BS 8 Biotechnologie M3 2024-2025

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom!

• Start je iPad of laptop op en join deze les
• Pak je boek erbij op pagina 215

Deze les

• Terugblik met herhalingsvragen (G/O/R)
  
• Oriëntatie (leerdoelen/taaldoelen/lesprogramma's) (G/O/R)
  
• Uitleg basisstof 3.8 (O/R)
  
• Verlengde instructie + gezamenlijke vraag (R)
  
• Zelfstandig werken en vragen stellen (G/O/R)
• Check leerdoelen en afsluiting (G/O/R)

Terugblik

AA

Aa

aa

homozygoot

heterozygoot

drager

alle nakomelingen hetzelfde fenotype

dominant uiterlijk

recessiefuiterlijk

Wat is geen fossiel?

1. Een pootafdruk van een dino in versteende modder
2. Schelp van een schelpdier met dikke laag kalk
3. Een eierschaal van een kip
4. Versteend bot van een mens

Wat is geen rudimentair orgaan?

1. Het heupbeen bij een walvis
2. De blinde darm bij de mens
3. Het staartbotje bij een kat
4. Het staartbeen bij de mens

Een verwantschapsschema

In de afbeelding is in een verwantschapsschema de afstamming van een aantal soorten weergegeven.

Welke soort is eerder ontstaan, soort 3 of soort 7?

1. soort 3
2. soort 7

biotechnologie

Biotechnologie

Groep GROEN

Stap 1: Lees de tekst op bladzijde 215 t/m 216;

Stap 2: Maak opdracht 1 t/m 7 (behalve 3);

Stap 3: Kijk gemaakte opdrachten na (zie antwoordboek SOM);

Stap 4: Maak test jezelf 3.8;

Stap 5: Maak alle opdrachten van de vorige basisstoffen af;

Stap 6: Maak test jezelf van de vorige basisstoffen af.

biotechnologie

Biotechnologie

Klassieke

Moderne

Biotechnologie

Biotechnologie is verzamelnaam voor technieken waarbij organismen worden gebruikt.

Veranderen van genotype

Genetische modificatie

Een organisme dat genetisch gemodificeerd is heet: transgeen

Genetische modificatie

• Het aanbrengen van nieuwe "gewenste" erfelijke eigenschappen bij organismen.

genetische modificatie

voordelen  ????????

nadelen    ????????

Voordelen genetische modificatie 

- Hogere voedselopbrengst

- Gewassen worden milieuvriendelijker

- Ziekten behandelen

Nadelen genetische modificatie

- Mens heeft geen recht om erfelijke informatie van organismen te veranderen

- Nieuwe organismen worden 'gemaakt'

- Angst voor schade aan de natuur

Recombinant-DNA-technieken 

vorm van genetische modificatie

VOORBEELD: INSULINE

=> medicijn dat nu ook gemaakt wordt door bacteriën

door recombinant-DNA-technieken.

Hierbij is een menselijk gen in de bacteriën ingebracht.

crispr-cas-techniek

Bij crispr-cas worden gericht wijzigingen aangebracht in genen van een organisme (knippen en plakken). Dat noem je met een Engels woord gene editing (=gen aanpassing).

Toepassing van Crispr-Cas in de gezondheidszorg => kapotte genen repareren om zo bijvoorbeeld erfelijke bloedziekten te genezen

Andere DNA-technieken

• Elk mens heeft zijn eigen unieke DNA; dit is een soort 'vingerafdruk'.
• Als op de plaats van een misdrijf huidschilfers, sperma, haren of bloed wordt gevonden, wordt het DNA hieruit onderzocht.
• Dit DNA wordt vergeleken met het DNA van verdachte personen (misdaadbestrijding).
  

* Crispr - cas  => "gene editing" kapotte genen repareren

Vragen?

VRAGEN?

Groep ORANJE

Stap 1: Lees de tekst op bladzijde 215 t/m 216;

Stap 2: Maak opdracht 1 t/m 7;

Stap 3: Kijk gemaakte opdrachten na (zie antwoordboek SOM);

Stap 4: Maak test jezelf 3.8;

Stap 5: Maak alle opdrachten van de vorige basisstoffen af;

Stap 6: Maak test jezelf van de vorige basisstoffen af.

Gezamenlijke vraag en verlengde instructie

Pak opdracht 6 erbij

Groep ROOD

Stap 1: Lees de tekst op bladzijde 215 t/m 216;

Stap 2: Maak opdracht 1 t/m 7;

Stap 3: Kijk gemaakte opdrachten na (zie antwoordboek SOM);

Stap 4: Maak test jezelf 3.8;

Stap 5: Maak alle opdrachten van de vorige basisstoffen af;

Stap 6: Maak test jezelf van de vorige basisstoffen af.

Zelfstandig werken

check leerdoelen...

Je ziet hier een aantal begrippen die horen bij deze basisstof. Zet ze bij de juiste definitie.

Het veranderen van het genotypen van organismen door de mens.

nieuwe erfelijke informatie aanbrengen in het DNA van een organisme

Het veranderde organisme

een verzamelnaam voor technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken voor de mens

Transgeen

Biotechnologie

Recombinant-DNA-technieken

Genetische modificatie