Les 4 - Brazilië reader

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Vandaag

• Uitleg excursie GeoFort
• Uitleg PTA opdracht 'Wateroverlast' en inleverdatum
• Theorie Brazilië en werken reader

Maandag 24 juni

- 08.00u op school

- 15.00 weer terug op school

Eigen lunch & drinken mee

Doe kleren aan doe vies kunnen worden

Doel: informatie verzamelen voor eindopdracht PTA 'wateroverlast' > inleverdatum = uiterlijk dinsdag 2 juli via Google Classroom.

Let op: Maandag 24 juni leveren jullie de reader met opdrachten in. Ik ga deze beoordelen met een cijfer (telt 1x mee).

Voorexamenklas

Dit jaar behandeld:

Domein wereld (hoofdstuk 1: wereldbeeld)

Domein Aarde (hoofdstuk 2: aarde en klimaat)

Domein Leefomgeving (hoofdstuk 3 en 4: stedelijke gebieden en wateroverlast)

Nog niet gedaan: Domein ontwikkelingsland 

Achtergrond Reader - Brazilië

  Wat moet je kennen? 

1. Hoe ontwikkeld Brazilië zich?
   
2.  Waarom heeft Brazillië steeds meer energie nodig en hoe wordt dit geregeld?
   
3. Hoe zal het landschap van Brazilië veranderen doordat er meer energie nodig is?
   
4. Heeft Brazillië een duurzame toekomst?
   

 De opmars van Brazilië

0

Groot land, grote bevolking

• Brazilië is het 5e land ter   wereld (inwoners en oppervlak)
• bevolking is erg ongelijkmatig   verdeeld over het land:

  * 2/3 woont in steden aan de kust

  * noorden en midden dunbevolkt

• bevolking is zeer jong

  * 75% is jonger dan 30 jaar

  * afgelopen 50 jr verdrievoudigd!

oppervlakte: 8.154.877 km2

inwoneraantal: 207,8 miljoen

0

verstedelijking

• vanaf 1850 veel Europese   immigranten

   -> na 1950 sterke urbanisatie

       (van 35% naar 90%)

• onvoldoende woningen in stad

   -> sterke toename favela's 

       (= zelfbouwwijken), op                   slechtste plaatsen en met               onbekend aantal inwoners

urbanisatie = trek van platteland naar de stad

• Brazilië één van de BRIC-landen: snel opkomende economieën 
  

   * landbouw: tot 25 jaar geleden meeste werkgelegenheid

   * industrie: booming, door lage lonen profiteert Brazilië van de         wereldhandel (: globalisering)

   * diensten: ontwikkelt zeer snel -> overheid stimuleert dit door         het bouwen van technopolen

snelle groei welvaart

technopool = stad met veel universiteiten en onderzoekscentra en daardoor veel economische groei

  Brazilië 

De energie van Brazilië is erg groen. Zou dat zo blijven?

 De energie van Brazilië

Waarom heeft Brazillië steeds meer energie nodig en hoe wordt dit geregeld?

Steeds meer energie nodig

• Door bevolkingsgroei en   economische groei steeds meer   energie nodig
• Regering wil economisch   zwakkere regio's (noorden en   westen) ontwikkelen, bijv. door bouw van waterkrachtcentrales. 

Itaipu dam, Paraná-rivier

Energie-leveranciers

Brazilië probeert zelfvoorzienend te zijn; klein deel uit import.

• Belangrijkste energiebron:   aardolie (38%) 
• Grootste producent en   consument van suikerriet (18%)   -> Bio-ethanol
• Waterkrachtcentrales (14%)
• Aardgas import 

zelfvoorzienend = voor je eigen producten zorgen. Er is dus geen handel met andere gebieden.

export -> China

De productie van electriciteit

De electriciteitsproductie van Brazilië is erg duurzaam; CO2-arm

• Grote productie van hydro-electriciteit (80%)
• 10% opgewekt in   thermische centrales
• Rest: biomassa (5%),   kernenergie (4%) en   windenergie (1%)

Belo Montedam, Xingu rivier

hydro-electriciteit = stroom, opgewekt met behulp van water; bijvoorbeeld via waterkrachtcentrale in een stuwdam

Energiebeleid

• Energievoorziening van Brazilië is niet altijd zo duurzaam geweest
• Voor de oliecrisis (1973) kocht Brazilië olie in het buitenland. Voor de economische voor- uitgang was veel energie nodig. 

