1.1. ontstaan en opbouw aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Systeem aarde

hoofdvraag

Hoe kunnen de endogene processen worden verklaard

weet je nog wat endogene processen zijn?

😒🙁😐🙂😃

deelvragen vorige les

Wat is de invloed van zeestromen op het klimaat?

Wat zijn El Niño en La Niña?

deelvragen deze les

Hoe kunnen we het verre verleden van de aarde weten?

Hoe is de aarde ontstaan en opgebouwd?

Actualiteitsprincipe, bestudeer het heden, begrijp het verleden, (misschien kan je dan iets zinnigs over de toekomst voorspellen*)

Hoe is de aarde ontstaan?

wat is evolutie?

00:00

waarom duurt een etmaal nu veel langer?

    Geologie

Paleo = 

oud

Paleontoloog

opdracht

oversteek Atlantische Oceaan

Lees 1.1

Schrijf  een uitleg over hoe het komt dat de oceaan in het midden ondieper wordt.

Gebruik in ieder geval de volgende woorden:

aardkern, lithosfeer, asthenosfeer, convectiestroming,

 soortelijk gewicht, basalt, graniet, MOR

chemische samenstelling aarde

korst: lichte componenten

zijn boven komen drijven

(sillica & zuurstof)

chemische samenstelling aarde

dieper: de zwaardere metalen

(ijzer, aluminium, kalium etc)

korst

basalt-> oceaankorst gem 5 km dik

graniet -> continentkorst 30 km zeespiegel 75 km bergen

2 soorten aardkorst

Oceanische korst

Continentale korst

basaltgesteente

- snel afgekoeld

      dus dunne korst maar zwaar

granietgesteente

- langzaam afgekoeld

      dus dikke korst maar lichter

mantel

Olivijn (peridotiet)

tot ong. 3000km diepte

De mantel is vloeibaar

1. juist
2. onjuist

is de mantel vloeibaar?

is pindakaas vloeibaar?

convectie stromen op geologische schaal zien

De opbouw van de aarde

Verschillende lagen

Verschillende kenmerken

laagste druk

hoogste druk

minder heet

heetst

5000ºC

Maar als de mantel amper vloeibaar is waarom stroomt magma dan wel uit een vulkaan?

Maar als de mantel amper vloeibaar is waarom stroomt magma dan wel uit een vulkaan?

1. magma komt snel omhoog, druk neemt af maar geen tijd om af te koelen

Maar als de mantel amper vloeibaar is waarom stroomt magma dan wel uit een vulkaan?

2. water aanwezig? magma smelt een stuk eerder (subductie)

Peridotiet bevat veel olivijn (groen) dit is een

1. stollingsgesteente
2. metamorfe gesteente
3. sedimentaire gesteente

• hoe verder weg van de MOR, hoe dieper de oceaan 
               - magma duwt bij MOR de oceanische korst omhoog.   
               - hoe ouder oceanische korst, hoe verder afgekoeld, hoe  dunner en                             zwaarder, hoe dieper de korst in de mantel zakt.

Hoe wordt de buitenste laag van de aardbol genoemd, die bestaat uit vaste gesteente?

Gebruik de 'chique' aardrijkskundige naam.

Zet de omschrijving bij de juiste korst

Oceanische korst

Continentale korst

Relatief dik

Maximaal 200 miljoen jaar oud

Basalt

Graniet

Stollingsgesteente

binnenkern

buitenkern

mantel

lithosfeer

asthenosfeer

Wat is kenmerkend voor de binnenkern?

1. vast
2. taai-vloeibaar
3. vloeibaar

Wat is kenmerkend voor de lithosfeer?

1. vast
2. taai-vloeibaar
3. vloeibaar

Wat is kenmerkend voor de asthenosfeer?

1. helemaal vast
2. vast en taai-vloeibaar
3. helemaal taai-vloeibaar
4. taai-vloeibaar en vloeibaar

-

werktijd

m 1.1

welke processen horen bij de vorming van de MOR

1. endogene
2. exogene

Welk begrip hoort bij processen die nu plaatsvinden hebben in het verleden ook plaatsgevonden

Leerdoelen behaald?

Je hebt geleerd

• de kenmerken en de opbouw van de binnenkant van de Aarde;
• je kan uitleggen wat het verschil is tussen oceanische en continentale korsten

Teken in je aantekeningenschrift uit je hoofd de opbouw van de aarde en zet de kenmerken erbij.