H2-2 De Aarde

• Aardrijkskunde
• MBO
• Studiejaar 3

H2 De Aarde

• Endogene krachten
• Exogene krachten 

Amersfoort ligt ten ........ van Utrecht.

1. Westen
2. Oosten

Haarlem ligt ten...... van Amsterdam.

1. Westen
2. Oosten

Zaandam ligt ten ...... van Schiphol.

1. Noorden
2. Zuiden

Bij welk station stopt de trein Den Helder > Zaandam

1. Alkmaar
2. Hilversum
3. Amsterdm
4. Den Haag

Maike zegt: "Ik woon vlakbij zee, in een plaats waar ook de regering zetelt. Waar woont Maike?

1. Amsterdam
2. Utrecht
3. Rotterdam
4. Den Haag

De Nieuwe Waterweg ligt in Rijnmond.

1. Juist
2. Onjuist

Alkmaar ligt in de Randstad?

1. Juist
2. Onjuist

Haarlem ligt aan het Markermeer?

1. Juist
2. Onjuist

2.5 Endogene krachten

Krachten die van binnenuit op de aardkorst inwerken noemen we endogene krachten. Endogene krachten veroorzaken verschijnselen op aarde die voor een belangrijk deel bepalen hoe de aarde eruitziet. 

2.5 Endogene krachten

2.5.1 Continentbewegingen

2.5.2 Aardbevingen, vulkanen, vulkanische verschijnselen

2.5.3 Horsten en slenken

Doorsnede Aarde

• Aardkern
• Aardmantel
• Aardkorst

Platentectoniek

Plaatbewegingen:

• Uit elkaar
• Naar elkaar toe
• Langs elkaar heen

Uit elkaar

• Ontstaan Oceanische rug
• Vulkanisme (Schildvulkanen)

Naar elkaar toe

• Twee continentale platen
• Een continentale plaat en een oceanische plaat > Subductie
• Vorming plooiingsbergen

• - Kegelvulkanen
• - Zware aardbevingen
• - Tsunami's (subductiezone) 

Platentektoniek betekent...?

Platentektoniek = het bewegen van de aardplaten

1. Dat de aardkorst bestaat uit aardplaten
2. Het bewegen van de aardplaten
3. Het bewegen van de aardmantel
4. Dat de aardkorst drijft op magma

Wat is geen gevolg van platentektoniek?

1. Tsunami
2. Aardbeving
3. Orkaan
4. Vulkaanuitbarsting

2.5.2. Aardbevingen, vulkanen en 

vulkanische verschijnselen.

• Aardbevingen
• Vulkanen
• Vulkanische verschijnselen 

Aardbevingen

Schok die bij het bewegen van de aardplaten ontstaat. Bij plaattektoniek ontstaat  wrijvingskracht. Als die te groot wordt, schiet een deel van een aardplaat schoksgewijs door.

Noem een gebied op de wereld waarvan je weet dat er aardbevingen voorkomen?

Vulkanen

Kegelvulkaan

Schildvulkaan

Hotspot

Welke bekende vulkaan ken je. Zoek een plaatje op internet en zet deze erbij.

Vulkanische

Verschijnselen

Horsten

& Slenken

2.6 Exogene krachten

2.6.1 Verwering

2.6.2 Erosie

2.6.3 De gesteentekringloop

Verwering

Het verbrokkelen resp. oplossen van gesteente.

Oorzaken:

1. Chemische verwering
2. Mechanische verwering

• Grote verschillen in temperatuur per dag.
• Water in spleten dat bevriest en dooit.
• Plantenwortels.

Mechanische verwering

Chemische verwering

Erosie

Uitschurende werking van sediment (bijvoorbeeld zand, grind, keien) dat door water, wind en ijs of de zwaartekracht wordt meegevoerd.

Erosie door:

• Water
• Wind
• IJs
• Zwaartekracht

IJs

IJs

Water

Water

Wind

Wind

Verwering

Erosie 

Erosie

Verwering

Erosie

Verwering

Gesteentekringloop

• Stollingsgesteente
• Sedimentgesteente
• Metamorfe gesteente 

Opdracht

Maak het opdrachtenblad.