• Na de oliecrisis: meer hydro-elektriciteit en meer suikerriet
  

Crisis door droogte

Electriciteit uit waterkracht was kwetsbaar; 3 alternatieve manieren om aan stroom te komen

1. Bouw nieuwe hydrocentrales in noorden en noordoosten
2. Veel nieuwe hoogspanningslijnen
3. Meer thermische centrales (op gas of olie)

97% van de huishoudens in Brazilië beschikt over elektriciteit; legaal of illegaal... (afgetapt)

Waarom heeft Brazilië steeds meer energie nodig?

1. Brazilie moet steeds meer energie leveren aan andere landen
2. Door de bevolkingsgroei
3. Door de economische groei
4. De huidige energie centrales zijn verouderd

Energie, ruimte en milieu

Hoe zal het landschap van Brazilië veranderen doordat er meer energie nodig is?

In Brazilië zal de vraag naar energie sterk blijven toenemen, vanwege de groeiende bevolking -> meer stuwdammen, suikerrietvelden, oliepalmplantages

De inrichting van het landschap zal veranderen!

Productie en consumptie

Meer hydro-elektriciteit

• Nu nog vooral opwekking in   zuiden en zuidoosten (60%);   plannen voor nieuwe dammen   in noorden en noordoosten
• Daarnaast bouwt Brazilië   waterkrachtcentrales in haar   buurlanden (energie-export)

-> grote gebieden onder water 

Belo Monte-dam, in de Xingu-rivier

Itaipu-dam, in de Paranárivier

Suikerriet 

Suikerriet-plantages

3% van alle landbouwgrond wordt gebruikt voor het telen van suikerriet

• helft van de oogst voor productie   van ethanol 
• helft van alle verkochte auto's in   Brazilië is tegenwoordig flex-fuel

      (: mengsel van bezine en ethanol)

ethanol = alcohol, geproduceerd uit suikerriet

Uraniummijnen

•  Brazilië heeft twee kerncentrales (die uranium gebruiken).  
  

 Angra 1 en 2 liggen in de buurt van Rio de Janeiro en São Paulo.

• Brazilië wint zelf de uranium in dagbouw.
  
• Brazilië heeft plannen voor meer kerncentrales  
  

 (7-50 in het jaar 2060).

Aardolie

• De afgelopen jaren zijn er in Brazilië grote hoeveelheden aardolie gevonden. Zowel op het land als op het continentaal plat
  
• In 2006 werd het Presal- olieveld ontdekt voor de kust
  
• Winning is een lastig karwei. 
  

       Het olieveld ligt 7000 meter onder de       zeebodem.

       De winning gaat gepaard met grote   milieurisico’s.

extra info

Het Prescal aardolieveld bevat zeer veel olie. Wellicht behoort Brazilië daarom in 2030 tot de tien grootste aardolie producerende landen van de wereld.

Echter: winning is zeer lastig. Ze doen op dit moment “alleen nog maar “ onderzoek. Er zitten grote milieu risico's aan de winning. Er is wereldwijd weinig ervaring met boringen die zo diep gaan.

Gebied voor palmolie?

Oliepalmplantages

🌎 Na de kap van het tropische regenwoud is de omgeving veranderd in grasland. Dit grasland levert weinig op.

 De regering wil 5 miljoen hectare oliepalmbomen aanplanten.

 Oliepalmplantages leveren meer banen en hogere inkomens op.

🌎 Palmolie is een grondstof

 voor biobrandstof.

wereldbeeld

🌎 Het gebied dat de overheid wil beplanten met oliepalmen is iets groter dan Nederland.

0

Reader Brazilië

Lees de reader en maak opdrachten H3, H4, H5, H6

Oortjes mag

Overleg mag, maar wel zachtjes dat de ander kan werken.

Let op: Maandag 24 juni leveren jullie de reader met opdrachten in. Ik ga deze beoordelen, en jullie krijgen hiervoor een cijfer die 1x meetelt.