3hv 1 Heerenlanden Werkwoordspelling herhaling + Engelse en infinitief

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Welkom 

Nederlands 

werkwoordspelling

Nodig:
- laptop

- werkboekje 

Lesprogramma

1. Herhaling met oefeningen in lessonup
2. Uitleg spelling infinitief en Engelse werkwoorden
3. Zelf verder oefenen

Leerdoelen

Aan het eind van deze les zijn de volgende doelen behaald:

• We oefenen verder met pvtt, pvtt en vd.
• Je kent de regels voor het schrijven van Engelse werkwoorden (leenwoorden) en de infinitief (hele werkwoord).
  
  

1 Mij (worden) altijd gevraagd waarom ik met hem heb gecorrespondeerd.
2 Weet u welk beleggingsfonds het hoogste rendement (behalen)?
3 Jij wordt wel erg (beïnvloeden) door zijn gedrag.
4 Als Amerikaan werd hij (deporteren) naar onbekend Cambodja.
5 Jouw fout is dat je te weinig (communiceren).
6 Ik heb nog nooit (stagediven).

Soorten werkwoorden

1. Persoonsvorm
   Ik loop altijd naar school.
   
2. Voltooid deelwoord
   Wij hebben gisteren 10 kilometer gelopen.
   
3. Hele werkwoord/infinitief
   Wij willen daar graag lopen.
4. Onvoltooid deelwoord
   Lopend ging hij naar zijn werk.
   
5. Hele werkwoord/infinitief
   Wij willen daar graag lopen.
6. Gebruikt als bijvoeglijk naamwoord.
   Hij werkt aan de lopende band.

Persoonsvorm

De persoonsvorm is verbonden met het onderwerp (EV/MV) en kan in zowel de tegenwoordige tijd als de verleden tijd staan. 

Je vindt de persoonsvorm door:

• De tijdproef uit te voeren (verander de tijd)
• De getalproef uit te voeren (verander het getal van het onderwerp)
  Het werkwoord dat je moet aanpassen om de zinnen correct te maken, is de persoonsvorm. 
• De vraagproef uit te voeren.
  Het werkwoord dat vooraan komt te staan is de persoonsvorm.

Benoem de persoonsvorm(en) van onderstaande zinnen:
1. Onze buurvrouw verbouwt haar huis zelf.
2. Vind jij het ook jammer, dat het weer zo verandert?
3. De gastheer van het restaurant heette de klanten welkom.

Voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord is het werkwoord dat aangeeft dat iets is afgelopen. 

Je herkent het voltooid deelwoord aan: 

• Omdat je de PV al uit de zin hebt gehaald, weet je dat de andere vervoegde werkwoorden voltooid deelwoorden zijn.
• De zin bevat een vorm van hebben, zijn of worden
• Er staat ge-, be-, ont- of ver- voor het werkwoord.
• Het werkwoord geeft aan dat iets/het is afgelopen. 

Benoem de voltooid deelwoorden uit de onderstaande zinnen:
1. Raad eens wat er vandaag is gebeurd.
2. Ik heb de beschimmelde kaas maar weggegooid.
3. Waarom heb jij die gele aansteker niet bewaard?

Infinitief

Een infinitief is een werkwoordsvorm waarin het werkwoord zich niet heeft aangepast aan het getal of de tijd van de zin. Het hele werkwoord is het infinitief. 

Je herkent een infinitief doordat: 

• Je de PV al uit de zin hebt gehaald.
• Het is het hele werkwoord (de wij-vorm).
• Er staat soms 'te' of 'aan het' voor.

Benoem de infinitieven uit de onderstaande zinnen:
1. Wat willen jullie later worden?
2. Mees heeft dat altijd al willen hebben.
3. Wij zijn van plan om te gaan fietsen.

Persoonsvorm VT

Twee soorten werkwoorden:

1. Klankveranderende werkwoorden De onregelmatige werkwoorden moet je kennen. Er komt in de verleden tijd nooit meer een -t of -d achter!
   
   
2. Werkwoorden +te(n) of + de(n)
   
   Bij regelmatige werkwoorden moet je bepalen of er -te(n) of +de(n) toegevoegd moet worden. Gebruik daarvoor 't ex Kofschip.

