H4 B4 Een langdurige strijd

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

H4 Nieuw geloof, nieuw land

Tijd ontdekkers en hervormers (1500-1600)

Vroeg Moderne Tijd (1500-1800)

Herhaling B3 Onrust in de Nederlanden

Wat wordt bedoeld met de zin 'Karel V bestuurde een groot, maar verbrokkeld rijk.'

1. Het rijk van Karel was groot, maar bestond uit losse stukken land.
2. Het rijk van Karel was groot, maar dreigde uit elkaar te vallen.
3. Het rijk van Karel was groot, maar hij was niet in alle landen even machtig.

Wat voor soort verandering was het instellen van een centraal bestuur.

1. Cultureel
2. economisch
3. politiek-bestuurlijk
4. sociaal

Noem twee dingen waarover de burgers van de Nederlanden ontevreden waren over Filips II.

Voordelen van een centraal bestuur voor Filips II

Ambtenaren waren niet meer nodig. 

De adel in de Nederlanden zou meer macht krijgen. 

Filips II zou beter met de adel kunnen samenwerken.

Filips II zou beter met de adel kunnen samenwerken.

Filips II zou meer macht krijgen. 

Overal zouden dezelfde regels gelden.

Filips II vervolgde

1. katholieken
2. protestanten

B4 leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje belangrijk was voor het begin van de Opstand.
  
• Je kunt vier redenen noemen waarom de opstandelingen de Opstand volhouden. 
• Je kunt uitleggen dat het ontstaan van de Republiek een gevolg was van de Opstand.

De eerste jaren van de Opstand

Je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje belangrijk was voor het begin van de Opstand.

Beeldenstorm

Protestanten vernielen de beelden en ramen in katholieke kerken. 

Oorzaak beeldenstorm

Hagepreek (H) 

Protestanten kwamen in opstand tegen het verbod op bijeenkomsten en begonnen kerken te vernielen. 

Gevolg beeldenstorm

Filips stuurde Alva naar de Nederlanden. 

Maatregelen Alva

• Er komt een rechtbank die de aanhangers van de beeldenstorm bestraft.  Bloedraad (H)
• Extra belastingen werden ingevoerd.

Gevolgen maatregelen

Grote ontevredenheid onder de bevolking

Willem van Oranje 

• stadhouder van Holland en Zeeland
• Voor de komst van Alva  gevlucht naar Duitsland
• ontslagen als stadhouder

Aanleiding van de Nederlandse Opstand

Willem van Oranje verzamelt in Duitsland een leger en

In 1568 valt hij de Spanjaarden aan. 

Mislukt

Nederlandse Opstand 

Tachtigjarige oorlog

1568 - 1648

Het verzet van de Nederlandse gewesten tegen de Spaanse koning tussen 1568-1684

Verovering van Den Briel 1572 

Holland en Zeeland volgen. Later sluiten nog meer gewesten zich aan bij de opstand tegen de Spanjaarden. 

Willem van Oranje wordt aanvoerder van de Opstand. 

Een langdurige strijd

Je kunt vier redenen noemen waarom de opstandelingen de Opstand volhouden. 

1.

Spanje moest regelmatig stoppen met vechten, omdat het geen geld meer had. 

Oorzaak>

 Als soldaten niet betaald kregen, wilden ze ook niet vechten. 

De stadmuren waar heel stevig, er was bijna niet doorheen te komen. 

2. 

De opstandelingen kregen hulp van Engeland en Frankrijk

3. 

De handelssteden in Holland en Zeeland werden steeds rijker. Er was genoeg geld om de strijd vol te houden. 

4. 

Vanaf 1588 kregen de Nederlanden een goede leider

Maurits, zoon van Willem van oranje. 

De Republiek ontstaat

Je kunt uitleggen dat het ontstaan van de Republiek een gevolg was van de Opstand.

Unie van Utrecht

• 1579
• Verbond tegen de Spaanse koning
• Noordelijke gewesten
• Elkaar helpen in de strijd tegen de Spanjaarden

Plakkaat van Verlatinghe (H)

• 1581
• De opstandige gewesten besluiten dat Filips II hun koning niet meer is. 
• De Nederlanden verklaren zich onafhankelijk. 

moord op Willem van Oranje 

1584

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

1588

Losgemaakt van Spanje

Vrede van Münster

1648

Spanje erkende de noordelijke Nederlanden als onafhankelijk land. 

Bestuur van de Republiek

• land zonder koning
• Rijke burgers bestuurde de steden en gewesten
• Geen vervolging voor je geloof 
• Geen centraal bestuur

De zeven gewesten samen > oorlog en andere buitenlandse zaken.

Per gewest > Eigen wetten en rechtspraak

Vragen?

Heb je nog vragen over H4? Zoek mij dan even op, schrijf je nog even in voor een Q-uur óf stuur mij een berichtje via Teams. 

Veel informatie he!

Kijk het filmpje op de volgende dia voor herhaling van de lesstof.