Kinderziektes

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 2

Kinderziektes

Wat ga je leren vandaag?

- Je kan de meest voorkomende kinderziektes benoemen en beschrijven.

- Je kent de symptomen van de meest voorkomende kinderziektes.

- Je weet hoe kinderziektes zich verspreiden en hoe je dit zoveel mogelijk 

    kan voorkomen.

Welke kinderziektes kennen jullie?

Waterpokken

Waterpokken ontstaan door een virus. De meeste mensen krijgen als kind waterpokken. Het is meestal een onschuldige kinderziekte. Waterpokken beginnen meestal met koorts en niet lekker voelen. Andere klachten zijn:

- Na 1 of 2 dagen ontstaan op de huid kleine rode bultjes.

- De bultjes worden blaasjes die erg kunnen jeuken.

- De blaasjes worden korstjes.

- De blaasjes kunnen op het hele lichaam zitten.

- Ze zitten vooral op het lijf, het gezicht en tussen de haren.

- Soms zitten de blaasjes ook in de mond. Dit kan erg pijnlijk zijn.

De klachten duren ongeveer tien dagen. Het kind blijft levenslang immuun. Het virus blijft wel in het lichaam aanwezig en kan op latere leeftijd gordelroos veroorzaken.

Waterpokken

Besmetting:

Waterpokken zijn heel besmettelijk (al twee dagen voor er bultjes te zien zijn). Het virus wordt verspreid door hoesten, niezen of zelfs praten; door druppeltjes in de lucht in te ademen kan je besmet raken, evenals door aanraking met vocht in blaasjes. 

 Incubatietijd: ongeveer tien dagen tot drie weken.

Wat kun jij doen?

Ventileren, hygiëneregels toepassen, laat een kind zichzelf niet krabben.

Een kindercentrum hoeft kinderen met waterpokken niet te weren. De ouders kunnen wel gewaarschuwd worden dat er waterpokken heerst op de groep, overleg hierover met de GGD.

Meldingsplicht: Waterpokken is een meldingsplichtige ziekte op basis van artikel 26 Wet publieke gezondheid wanneer er twee personen of meer binnen twee weken waterpokken hebben.

Koortsstuipen

Wanneer een kind koorts krijgt, kan het voorkomen dat het ineens helemaal verstijft (strekkramp). Daarna gaan beide armen en benen heftig schokken. Dit noem je een koortsstuip. Deze schokken kunnen enkele tot 15 minuten duren en gaan vanzelf over.

Een koortsstuip kan optreden bij kinderen in de leeftijd van 6 maanden tot 6 jaar. Het komt vaker voor rond de leeftijd van 1,5 jaar. In Nederland hebben 2 tot 5 van de 100 kinderen ooit in hun leven een koortsstuip gehad.

Een koortsstuip ontstaat meestal aan het begin van de koortsperiode, waardoor de stuip al kan optreden voordat je de koorts hebt opgemerkt.

Koortsstuipen

Wat kun jij doen?

- Blijf kalm! Blijf bij het kindje, maar houdt het kindje niet vast!

- Maak de mond leeg en zorg dat het kind niet kan vallen of zich kan bezeren. 

- Zorg dat het kindje het niet te warm heeft, maar ook niet teveel afkoelt.

- Bel direct de huisarts (spoedlijn) of 112. 

- Leg het kind na de stuip op de zij en zorg dat deze vrij kan ademen.

- Bel de ouders!

Krentenbaard

Krentenbaard is een ontsteking van de huid, veroorzaakt door een bacterie. De ontsteking is vervelend maar niet gevaarlijk. Krentenbaard komt vooral voor bij jonge kinderen. De kans op krentenbaard is groter wanneer de huid al kapot is door bijvoorbeeld een muggenbult, eczeem, waterpokken en schaafwondjes.

Klachten:

- Er komen rode vlekken of bultjes in het gezicht, vooral bij de neus en de mond.

- De plekken kunnen ook op andere delen van het lichaam zitten.

- De ontsteking begint soms op een plaats waar al een wondje zit.

- De bultjes worden blaasjes met vocht erin. 

- Als de blaasjes open gaan, worden het natte plekjes met gele korstjes.

- De plekken met blaasjes en korstjes kunnen snel groter worden.

- De plekken kunnen pijn doen en jeuken.

Krentenbaard

Besmetting:

Krentenbaard is heel besmettelijk en wordt overgedragen door contact met het vocht uit de blaasjes, ook door krabben via de handen of speelgoed en hoesten of niezen. Incubatietijd: 4 tot 14 dagen.

Niet meer besmettelijk als blaasjes ingedroogd zijn en/of één dag na start behandeling met antibiotica.

Wat kun jij doen?

Was je handen én die van de kinderen na aanraken van de blaasjes, laat het kind niet krabben, gebruik een aparte handdoek voor een kind met krentenbaard, adviseer ouders naar de huisarts te gaan en plak vooral geen pleisters!

Een kindercentrum hoeft kinderen met een krentenbaard niet te weren. De GGD kan adviseren om kinderen te weren wanneer de wondjes erg groot zijn en er meerdere kinderen ziek zijn. Omdat tegen krentenbaard geen immuniteit ontstaat, kunnen mensen de aandoening meerdere keren krijgen.

Meldingsplicht: Vlekjesziekten zijn meldingsplichtig op basis van artikel 26 Wet publieke gezondheid wanneer er twee personen of meer binnen twee weken dezelfde uitslag hebben.