Persoonsvorm VT

• Om te bepalen of er -te(n) of +de(n) toegevoegd moet worden, gebruik je 't ex kofschip.
  
• 't ex kofschip is eigenlijk een trucje om de stemloze medeklinkers te kunnen onthouden.
  
  
  
• Zit de laatste letter van de stam van het werkwoord wel of niet in 't ex kofschip?
  
• wel > ik-vorm + te(n)
  
• niet > ik-vorm + de(n) 

Vul bij iedere zin de juiste vorm van de persoonsvorm in verleden tijd in:

1. Mijn ouders ............................. (wachten) gisteren twee uur voordat zij naar binnen ............................. (mogen).
2. Hij ............................. (fronsen) zijn wenkbrauwen toen zij zo ............................. (binnenkomen).
3. Sanne en Daan ............................. (plonzen) gelijk in het water toen ze bij het zwembad ................... (arriveren).

Voltooid deelwoord 

Twee soorten werkwoorden:

1. Klankveranderende werkwoorden (sterke werkwoorden). Deze moet je kennen.
   
   
2. Voltooid deelwoord op -t of -d (zwakke werkwoorden).Om te bepalen of er een -t of -d achter het werkwoord staat, maak je het woord langer, of gebruik je 't ex kofschip. Je kan ook kijken naar de verleden tijd van het werkwoord. 

Vul bij iedere zin de juiste vorm van het voltooid deelwoord in:

1. Wij zijn gisteren ................................ (bellen) door de directeur.
2. Je bent in elk geval goed ................................ (verzekeren)!
3. Hoe is het mogelijk dat jij wel je cijfer hebt ................................ (krijgen)?

Engelse werkwoorden

• Engelse werkwoorden vervoeg je zoveel mogelijk als Nederlandse werkwoorden!
  Je gebruikt dus dezelfde regels.
  
  
  
• Engelse werkwoorden hebben soms een afwijkende ik-vorm:
  

paintball, delete, race (vanwege de uitspraak)
scoor, promoot -(vanwege de o-klank)

• In de verleden tijd telt de eind s-klank van (bijvoorbeeld) speech, als een s.

Engelse werkwoorden

• Sommige woorden en werkwoorden die wij gebruiken, komen uit een andere taal. Je noemt ze leenwoorden. 
• Engelse werkwoorden vervoeg je op dezelfde manier als Nederlandse werkwoorden.

• Let op: Bij saven, timen en daten eindigt de ik-vorm op -e.
• We 'vernederlandsen' de Engelse werkwoorden, behalve als je daardoor een verkeerde uitspraak krijgt.

Engelse werkwoorden

• Een dubbele medeklinker aan het eind van de ik-vorm vervalt, tenzij deze de uitspraak helpt. 

Dus wel bij:
-baseballt - baseballde - gebaseballd 
- pass - passte - gepasst (‘paas’),
-app - appte - geappt (‘ep’).

 Maar niet: grilt - grilde - gegrild,
strest - streste - gestrest
volleybal - volleybalde - gevolleybald

De leerling ... het document gisteren op haar Chromebook.
(saven)

1. savde
2. savede
3. savete
4. savte

Hoe zit dat?

• Bij het werkwoord saven eindigt de stam op een -e
• -> save 
• De v van save zit niet in het 'T eX KoFSCHiP
• Daarom krijg je in de verleden tijd -de of - den

Ik save                 Ik savede                Ik heb gesaved

Hij savet             Wij saveden

Bij de meeste werkwoorden  werkt het dus hetzelfde als bij de Nederlandse werkwoorden.

maar..... let op goed de uitspraak           -n

Vul bij iedere zin de juiste vorm van het werkwoord in:

1. Peter ................................... (scrollen) door zijn e-mails.
2. Voor dat project ................................... (researchen) ik vorige week in de databank.
3. Maxime................................... (stressen, vt) flink na zijn toets.
4. Heb jij vorige week ook ................................... (flyeren)?
5. Mijn moeder ................................... (recyclen) alles.

Afsluiter

Huiswerk:
- Nakijken: opdracht 1, 10 en 11 uit het werkboekje
(lever je nakijkblad weer in)
- Maken: opdracht 15 

De volgende les:
- Herhaling 
- Werkwoord gebruikt als bijvoeglijk naamwoord