Verandering en continuïteit

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Veranderingen & continuïteit

Verschillende perspectieven

Vaardigheidsles

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je:

1.  Herkennen en uitleggen welke drie terreinen van de geschiedenis(wetenschap) wij onderscheiden.
   
2. Je weet wat verschillende bronnen zijn.

Verandering

• Iets dat anders wordt.
• Kleine of grote verandering
• Snelle of geleidelijke verandering.

Continuïteit

• Dingen die hetzelfde blijven, ook als andere zaken veranderen.

Verandering

• Iets wat anders wordt. 
  
• Kleine of grote verandering 
  
• Snelle of geleidelijke verandering. 
  

Continuïteit

• Dingen die hetzelfde blijven, ook als andere zaken veranderen.
  

Economische veranderingen

• Waar leven de mensen van?
  
• Hoe verdienen de mensen hun geld?
  

Sociale veranderingen

• Hoe verhouden verschillende groepen in de samenleving zicht tot elkaar?
• Welke plek op de sociale ladder hebben de mensen, welke klassen/groepen bestaan er.

Politieke veranderingen

• Welke machtsverhoudingen bestaan er binnen de samenleving?
• Welke machtsverhoudingen zijn er met andere samenlevingen?

Politieke veranderingen

• Wie heeft de macht in het land: is er een dictator of is er sprake van een democratie.

Politieke veranderingen

• Is er sprake van vrede of oorlog. Op welke wijze werken landen samen.

Culturele veranderingen

• Wat is er zichtbaar van het dagelijks leven: de materiële cultuur? (direct zichtbaar)
• Welke overtuigingen, gevoelens en gedachten hadden de mensen: de immateriële cultuur? (niet direct zichtbaar)

Culturele veranderingen

• Alle uitingen van cultuur. Kleding, kunst, gebouwen, etc.

Culturele veranderingen

• Hoe denken de mensen met betrekking tot geloof, idealen, dromen.
• Een culturele verandering is soms dus ook religieus. 

De islam groeit in Nederland en dat zorgt voor meer Moskeeën in het landschap.

1. Economisch
2. Sociaal
3. Cultureel
4. Mentaal

Steeds minder mensen leven van de landbouw opbrengsten.

1. Economisch
2. Sociaal
3. Cultureel
4. Mentaal

Amerika en de Sovjet-Unie streden tegen elkaar om als eerste een mens op de maan te zetten.

1. Economisch
2. Sociaal
3. Cultureel
4. bestuurlijk-politiek

Het bestuurlijk-politieke domein gaat alleen over de machtsverhoudingen binnen een land.

1. Waar
2. Niet waar

De kunst van Vincent van Gogh werd pas na zijn dood populair.

1. Economisch
2. Sociaal
3. Cultureel
4. Mentaal

Welke 4 verschillende invalshoeken kan je onderscheiden bij geschiedenis?

Bronnen

Overblijfselen uit het verleden.
OF 
Geven informatie over het verleden.

Bij geschiedenis onderzoeken en beschrijven we het leven van mensen. Maar hoe komen we aan informatie over mensen die honderden jaren geleden leefden? Mensen laten tijdens hun leven bewust en onbewust sporen achter. Deze sporen noemen we ook wel bronnen. Door deze bronnen goed te bestuderen, komen we aan informatie over (het leven van) mensen uit het verleden...

Prehistorie

• Historie = geschreven geschiedenis

• Pre = voor

• Tijd vóór dat mensen konden schrijven 

Prehistorie

• De prehistorie eindigt niet overal ter wereld op hetzelfde moment!

• Als een volk een schrift ontwikkelt dan begint voor dat volk de historie en eindigt de prehistorie

prehistorie

Historie

Direct/primair

Indirect/secundair

Naast geschreven en ongeschreven bronnen kennen we ook directe en indirecte bronnen.

Je hebt bronnen die informatie geven over een persoon of een gebeurtenis die zijn gemaakt in de tijd van de persoon of gebeurtenis zelf. Bijvoorbeeld: een dagboek van een Middeleeuwse monnik waarin hij zijn dagelijkse leven beschrijft. Dit noemen we een directe bron.

Een indirecte bron is gemaakt na de gebeurtenis of na de persoon waarover hij informatie geeft. Bijvoorbeeld een boek over het leven van Middeleeuwse monniken dat geschreven in is 1900. Dit is dus een indirecte bron.

Geschreven

Ongeschreven

Secundaire bronnen

Primaire bronnen

Geschreven bronnen 

Ongeschreven bronnen

Versleep de afbeeldingen naar de juiste box.