Vijfde ziekte

De vijfde ziekte komt door een virus. De ziekte komt vooral voor bij kinderen. Voor kinderen is het een onschuldige ziekte. Ze zijn er meestal niet erg ziek door.

De verschijnselen van de vijfde ziekte voor kinderen zijn:

kan beginnen met vuurrode wangen; kleine rode vlekjes in het gezicht; soms koorts.

Daarna:

verspreiden de vlekjes zich over het lichaam; soms jeuken de vlekjes; na ongeveer een week verdwijnen de vlekjes.

Vijfde ziekte

Besmetting: Het virus verspreidt zich door de lucht via vochtdruppeltjes afkomstig uit de mond, keel en neus van het zieke kind. Kinderen zijn besmettelijk 1 tot 3 weken voordat zij ziek worden. 

Mensen die geen vijfde ziekte hebben gehad kunnen besmet raken en ziek worden. Veel volwassenen hebben de ziekte als kind al gehad. Als iemand vijfde ziekte heeft gehad, krijgt hij dit niet opnieuw.

Niet meer besmettelijk zodra de uitslag verschijnt.

Wat kun jij doen?

Ventileren, hygiëneregels toepassen.

Een kindercentrum hoeft kinderen met de vijfde ziekte niet te weren.

Meldingsplicht: Vlekjesziekten zijn meldingsplichtig op basis van artikel 26 Wet publieke gezondheid wanneer er twee personen of meer binnen twee weken dezelfde uitslag hebben.

Zesde ziekte

De zesde ziekte komt door een virus. Het is een onschuldige ziekte die uit zichzelf geneest. De zesde ziekte komt vooral voor bij kinderen onder de drie jaar. 

De verschijnselen van de zesde ziekte zijn:

- een paar dagen hoge koorts (boven de 39 °C);

- eventuele een koortsstuip door de snel oplopende koorts;

- de koorts zakt vrij abrupt;

- mogelijk ontstaan er niet jeukende, iets verheven rode vlekjes op de huid van het gezicht en de 

   romp en deze breiden zich verder uit naar de armen en de nek.

Zesde ziekte

Besmetting:

Door niezen of hoesten verspreiden de virusdeeltjes zich via kleine, in de lucht zwevende vochtdruppeltjes. Ook speeksel zorgt voor overdracht (bestek, speelgoed). De ziekte is besmettelijk vanaf het moment dat de koorts opkomt, hoe lang de ziekte besmettelijk blijft is onbekend. Als iemand zesde ziekte heeft gehad, krijgt hij dit niet opnieuw.

Wat kan jij doen?

Ventileren, hygiëneregels toepassen, laat kinderen geen gebruik maken van andermans bestek en servies, speelgoed dat in de mond is geweest direct schoonmaken.

Meldingsplicht: Vlekjesziekten zijn meldingsplichtig op basis van artikel 26 Wet publieke gezondheid wanneer er twee personen of meer binnen twee weken dezelfde uitslag hebben.

Hersenvliesontsteking

Bij een hersenvliesontsteking zijn de vliezen om de hersenen (en het ruggenmerg) ontstoken. Verschillende virussen en bacteriën kunnen hersenvliesontsteking veroorzaken.

Meest voorkomende symptomen:

hoge koorts; koude rillingen; verwardheid; hoofdpijn; braken; misselijkheid; nekstijfheid: dit is een pijnlijke en stijve nek bij het vooroverbuigen van het hoofd. Kenmerkend hierbij is dat de kin niet op de borst kan worden gebracht.

Bij zuigelingen:

lage temperatuur of koorts; sufheid; slecht drinken; prikkelbaarheid; luierpijn (huilen bij het verschonen); ongewoon huilen; soms treden schokjes van het lichaam op en/of draaien de ogen weg.

In ernstige gevallen kan een hersenvliesontsteking veroorzaakt worden door een meningokokkenbacterie. Deze kan binnen een paar uur levensbedreigend zijn. Rood/paarse vlekjes op de huid die niet weg te drukken zijn, zijn hier een signaal van.

Hersenvliesontsteking

Besmetting: De bacteriën en virussen verspreiden via het hoesten, niezen, praten of door direct contact. 

Wat kun jij doen?

Bel onmiddellijk de huisarts of de eerste hulp als een kind klachten heeft zoals luierpijn en onwillekeurige schokjes, nekstijfheid, sufheid of bewusteloosheid hoge koorts én rood paarse vlekjes in de huid die zichtbaar blijven als er met een doorzichtig glas op gedrukt wordt. Wacht niet tot de ouders komen!

Meldingsplicht: Overleg met de GGD(Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) over het informeren van de overige ouders. De behandelend arts moet sommige vormen van hersenvliesontsteking ook melden bij de GGD.

Allergieën

Wat kan jij doen?

- Maak goede afspraken met ouders.

- Bij twijfel over een voedingsmiddel; niet geven!

- Voorkom blootstelling aan het voedingsmiddel. Laat ook andere kinderen geen pinda-ketting rijgen (bijvoorbeeld).

- Dien medicatie toe als een allergische reactie optreedt.

- Bel 112!

- Bel ouders!

Hygiënerichtlijn voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en BSO's.

www.rivm.nl

Welke hygiënemaatregelen passen jullie toe?