Techniek: Weer en ruimte

• Techniek
• Zaakvakcursus natuur & techniek
• HBO
• Studiejaar 1

Techniek: Weersverwachting

Het weer

• De toestand van de lucht om de aarde op een bepaalde tijd en plaats.
• Lucht continu in beweging door draaiing van aarde en
  energie van zon.
  
  
• Gematigde temperatuur door aarde, lucht en oceanen.
• Grote verschillen in temperaturen (zeeniveau/bergen)
  
  
• Effect zonnestand op winter/zomer
• Effect van wolken

Welk plaatje geeft het broeikaseffect weer?

1. A
2. B
3. C
4. D

Wolken

• Ontstaan door opstijgende lucht en water dat verdampt
• Waterdruppels zijn zo licht dat ze blijven zweven. Worden ze zwaarder, dan volgt neerslag
• Zon invloed op ontstaan wolken (verdamping)
• Warme lucht stijgt op door kleinere dichtheid (minder moleculen per volume) 
• Boven in troposfeer is het kouder (aardwarmte minder effect)
• Waterdamp in lucht gaat condenseren > wolken
• Mist/nevel: wolken vlak boven aardoppervlak
• Door bestuderen van wolken kan je het weer voorspellen

Soorten wolken

Stratus bewolking: grijze dag

Cumulus: mooie witte wolken. Wanneer ze grijs worden is er regen op komst.

De watercyclus en het ontstaan van wolken

Neerslag

• Ontstaat wanneer twee luchtlagen met verschillende temperatuur elkaar ontmoeten (= front)
• Koufront: gebied met koude lichtmassa bereikt een gebied met warme lucht (cumuluswolken - heftige regenbuien) 
• Warmtefront: warme lucht bereikt een gebeid met koude lucht (cirruswolken/stratuswolken)

Koufront en warmtefront

A

B

Waar op de foto zagen we een koufront en waar een warmtefront?

1. A was een koufront, B een warmtefront
2. A was een warmtefront, B een koufront
3. A en B zijn koufronten
4. A en B zijn warmtefronten

Luchtdruk en wind

• Naast neerslag is luchtdruk belangrijke voorspeller van het weer.
• Luchtdruk is gewicht dat lucht uitoefent op aarde.
• Hoge luchtdruk = mooi weer (H)
• Lage luchtdruk = slecht weer / depressies (L)
• Lucht stroomt van hogedruk (overschot) naar lagedruk (tekort).
• Hoe hoger het verschil, hoe harde de lucht gaat stromen (=wind)
• Windsnelheid afhankelijk van verschil in luchtdruk tussen gebieden

In een lagedrukgebied (L) is er weinig lucht. De lucht wordt uit andere gebieden aangezogen. Deze lucht zal opstijgen, wolken vormen en uiteindelijk neerslag geven. Daarom is er in lagedrukgebieden vaak slecht weer.

In hogedrukgebieden daalt de lucht uit hogere luchtlagen. Zorgt voor toename in druk en voorkomt de vorming van wolken.

Luchtdruk

Lagedruk gebied = kring (aangezogen lucht) = vorming wolken

Hogedruk gebied = dalende lucht = stralend blauwe lucht

Veel isobaren = veel wind

Luchtdruk gemeten in millibar (mbar)

In een lagedrukgebied (L) is er weinig lucht. De lucht wordt uit andere gebieden aangezogen. Deze lucht zal opstijgen, wolken vormen en uiteindelijk neerslag geven. Daarom is er in lagedrukgebieden vaak slecht weer.

In hogedrukgebieden daalt de lucht uit hogere luchtlagen. Zorgt voor toename in druk en voorkomt de vorming van wolken.

Hemellichamen

Ons zonnestelsel

zonnestelsel, sterrenstelsel,  melkwegstelsel,

dwergplaneet Pluto 

                                                                                   oerknaltheorie

                                                                                     aantrekkingskracht

Ons zonnestelsel is een heel klein onderdeel van het totale melkwegstelsel dat naar schatting uit ongeveer 200-400 miljard sterren bestaat.

Planeten draaien om de zon heen in ongeveer dezelfde baan door onderlinge aantrekkingskracht.

Vanaf de aarde is zon dichtbijzijnde ster - licht is binnen 8 seconden bij ons. De andere sterren die dichtbij staan heeft het licht een afstand van 4 lichtjaren.

Tijd en seizoenen

• Dag- en nachtritme door draaiing om as 
• Daglengte door hellingshoek aarde
• Seizoenen

De maan

• Zelf geen lichtbron, maar verlicht door zon
• Omlooptijd van de maan = ongeveer één maand (28 dagen)
• Schijngestalten maan worden omschreven door deel van de maan dat wij kunnen zien en door de zon beschenen wordt. 
• Maansverduistering (eens in 2,5 jaar)
• Zonsverduistering (halfschaduw)
• Getijden: eb en vloed

Bij welk schijngestalte kan een maansverduistering ontstaan?

1. Bij nieuwe maan
2. Bij volle maan
3. Bij het eerste kwartier of het laatste kwartier
4. Dat is altijd anders

1. Nieuwe maan
2. Eerste kwartier
3. Volle maan
4. Laatste kwartier