5 augustus: Engeland verklaart oorlog aan Duitsland
Russische mobilisatie sneller dan verwacht + inmenging Frankrijk, Engeland en België aan westfront --> Schlieffenplan mislukt
loopgravenoorlog
Slide 10 - Slide
Loopgravenoorlog
Het Von Schlieffenplan mislukt: de opmars van Duitsland loopt vast in Noord-Frankrijk en België
Aan beide kanten van het front worden loopgraven gegraven
Slide 11 - Slide
Loopgraven (1)
De wapens zijn zo krachtig geworden, dat vechten op een open veld zelfmoord zou zijn
Loopgraven zorgen voor meer beschutting
In totaal wordt er aan het Westfront 40.000km aan loopgraven aangelegd
Slide 12 - Slide
Loopgraven (3)
Generaals geloven dat massale aanvallen vanuit de loopgraven effectief zijn. Dit is maar zelden het geval: soldaten worden kannonenvoer
Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland
Slide 13 - Slide
Zandzakken waren gevuld met aarde en modder, en waren bedoeld om de soldaten te beschermen
In het begin van de oorlog waren de rantsoenen nog wel redelijk, maar naarmate de oorlog langer duurde, was er ook steeds minder (goed) eten.
Als de soldaten niet hoefden te vechten, speelden ze bijvoorbeeld met kaarten.
Behalve de vijand hadden de soldaten veel last van ongedierte, zoals ratten en vlooien. Sommige soldaten kwamen de tijd tussen de gevechten door met het doden van ratten.
Honden hielden de soldaten niet alleen gezelschap, ze bezorgden ook boodschappen tussen de verschillende loopgraven.
Soldaten konden vaak alleen maar overdag slapen, omdat 's nacht een goed moment was om de loopgraven van de vijanden te bespioneren.
Met een periscoop konden de soldaten de vijand bekijken, zonder grote risico's te nemen. Een periscoop werkt met spiegels.
Er zijn duizenden brieven en dagboeken van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven. Dit zijn tegenwoordig belangrijke en waardevolle bronnen.
Voor de veiligheid van de soldaten waren de loopgraven in zigzag-vorm.
Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens (Westfront) wordt 40.000km aan loopgraven aangelegd.
Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland.
Tijdens de video kun je alle kanten opkijken! Probeer het maar eens uit!
Op wacht staan was één van de belangrijkste taken die je kon krijgen. Op het in slaap vallen tijdens de wacht stonden zeer zware straffen.
Behalve vechten en wacht houden, waren er nog genoeg andere vervelende klusjes in een loopgraaf, zoals zandzaken bijvullen, prikkeldraad repareren of het leegmaken van de latrines (wc's)
Slide 14 - Slide
Slide 15 - Video
Oorlog
Duitse tactiek: Von Schlieffenplan:
1. Via België Frankrijk aanvallen
2. Frankrijk verslaan
3. Troepen op transport naar oosten
4. Rusland verslaan
Doel: tweefrontenoorlog voorkomen
Augustus 1914: Duitsland valt België aan
Gevolg: deelname Engeland
Snelle Duitse opmars naar Parijs
Slag bij de Marne: Duitse opmars wordt gestopt
Slide 16 - Slide
dodendraad
1915 grens met België afgesloten met een dodelijk schrikdraad:
De dodendraad.
Nederland protesteerde niet tegen de dodendraad.
Het hielp om neutraal te blijven en het ging de grenssmokkel tegen.
Slide 17 - Slide
Loopgraven
Von Schlieffenplan mislukt:
1. Rusland mobiliseert te vroeg
2. Duitsland verovert Frankrijk niet
Na korte terugtrekking graaft Duitse leger zich in
Gevolg: loopgravenoorlog
Nieuwe wapens maken "traditionele" oorlogsvoering onmogelijk:
1. Machinegeweer
2. Gifgassen
3. Vliegtuigen en tanks
Slide 18 - Slide
Vier jaar lang vanuit de loopgraven kijken naar
hetzelfde stuk, kapotgeschoten, niemandsland...
Slide 19 - Slide
Nieuwe wapens
Om de loopgravenoorlog te doorbreken worden uitvindingen gedaan die zorgen voor nieuwe wapens.
Naast generaals bepalen ook steeds meer wetenschap en techniek het verloop van de oorlog.
De Eerste Wereldoorlog wordt 'de oorlog van de uitvinders'
Slide 20 - Slide
Gifgas
Gif- of strijdgassen moesten ervoor zorgen
dat de vijand, in paniek, de loopgraven zouden verlaten
De meeste gasaanvallen waren door het gebruik van
gasmaskers steeds minder dodelijk voor de soldaten,
maar zorgde voor brandwonden, tijdelijke blindheid en angst
Slide 21 - Slide
Luchtschepen
Om het slagveld beter te kunnen observeren,
gebruikte men luchtschepen om de ligging
van de vijandelijke loopgraven te achterhalen.
Behalve voor observatie werden Zeppelins (type Duitse luchtschepen)
ook gebruikt voor bombardementen (op Antwerpen en Londen)
Slide 22 - Slide
Vliegtuigen
Om voor een echte doorbraak in de oorlog te zorgen,
zijn de eerste vliegtuigen nog te primitief.
Toch beleeft de wereld de eerste luchtgevechten
en bombardementen.
Slide 23 - Slide
Vlammenwerpers
Net als gifgas moet de vlammenwerper
voor paniek bij de vijand zorgen.
Brandende benzine wordt, soms over afstanden
van honderden meters, over het slagveld gespoten
Slide 24 - Slide
Tanks
Hoe kom je levend bij de loopgraven van de vijand?
Bouw een rijdend stalen harnas om je heen!
Omdat de ontwikkeling ervan zeer geheim was,
gebruikten de Britten de term 'tank', van watertank.
Zelfs de arbeiders geloofden dat ze mobiele watertanks maakten.
Slide 25 - Slide
Vóór en ná:
om de verminkte mannen toch nog een leven te kunnen bieden...
...werd driftig geëxperimenteerd met plastische chirurgie en maskers
Slide 26 - Slide
Trench Foot
Omdat de soldaten langdurig met dezelfde laarzen en sokken
in de vocht en modder moeten staan,
gaan hun voeten opzwellen, infecteren en vervolgens afsterven.
Meestal is amputatie de enige oplossing voor loopgraafvoeten