Paragraaf 4.4 Hoe rustig is Europa?

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Vandaag een digitale les

- telefoon bij je houden. Alleen pakken als er een vraag is!!!

- niet door mij heen kletsen

- luister naar de aanwijzingen van de onderwijsassistent! 

Hoe rustig is Europa?

Vandaag

Terugblik ''gevolgen van conflicten''

Wat doet de Europese Unie voor vrede?

Conflicten in Europa (Joegoslavië)

Lesdoelen

- Je weet waar in Europa conflicten waren (en zijn)

- Je begrijpt waarom in Europa conflicten (zijn) ontstaan 

Iemand is ontheemd wanneer ...

1. hij/zij het eigen land uitvlucht
2. hij/zij in een ander land asiel aanvraagt
3. hij/zij uit eigen regio vlucht, maar in hetzelfde land blijft
4. hij/zij is overleden door een conflict in de regio

Een oorlog kost alleen maar geld en levert economisch niks op

1. Juist
2. Onjuist

Wat is het verschil tussen een vluchteling en een asielzoeker?

1) Aan de leeftijdsopbouw van een land kan je zien of er genocide en/of ander conflict heeft plaatsgevonden
2) Met behulp van de leeftijdsopbouw van een land kan je voorspellen of er een conflict kan ontstaan

1. Stelling 1 is juist Stelling 2 is onjuist
2. Stelling 1 is onjuist Stelling 2 is juist
3. Stelling 1 is juist Stelling 2 is juist
4. Stelling 1 is onjuist Stelling 2 is onjuist

Eisen om een EU-land te zijn:

1 - Handhaven van EU-wetten

2 - Stabiele democratie

3 - Het land moet een rechtstaat zijn

4 - Overheden behandelen iedereen gelijk (ook minderheden) 

Rechtstaat: ''Een staat waarin rechters onafhankelijk zijn en burgers worden beschermd door wetten''

Houden alle lidstaten van de EU zich aan deze regels?

Ja

Nee

Weet niet

Ken je een land dat zich niet aan deze regels houdt?

Gevoelens van autonomie

In een groot deel van Europa wonen volken die liever zelf meer te zeggen hebben = autonomie 

Recente conflicten in Europa

1. Noord-Ierland --> conflict tussen katholieken en protestanten ;  dimensie? 
2. Baskenland --> Basken hebben andere identiteit en taal dan Spanjaarden en Fransen. dimensie?
3. Voormalig Joegoslavië --> veel verschillende volken en geloven in één land gepropt. Inmiddels veel volken onafhankelijk. dimensie?

Nationalisten, terroristen, separatisten?

IRA 

ETA

Slobodan Milosevic

IRA (Irish Republican Army) The Troubles

The Troubles

Het geweld in Noord-Ierland escaleerde in 1969. In deze tijd kwam de Noord-Ierse katholieke minderheid, die zich benadeeld voelde ten opzichte van de protestantse meerderheid, op voor haar rechten. Onder de protestanten werden loyalistische milities opgericht, om zich te beschermen tegen katholiek geweld. Deze loyalisten waren voor de eenheid met Groot-Brittannië, terwijl de katholieken, gegroepeerd in de Irish Republican Army (IRA), vonden dat Noord-Ierland bij Ierland hoorde. Als gevolg van het geweld van de protestanten ging de IRA ook steeds gewelddadiger te werk. Een tijd van troebelen, troubles, ontstond. (bron: isgeschiedenis.nl)

ETA in Baskenland

Filmpje

Digitaal boek

Conflict in Joegoslavië uitgelicht

Nederland speelde een belangrijke rol in dit conflict.

De bedoeling was dat Nederland (als onderdeel van de VN) de vrede zou bewaren in Srebrenica (wat nu Bosnië is)

Dit liep niet zoals gepland...

0

Vijanden van Europa?

