Klimaatverandering: gevolgen & beleid, oefenvragen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

 Klimaatverandering: gevolgen & beleid

Leervraag 

Wat is het versterkt broeikaseffect en hoe beïnvloedt het de temperatuur in Nederland?

Het broeikaseffect

Extremer weer

Klimaatverandering zorgt niet alleen voor een toenemende temperatuur in elk seizoen..

• Kans op extreme warmte (en droogte) in de zomer voor zowel NL als Spanje.
• Toename van de totale neerslag in de winter en de neerslagintensiteit in de zomer (hoosbuien) in NL (minder vaak regen, maar als het regent dan gaat het hard).
• Grotere kans op medicanes rond de Middelandse Zee.

Zeespiegelstijging

Door klimaatverandering stijgt de zeespiegel, dit heeft twee redenen:

1. Warmere temperaturen -> sneller smelten van zee- en landijs (gletsjers) -> smeltwater komt in zee terecht -> zeespiegel stijgt.
2. Zeewater wordt steeds warmer -> warm water zet uit -> zelfde hoeveelheid water heeft dus meer ruimte nodig -> zeespiegel stijgt.

Welke problemen kunnen er in Spanje en Nederland ontstaan door de klimaatverandering?

Verzilting

Verzilting is een vorm van landdegradatie en betekent het zouter worden van de bodem, met als gevolg een afname in vruchtbaarheid.

Hoe?

1. Irrigatie in droge gebieden (water verdampt snel, zout blijft achter).
2. Oppompen van grondwater (zout water diep uit de bodem komt omhoog).
3. Stijgende zeespiegel (zout zeewater komt via ondergrond het land binnen (kwel)).

Verwoestijning

Verwoestijning is de uitbreiding van de woestijn in een gebied.

Vier factoren die de kans op verwoestijning vergroten:

1. Hoe droger een gebied, hoe meer kans.
2. Hoe meer erosie, hoe meer kans.
3. Hoe meer bosbranden, hoe meer kans.
4. Hoe minder duurzame omgang met grondwater, hoe meer kans.

Gezondheid

• Hoe warmer de zomer, hoe groter de kans op hart- en vaatziekten.
• Hoe heter de zomers hoe slechter de luchtkwaliteit (astma, bronchitis).
• Hoe warmer de gem. temperatuur, hoe langer het bloeiseizoen (toename allergiedagen)
• Hoe hoger de temperatuur, hoe groter de kans op besmettelijke ziektes (tijgermug, zikavirus).

Leervraag §6.4

Hoe proberen Spanje en Nederland klimaatproblemen te voorkomen en te verhelpen?

6.4 Klimaatbeleid

Je kunt twee dingen doen om de gevolgen te beperken:

1. klimaatverandering tegengaan
2. aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering
   

Start 11:24: Green Deal

6.4 Klimaatbeleid

1. Klimaatverandering tegengaan

• energietransitie = van fossiel naar groen
  

Van                                         Naar

6.4 Klimaatbeleid

• Duurzaamheid stimuleren: reduce, reuse, recylce

Reduce	Reuse	Recyle
Gebruik minder spullen	Gebruik spullen opnieuw	Hergebruik oude spullen

Voorbeeld

Koop alleen nieuwe kleding als je het nodig hebt en gebruik dat meerdere jaren

Voorbeeld

Gebruik een herbruikbare tas voor alle aankopen in de winkel/supermarkt

Voorbeeld

Scheid je afval, zodat de gemeente kan zorgen voor nieuwe producten

6.4 Klimaatbeleid

2. Aanpassen ( Adaptatie) aan de gevolgen van klimaatverandering

klimaatverandering is al een feit, de snelheid kan wel verminderd worden

Maatregelen in Nederland

Maatregelen in Spanje

Aanpassingen voor gevolgen stijgende water:

• Ruimte voor de rivieren
• Kades en duinen aan zee ophogen
• Stranden verbreden
  

Aanpassingen voor gevolgen watertekort:

• Betere irrigatie in landbouw toepassen
• Kleinere veestapels
• Ontziltingsinstallaties
• Watervoorraad vergroten: stuwmeren
  

Tegengaan van klimaatverandering

Klimaatadaptatie

Wat is energietransitie?

1. Voorzien in eigen behoeften zonder dat het milieu belast wordt en zonder dat grondstoffen uitgeput raken.
2. Er wordt in een huis net zoveel energie verbruikt als dat er wordt opgewekt in dat huis.
3. De hoeveelheid afval per kilo die een persoon produceert per jaar in Nederland.
4. Het overschakelen van het gebruik van fossiele energie naar duurzame energie, bijvoorbeeld zonne-energie.

Wat betekent ''zelfvoorzienend zijn ''?

1. Zelf kunnen zorgen voor alles wat je nodig hebt (zonder een beroep te doen op externe bronnen)'.
2. Er wordt in een huis net zoveel energie verbruikt als dat er wordt opgewekt in dat huis.
3. De hoeveelheid afval per kilo die een persoon produceert per jaar in Nederland.
4. Het overschakelen van het gebruik van fossiele energie naar duurzame energie, bijvoorbeeld zonne-energie.

97,5%

2,5%

69%

30%

1%

Zout water

Zoet water

Grondwater

IJs

Toegankelijk zoetwater

Uitspraak 1: het zuidwesten heeft een laag risico op waterschaarste, omdat er smeltwater uit het Himalayagebergte aangevoerd wordt.

Uitspraak 2: in het oosten van China liggen de provincies met het hoogste risico op waterschaarste.

Uitspraak 3: het noordwesten is de droogste regio van China, maar vanwege de lage bevolkingsdichtheid is er weinig kans op waterschaarste.

Juist

Onjuist

1

2

3

Wat hoort NIET bij de energietransitie?

1. Een windmolen bouwen
2. Een elektrische auto rijden
3. Een fabriek laten draaien op steenkool
4. Zonnepanelen aanschaffen

Het doel van een energietransitie is.....

1. De CO2-uitstoot wereldwijd vergroten
2. De CO2-uitstoot wereldwijd verkleinen
3. De CO2 uitstoot onveranderd laten blijven

Bekijk bron 6
Welke beschrijving hoort bij het weer in Spanje op 25 december 2015?

1. Grote kans op neerslag en een krachtige wind
2. Grote kans op neerslag en een zwakke wind
3. Weinig kans op neerslag en een zwakke wind
4. Weinig kans op neerslag en een zwakke wind

Bekijk bron 6 en 7
De gebieden X en Y in de kaart in bron 6 komen overeen met de letters X en Y in de tekening in bron 7.
Welke tekening in bron 7 geeft de windstroming tussen gebied x en gebied Y juist weer?

1. Tekening 1
2. Tekening 2
3. Tekening 3
4. Tekening 4

Wanneer heeft de zee geen invloed op het klimaat?

1. Bij een aanlandige wind
2. Bij een aflandige wind

Richt zich op het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering

Richt zich op het verminderen van de oorzaken van klimaatverandering

Klimaatadaptatie =

Aanpassen aan klimaatverandering

Klimaatmitigatie =

Maatregelen om de opwarming van de Aarde te beperken