en dat je gaat inzoemen op de inkomsten en uitgaven van het studeren en eventueel op kamers gaan.
Slide 2 - Slide
Benoem de onderwerpen kort die aan bod komen.
Slide 3 - Slide
Benoem de onderwerpen kort die aan bod komen.
Slide 4 - Slide
Laat ze de maandbegroting invullen.
Laat ze aankruisen die uitgaven en inkomsten die zij denken die er gaan veranderen als ze naar het HBO gaan.
Ga er nog niet te diep op in omdat we hierna nader ingaan op uitgaven en inkomsten.
Tip: Als je op de maandbegroting klikt dan wordt deze uitvergroot.
Slide 5 - Slide
Dit stukje gaat over uitgaven
Welke uitgaven denk je extra te hebben?
Slide 6 - Mind map
Vraag aan de studenten waaraan zij denken.
Denk aan:
- collegegeld
- huur
- verzekeren
- ov jaarkaart
- eten en drinken
- zorgkosten
Slide 7 - Slide
- Dit is een overzicht van een aantal uitgaven waar je mee te maken kan krijgen.
- Collegegeld, boeken, laptop, telefoon, zorgverzekering (evt ook nog andere verzekeringen) eten en drinken, huur en kleding.
- Geef aan dat we hierna verder in gaan op de zorgverzekering omdat het veel geld kost en je ieder jaar weer kunt shoppen.
Zorgverzekering
Slide 8 - Mind map
- Stel de vraag: wat is een zorgverzekering / wat komt er bij je op als je aan een zorgverzekering denkt?
- Vertel dat je tot je 18e verzekerd bent bij je ouders maar als je 18 wordt moet je dit zelf regelen. Denk bij het afsluiten van een verzekering goed na.
Slide 9 - Slide
- Draai aan het rad en geef de beurt.
- Licht zelf verder toe:
Je kunt naar sites als zorgkiezer, independer of zorgwijzer (eventueel 1 site laten zien). Hier kun je invullen wat jij denkt dat je nodig hebt. Er komen dan een aantal zorgverzekeraars voorbij met het bedrag dat je per maand gaat betalen. Dit noemen we een premie. De hoogte verschilt per verzekeringsmaatschappij. Je hebt een basisverzekering waar bijvoorbeeld een bezoek aan de huisarts van wordt betaald. Wil je ook dat je tandarts of de fysiotherapie kosten worden betaald dan moet je een aanvullende verzekering sluiten. Een extra pakket waardoor je verzekering per maand duurder wordt. Let op: sommige maatschappijen bieden speciale studentenverzekeringen aan. Deze zijn niet altijd perse goedkoper. - Vertel dat op de vergelijkingssites de verzekeraars die het hoogste staan hiervoor betalen.
Wat is een eigen risico?
Maak de zin af:
Het bedrag dat je ...
Maak de zin af:
Het bedrag dat je ...
A
... betaalt als je bijvoorbeeld zelf voor een ongeluk hebt gezorgd.
B
... per maand aan de verzekeringsmaatschappij betaalt.
C
... zelf betaalt voordat de verzekeringsmaatschappij betaalt.
D
... verzekeringsmaatschappij in totaal betaalt als je zorg nodig hebt.
Slide 10 - Quiz
- Het juiste antwoord is C: Het bedrag dat je zelf betaalt voordat de verzekeringsmaatschappij betaalt.
- Leg uit:
Iedereen heeft een eigen risico van € 385. Dit is het bedrag dat je zelf moet betalen voordat de verzekeringsmaatschappij betaalt.
Slide 11 - Slide
In het filmpje wordt uitgelegd wat eigen risico inhoudt.
Slide 12 - Slide
- Licht de afbeelding kort toe.
- Benoem de volgende belangrijke data ieder jaar:
- 31 december 2023: uiterste datum voor opzeggen
- 31 januari 2024: uiterste datum voor afsluiten
Wat kost de goedkoopste
zorgverzekering per maand in 2024
(met een eigen risico van € 385,-)?
zorgverzekering per maand in 2024
(met een eigen risico van € 385,-)?
Slide 13 - Poll
- Laat iedereen de schaal schuiven naar wat zij denken.
