Les: meiose vs mitose

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Leerdoelen 

(Mitose vs. meoise)

- Je kunt het verloop van de celcyclus beschrijven en de verschillende fasen benoemen.

- Je kunt beschrijven hoe door meiose gameten worden gevormd en hoe de bevruchting verloopt.

- Je kunt de verschillen tussen  meiose en mitose benoemen. 

- Je kunt de fasen van mitose en meiose in de juiste volgorde uitbeelden op een (A3) werkblad.

Mitose

Doel van mitose: genetisch identieke dochtercellen te produceren uit een enkele moedercel  (genetisch identiek: geen verschillen in hun DNA).

Mitose is een essentieel proces voor:

- groei

- herstel van het lichaam (vervanging van beschadigde cellen).

- onderhoud van het lichaam (vervanging van dode of oude cellen; bijv. de huidcel).

Tijdens welke fase van de celcyclus vindt DNA-replicatie plaats?

1. G0-fase
2. S-fase (Synthesefase)
3. G2-fase
4. M-fase (Mitose)

De celcyclus

Welke van de volgende opties beschrijft de juiste volgorde van de fasen van mitose?

1. Profase → Metafase → Anafase → Telofase
2. Metafase → Anafase → Profase → Telofase
3. Anafase → Telofase → Profase → Metafase
4. Telofase → Metafase → Anafase → Profase

Celdeling

Chromatiden

Meiose (reductiedeling)

Doel van meiose: het produceren van geslachtscellen (gameten) die essentieel zijn voor geslachtelijke voortplanting.

Deze geslachtscellen bevatten na meiose de helft van de genetische informatie.

Wat ontstaat er als een eicel en een zaadcel samensmelten?

1. Een cel met de helft van de chromosomen
2. Een cel met twee sets chromosomen
3. Een nieuwe zaadcel
4. Een nieuwe eicel

Bevruchting

• Tijdens de bevruchting fuseren twee gameten.
• Gameten zijn haploïde cellen: elke gameet bevat één volledige set chromosomen.
• Het aantal chromosomen in een haploïde cel wordt aangeduid met de letter ‘n’.
• Een bevruchte eicel, ofwel zygote, bevat twee volledige sets chromosomen.
• De zygote is diploïde (twee sets chromosomen).
• Diploïde cellen hebben twee keer elk chromosoom. Dit wordt weergegeven als ‘2n’.

Meiose l (Scheiding van homologe chromosomen)

Startpunt: Één diploïde cel (2n=4) met twee sets chromosomen.

Profase I: Homologe chromosomen paren en wisselen stukjes DNA uit.

Metafase I: De chromosomenparen worden in het midden van de cel uitgelijnd.

Anafase I: Homologe chromosomen worden uit elkaar getrokken naar de celpolen.

Telofase I & cytokinese: De cel splitst in twee haploïde cellen (n=2).

Meiose ll (Scheiding van zusterchromatiden)

Profase II: Chromosomen worden weer zichtbaar in beide haploïde cellen.

Metafase II: Chromosomen lijnen op in het midden van de cel.

Anafase II: Zusterchromatiden worden van elkaar gescheiden.

Telofase II & cytokinese: Elke cel deelt zich opnieuw, wat leidt tot vier haploïde cellen.