• Europa kijkt vooral naar Rusland als potentiële vijand
• Rusland probeert landen met een grote Russische minderheid te annexeren (Baltische staten, Oekraïne)
• Daarnaast cyberoorlogen --> bijv. Noord-Korea probeert d.m.v. 'fakenews' mensen te beïnvloeden
• Tenslotte dreigt ook continu het gevaar van aanslagen

https:

Terug naar de leerdoelen

Beantwoord voor jezelf onderstaande leerdoelen

• Ik kan de belangrijkste (historische) conflicten in Europa beschrijven.
• Ik kan uitleggen waar en waarom conflicten in Europa ontstaan.
• Ik kan met behulp van de atlas aanwijzen op welke plekken een conflict in de toekomst kan uitbreken.

Aan de slag

Maak de verkorte leerroute van paragraaf 4.4

Dit is ook je huiswerk voor maandag 14 maart

Vraag 1

Welke zinnen zijn juist? Noteer de letters van de juiste zinnen.

A De eenheid van de EU wordt bedreigd door invasies vanuit Rusland.

B EU-eisen aan lidstaten betreffen de economie, de rechtsstaat en de mensenrechten.

C Europa vormt de kern van het grondgebied van de Europese Unie.

D In volgorde van ernst zijn de conflicten Noord-Ierland, Baskenland, voormalig Joegoslavië.

E Minderheden worden beschermd, ook al zijn het Russen in Baltische staten

•  B en E

Vraag 3A

Noem drie redenen waarom de Baltische staten wel een Russische annexatie vrezen en Nederland niet.

• Zij grenzen aan Rusland. Zij hebben grote Russische minderheden. Zij vielen nog niet zo lang geleden onder Russische heerschappij. Dit alles is in Nederland niet het geval.

Vraag 3B

In de ogen van Rusland is de NAVO agressief geweest naar Rusland toe. Leg het Russische standpunt uit.

• De NAVO breidde zich wel uit richting het oosten, ondanks beloften.

Vraag 3C

Als lid van de ..... verliezen .... een deel van hun .......

Ze moeten namelijk voldoen aan EU ....... Maar ..... groepen willen dat niet. Zij vormen ..... - legers en trekken ten strijde. Wat kan de EU doen tegen deze ..... - oorlog?

• Als lid van de EU verliezen Landen een deel van hun soevereiniteit. Ze moeten namelijk voldoen aan EU wetten. Maar nationalistische groepen willen dat niet. Zij vormen trollen - legers en trekken ten strijde. Wat kan de EU doen tegen deze cyber - oorlog?

Vraag 3D

Waarom vreest de EU het nationalisme?

• Het verzwakt de eenheid in de EU.

Vraag 5A

Wat betekent het als een volk meer autonomie krijgt? Geef met twee voorbeelden aan waar die autonomie uit blijkt.

• Ze krijgen zelfbeschikking, dus mogen zaken zelf bepalen, bijvoorbeeld: belasting heffen, de politie organiseren, onderwijs in de eigen taal geven etc.

Vraag 5B

Geef een oorzaak waarom in Europa gewelddadige conflicten tamelijk zeldzaam zijn.

• Omdat de 10 gouden regels voor vrede worden nageleefd en de staten over het algemeen niet ‘fragile’ zijn.

Vraag 7A

Noteer per gebied steeds in twee goedlopende zinnen: oorzaak, gevolg en huidige situatie van de drie ernstigste conflicten uit de recente geschiedenis.

• Noord-Ierland, de katholieke Ieren verzetten zich tegen de protestantse Engelse bezetting. Na bijna 50 jaar en 3500 doden is er nu een vredesakkoord.
• De Basken verzetten zich tegen Spaanse onderdrukking. Na meer dan 50 jaar en 500 doden kregen zij meer autonomie en is het rustig.
• In 1980 braken etnische oorlogen uit in voormalig Joegoslavië. In tien jaar tijd stierven 140 000 mensen. Ondanks de vorming van nieuwe staten is het nog niet helemaal rustig.

Vraag 7B

Er zijn enkele gevaarlijke situaties in Europa. Hierdoor kunnen conflicten ontstaan. Geef bij elk woord een juiste uitleg.

• Agressie: NATO breidde haar invloed uit naar het oosten.
• Annexatie: Rusland heeft de Krim in de Oekraïne bezet.
• Inval: Rusland viel landen met een Russische minderheid binnen.
• Cyberoorlog: Door trollen en hacken wordt internet minder veilig.
• Nationalisme: De eenheid van de EU wordt hierdoor bedreigd, soms met geweld.