- Licht toe:
De goedkoopste verzekering per maand is ongeveer €132 maar daar zit dan bijvoorbeeld geen fysiotherapie en tandarts in. Geef als tip om bijvoorbeeld net voor je 18e nog naar de tandarts te gaan omdat dit dan nog gratis is.
Slide 14 - Slide
Dit stukje gaat over inkomsten
Welke inkomsten heb je?
Slide 15 - Mind map
Vraag aan de studenten met welke inkomsten ze te maken krijgen.
Denk aan:
- studiefinanciering
- bijbaantje
- toeslagen
- bijdrage van ouders
Hierna gaan we in op studiefinanciering, toeslagen en nog bijbaantjes.
Slide 16 - Slide
Dit stukje gaat over studiefinanciering en verschil tussen MBO en HBO
Marlies is 17 en volgt een HBO opleiding. Heeft zij recht op studiefinanciering?
A
Ja
B
Nee
Slide 17 - Quiz
Het juiste antwoord is ja.
Je hebt recht op studiefinanciering in het HBO/WO) als je 17 bent. In het mbo moet je minimaal 18 jaar zijn.
Slide 18 - Slide
Bespreek de bedragen en vertel: Je moet het zelf aanvragen.
De basisbeurs voor mbo gaat per 1 januari naar EUR 99,94). Voor HBO gaat deze naar EUR
De uitwonende basisbeurs (zowel voor mbo als ook hbo) heeft een tijdelijke toeslag van EUR 64,30. Dit bedrag verdwijnt na 1 januari 2024.
Wanneer heb je recht op een aanvullende lening?
Slide 19 - Open question
- Stel de vraag: Wanneer heb je recht op een aanvullende lening?
- Leg uit: Of je recht hebt is afhankelijk van inkomen van ouders van 2 jaar geleden. Dus voor 2023 het inkomen van 2021. DUO vraagt inkomen automatisch aan bij belastingdienst. Het gezamenlijke inkomen mag niet meer zijn dan € 39.304,- (2023)
Als ouders meer verdienen, dan kan misschien toch een (gedeeltelijke) aanvullende beurs verkregen worden. Daarbij geldt: hoe meer broers of zussen, hoe hoger de aanvullende beurs.
Slide 20 - Slide
Bespreek de bedragen en vertel: Je moet het zelf aanvragen en je krijgt vaak binnen 1 week antwoord.
Vertel dat de aanvullende beurs een gift is als je je diploma binnen 10 jaar haalt. Lukt dat niet dan moet je het totale bedrag dat je geleend hebt terugbetalen. Dit met rente.
Hoe lang krijg je de aanvullende
beurs bij HBO?
beurs bij HBO?
A
Net zolang als basisbeurs
B
Officiële duur van de studie
C
Totdat je een baan gevonden hebt
D
4 jaar
Slide 21 - Quiz
Het juiste antwoord is B: meestal is dat 4 jaar.
Vertel dat als ze op mbo ook al studiefinanciering hebben gehad die omgezet wordt naar een gift en dat de termijn weer opnieuw gaat beginnen.
Mag je bijverdienen als je een
beurs, rentedragende lening of reisproduct hebt?
beurs, rentedragende lening of reisproduct hebt?
A
Nee
B
Ja, tot maximaal
€ 16.121,60
C
Ja, tot maximaal
€ 29.828,77
D
Ja, je mag zoveel bijverdienen als je wil
Slide 22 - Quiz
Het juiste antwoord is D.
Je mag zoveel bijverdienen als je wilt.
Slide 23 - Slide
Bespreek de bedragen en vertel: Je moet het zelf aanvragen.
Het collegekrediet vraag je aan bij Duo. Dit is precies het bedrag van het collegegeld dat je per jaar moet betalen.
Vertel dat je nog een rentedragende lening kunt krijgen. Dit is een lening die je terug moet betalen. Je hoeft dit bedrag niet iedere maand maximaal op te nemen als je dit niet wilt. De rente die je hierover betaalt kan de overheid aanpassen. Als je een huis koopt, telt deze lening mee voor de berekening van de hypotheekschuld.
Slide 24 - Slide
In het filmpje wordt nog eens uitgelegd wat er allemaal is en hoe je studiefinanciering aan kunt vragen.
Als je te weinig tijd hebt, kun je dit overslaan.
Slide 25 - Slide
Vraag aan studenten welke toeslagen ze kennen. Klik vervolgens om de drie toeslagen te laten zien.
