3.6 Evolutie

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

H3 Erfelijkheid en evolutie

3.6 Evolutie

Aan het einde van de les...

- Kun je omschrijven wanneer organismen tot één soort behoren.

- Kun je beschrijven wat de evolutietheorie inhoudt en hoe geslachtelijke voortplanting, mutaties en natuurlijke selectie bijdragen aan het ontstaan van nieuwe rassen en soorten.

Soorten en rassen

Sommige diersoorten hebben verschillende rassen. Soms zijn deze door de mens zelf gemaakt, zoals bij veel fruitsoorten en honden.

Een soort is een soort wanneer je onderling met elkaar kunt voortplanten EN vruchtbare nakomelingen kunt krijgen. Een ras valt dus onder dezelfde soort.

De evolutietheorie

De evolutietheorie = Het ontstaan van nieuwe soorten.

1. Variatie in genotypes: Mutaties

2. (Natuurlijke) selectie

3. Ontstaan van nieuwe soorten
(isolatie, barrières)

4. En tijd, heel veel tijd...

Veranderingen in het genotype (en fenotype)

Mutaties kunnen bepaalde eigenschappen anders maken.

Natuurlijke selectie

Roofdieren zullen nu vooral de bruine muizen eten, die vallen op. Grijs is beter aan het milieu aangepast om te overleven.

Grijs = schutkleur

Natuurlijke selectie

Roofdieren zullen nu vooral de bruine muizen eten, die vallen op. Grijs is beter aan het milieu aangepast om te overleven. 

Grijs = schutkleur

Een nieuwe soort?

Ontstaan van nieuwe soorten

Isolatie

Wanneer een groep niet meer

met elkaar voort kan planten,

onstaan na een lange tijd

twee nieuwe soorten.

Zelfstandig werken

- Werk aan de opdrachten van 3.6.

- De eerste 5 minuten werk je in stilte. Sla opdrachten die je niet snapt over tot na de 5 minuten.

- Klaar? Begin aan 4.3

Succes! 

Waarom kan er geen nieuwe soort ontstaan als de dieren onderling nog voort kunnen planten?

Argumenten voor evolutie

- Fossielen

- Overeenkomsten in bouw
- Rudimentaire organen

- Overeenkomsten in cellen en stoffen

Fossielen

Fossielen (versteende resten van organismen) laten zien dat er in vele jaren nieuwe soorten zijn ontstaan en uitgestorven.

Overeenkomsten in bouw

Ondanks de verschillen van buiten,

lijken alle dieren toch veel op elkaar.

Rudimentaire organen

Overblijfselen van organen die niet meer 
gebruikt worden.

Overeenkomsten in cellen en stoffen

Hoe dichter bij je evolutionair bij elkaar bent, hoe meer je cellen en stoffen (zoals eiwitten) op elkaar lijken.

Stripverhaal natuurlijke selectie

- 20 minuten de tijd om aan te werken.

- Minimaal 5 vakjes gebruiken om in te tekenen.

- Aan het einde stemmen: de top 3 wint een chocolaatje.

Huiswerk: Opdrachten van 4.2 en 4.3