4.4 Veiligheid

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 3

Wat doen botten vooral met röntgenstraling?

1. Doorlaten
2. Absorberen
3. Terugkaatsen

Zwak ioniserende straling is

1. Ultra violette straling
2. Infra rode straling
3. Röntgenstraling
4. Radioactieve straling

Welke kernen vallen spontaan uit elkaar?

1. Stabiele kernen
2. Instabiele kernen

Als de halfwaardetijd verstreken is, is de hoeveelheid straling verdubbeld

1. Waar
2. Niet waar

Welke soort straling bestaat niet?

1. alfastraling
2. bètastraling
3. gammastraling
4. deltastraling

Werken met ioniserende straling

In veel beroepen wordt gewerkt met stoffen die ioniserende straling uitzenden

Gevaren van straling

Hoge dosis:                          Onmiddelijk overlijden

Iets minder hoge dosis:  Na enkele dagen of weken word je                                                                ernstig ziek 

Lage dosis:                            Verhoogde kans op kanker

Beschermen tegen straling

De cellen van je lichaam moeten beschermd worden tegen straling. 

Voor UV straling kun je simpelweg een zonnebrand gebruiken, maar sterkere straling heeft een betere bescherming nodig. 

Röntgenstraling wordt tegengehouden door lood bijvoorbeeld. 

Voorzorgsmaatregelen

Tijd :                    zo kort mogelijk

Afstand:            zo ver mogelijk tot de stralingsbron.

Afscherming: een schild van lood geeft goede bescherming.

Insluiting:         Verpak stralingsbronnen verpakt in gesloten                                          systemen die de straling binnenhouden.

ALARA is een afkorting voor ‘As Low As Reasonably Achievable’

De activiteit van een radioactieve bron hangt af van:

• de hoeveelheid radioactieve stof;

• de halfwaardetijd.

Bestraling van buitenaf

Bestraling

• alfastraling wordt door de huid geabsorbeerd
• bètastraling gaat enkele mm de huid in
• gammastraling bereikt de diepliggende organen

Besmetting  / inwendige straling

• Inademen van radioactieve stoffen
• Drinken van radioactief besmet water
• Eten van radioactief besmet voedsel

Bij inwendige bestraling zijn alledrie de soorten straling heel gevaarlijk.

Kernenergie

Voordelen kernenergie t.o.v. fossiele brandstoffen:

• Levert veel energie
  
• Er komen geen broeikasgassen vrij.
  
• Uranium is een goedkope brandstof.
  
• In verschillende werelddelen gewonnen.

• Voorraad uranium is groot:
  

     - Nu -> 1 eeuw voorraad uranium

     - Nog groter, als het winnen van 'moeilijker winbaar             uranium'  winstgevend wordt.

Opslag kernafval

Frankrijk (oude mijnen)

0

Tsjernobyl 1986

www.npo.nl

Fukushima 2011

nos.nl

Kernafvaltransport per spoor

Voorkomen van besmetting

• werk alleen in aangewezen ruimtes
• draag beschermende kleding
• bij verlaten van de ruimte, handen grondig wassen
• bij verlaten van de ruimte, beschermende kleding achterlaten
• niet morsen met radioactieve stoffen
• ruimte regelmatig controleren op besmetting

Maatregelen bij besmetting

• besmette kleding uittrekken en douchen
• besmette kleding opbergen
• besmette ruimtes ontsmetten

Een patiënt wordt niet radioactief bij

1. gebruik van een tracer
2. bestraling van buitenaf
3. bestraling van binnenuit