De energietoeslag verdwijnt per 2024.
Geef aan dat je een huurtoeslag als student alleen krijgt als je zelfstandig woont. Dus niet in een studentenhuis. Daarnaast mag je huur niet te hoog zijn (max € 879,66 voor 2024) en mag je niet te veel verdienen. De studiefinanciering telt niet als inkomen. Je kunt op www.geldfit.nl een proefberekening maken of je er recht op hebt.
De zorgtoeslag bespreken we hierna iets uitgebreider omdat 25% van de studenten dit vergeet aan te vragen.
Slide 26 - Slide
- Leid het onderwerp 'Zorgtoeslag' in: Tot je 18e ben je verzekert bij je ouders. Maar zodra je 18 wordt, moet je dus zelf een zorgverzekering afsluiten. Omdat een verzekering voor een student heel duur is, kun je een tegemoetkoming krijgen. Dit is de zorgtoeslag.
- Bespreek de punten.
- Stel de vraag: Wanneer kun je het aanvragen?
Antwoord: Twee maanden voordat je 18 wordt. Je krijgt het rond de 20ste van iedere maand op je rekening gestort.
Hoeveel
zorgtoeslag?
zorgtoeslag?
Slide 27 - Mind map
- Stel de vraag: Hoeveel zorgtoeslag denk je dat je krijgt?
- Wie zit er het dichtst bij? Het juiste antwoord is € 154 (2023) per maand voor toeslag. Op 7 december komen de nieuwe bedragen. Gaat omlaag. Dit jaar was er een extra toeslag wegens hoge inflatie.
Slide 28 - Slide
- In het filmpje wordt uitgelegd hoe je zorgtoeslag aan kunt vragen.
- Geef de tips:
- gebruik zorgtoeslag ook echt voor zorgpremie, het wordt apart op je rekening gestort. Verleiding om het al uit te geven en je zorgpremie niet te betalen.
- Bekijk jaarlijks je zorgverzekering of deze nog bij je past of vraag een nieuwe aan (bijvoorbeeld ivm nieuwe lens of brilvergoeding).
Slide 29 - Slide
Dit zijn een paar voorbeelden waar studenten hulp kunnen zoeken of informatie kunnen vinden:
School: mentor of financieel spreekuur. Bijna alle scholen hebben eens per week een spreekuur waar de studenten naar toe kunnen komen als ze vragen of financiële problemen hebben.
2. Humanitas: hier kunnen ze gratis begeleiding krijgen door een vrijwilliger. Als het moet 1 jaar.
3. Gemeente: Bij de gemeente zijn ook steeds meer loketten voor jongeren.
4. Nibud: op deze site kunnen studenten veel informatie vinden. Grip op je money is een speciale site voor jongeren. https://www.gripopjemoney.nl.
5. Schuldenlab: Deze hebben voor jongeren vanaf 18 jaar een jongeren perspectief fonds.
Geef tip dat ze ook nog informatie kunnen vinden op onze site.
Slide 30 - Slide
Bespreek de tips kort.
Doe aangifte omdat gemiddeld jongeren €150 per jaar terugkrijgen. Als je werkt, houdt je werkgever meestal automatisch belasting en premies in op je loon. Dit heet loonheffing. Scholieren betalen vaak meer loonheffing dan uiteindelijk hoeft. Bij de berekening gaat de Belastingdienst er namelijk van uit dat je het hele jaar werkt. Dit is meestal niet zo en daardoor kun je vaak geld terugkrijgen.
Als je stopt met je studie, stopt niet automatisch je OV jaarkaart. De OV jaarkaart is een lening die je terug moet betalen. Stopzetten doe je bij een ophaalautomaat. Als je binnen 10 jaar je diploma haalt, is de ov jaarkaart een gift.
Bij het punt verzekeringen, moet je denken aan een inboedelverzekering, aansprakelijkheidsverzekering, reisverzekering.
Wat vond je van de les?
😒🙁😐🙂😃
Slide 31 - Poll
Vraag aan de studenten wat ze ervan vonden.
Slide 32 - Slide
Geef ter afsluiting de tip om naar de website van LEF te gaan. Hier kunnen ze veel informatie vinden. Dit kunnen ze natuurlijk ook thuis doen of nog een keer in de klas op een later moment.
