Rechtsstaat Deel I oefentoets

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Oefentoets Rechtsstaat

In Nederland is de rechtspraak opgedragen aan onafhankelijke rechters. Waarom moet een rechter onafhankelijk zijn? Noem twee redenen.

Hoe wordt de onafhankelijkheid van rechters gewaarborgd? Noem twee manieren.

In Nederland zijn rechters onafhankelijk. Toch mogen zij niet zomaar de straffen opleggen die zíj zouden willen. Waarom mogen rechters een strafmaat niet helemaal zelf bepalen?

De officier van justitie eiste een hogere straf dan de rechter uiteindelijk gaf.
De rechter kan afwijken van de eis van de officier van justitie omdat:

1. rechters elke straf mogen geven die zij maar willen.
2. de twee verdachten ontkenden.
3. de officier van justitie onafhankelijk is.
4. de rechter onafhankelijk is.

Stelling: De officier van Justitie mag WEL / NIET beslissen of er een rechtszaak tegen een verdachte komt, omdat….

typ: wel / niet en omdat......

Noem twee redenen voor een Officier van Justitie om over te gaan op seponeren.

De verhouding tussen overheid en burgers staat centraal in het:

1. staatsrecht.
2. ondernemingsrecht.
3. bestuursrecht.
4. privaatrecht.

Een jongen verkoopt zijn scooter aan een klasgenoot, maar deze weigert daarna te betalen. Dit is een zaak voor het:

1. strafrecht.
2. burgerlijk recht.
3. staatsrecht.
4. bestuursrecht.

Stel, de tbs-regeling heeft niet het beoogde effect.
Welke macht binnen de trias politica beslist dan of deze regeling moet worden veranderd of afgeschaft?

1. De wetgevende macht.
2. De uitvoerende macht.
3. De rechterlijke macht.
4. Volgens de ‘checks and balances’: de drie machten samen

De officier van justitie heeft onvoldoende bewijs gevonden tegen een inbreker. Hij zal vrijwel zeker:

1. de zaak seponeren.
2. een transactie voorstellen.
3. de verdachte vervolgen.
4. de zaak teruggeven aan de rechter.

In de criminologie en psychologie bestaat een aantal theorieën over de oorzaken van crimineel gedrag.

Leg de rationele-keuzetheorie in je eigen woorden uit.

Voor welke soort criminaliteit kan de rationele-keuzetheorie vooral een verklaring geven?

In de criminologie en psychologie bestaat een aantal theorieën over de oorzaken van crimineel gedrag.
Een jongen is extreem agressief en kan zich bij ruzies niet beheersen. Geef een verklaring voor zijn gedrag vanuit de zelfcontroletheorie.

b. Geef ook een verklaring voor zijn gedrag vanuit de sociobiologie.

Als drugsdealer kunnen jongeren veel geld verdienen. Dat geld besteden ze vaak aan dure kleding, sieraden, uitgaan en een patserige auto.
Welke theorie over de oorzaken van crimineel gedrag verklaart het beste waarom ze dealer worden? Leg je antwoord uit.

Geef een voorbeeld van een klassiek grondrecht. Leg uit waarom dit een klassiek grondrecht is.

Grondrechten kunnen botsen.
Als Tweede Kamerlid Geert wilders roept dat hij minder, minder, minder Marokanen wil, botsen de grondrechten Gelijkheidsbeginsel en Vrijheid van Meningsuiting. Hoe wordt bepaald welk grondrecht bepalend is?

Wilders moest voor de rechter verschijnen. Hoe is dat een uiting van de Trias Politica?

In een totalitair regime roept een rechter: ik maak hier de regels! Hoe merk je aan de net-beschreven-situatie dat er in dat totalitair regime geen trias politica is?

Als iemand wordt opgepakt door de politie is deze persoon verdacht van een misdrijf. Waarom is deze persoon verdacht, en nog niet schuldig?