Hart- en vaataandoeningen les 2

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,4

Zorgvragers met aandoeningen aan het hart

Les 2

VVT 2, module 3, hoofdstuk 9

Zorgvrager met aandoeningen aan het hart

• Aderverkalking 
• Coronair lijden
• Angina pectoris
• Hartinfarct
• Hartfalen
• Hartritmestoornissen
• Infecties en hartklepgebreken

De bloedsomloop

De manier waarop het bloed door jouw lichaam stroomt noemen we bloedsomloop of bloedcirculatie. Je hebt een grote en een kleine bloedsomloop. Samen zorgen ze ervoor dat je overal in je lichaam zuurstof en voedingsstoffen krijgt. Om vervolgens koolstofdioxide en afvalstoffen af te voeren. 

Wat is de functie van de kransslagaders?

1. Zuurstof (O2) naar het hart brengen
2. Zuurstof (O2) bij het hart ophalen
3. Kooldioxide (CO2) naar het hart brengen
4. Kooldioxide (CO2) bij het hart ophalen

In de afbeelding zie je het hart met enkele bloedvaten. 

Wat geeft elke letter aan? 

Aorta

Kransslagader

Longslagader

Rechterboezem

Zet de twee termen bij het juiste plaatje

systolische bloeddruk

diastolische bloeddruk

ontspanningsfase

Samentrekkingsfase

Aderverkalking (atherosclerose)

Afwijking in de wand van een bloedvat door een vetophoping

Vernauwing van de slagaderen. 

Weefsels krijgen steeds minder O2rijk bloed.

Alle slagaders in het lichaam kunnen worden 

aangetast door aderverkalking.

Zie ook opdracht vorige week.

Coronair lijden

• Coronair lijden is een vernauwing of blokkade van de kransslagaders, veroorzaakt door een afzetting van vet in de vaatwand. De kransslagaders zijn verantwoordelijk voor de aanvoer van zuurstof naar het hart. Door het coronair lijden ontstaat er zuurstofnood in het hart. Afhankelijk van de symptomen en het geleden zuurstoftekort kunnen er twee groepen coronair lijden onderscheiden worden: angina pectoris en het hartinfarct.

• De kamers en boezems: in juiste volgorde en op juiste manier samentrekken om het bloed door het lichaam te pompen. Hartspier heeft daarvoor zuurstof nodig: afkomstig van de bloedtoevoer door de kransslagaders (arteriae coronariae). Zijn de eerste bloedvaten die zich afsplitsen van de aorta. De kransslagaders vertakken zich om hart heen om hele hartspier van bloed te voorzien. Als deze slagaders zijn vernauwd (angina pectoris) of verstopt (hartinfarct) ontstaat onvoldoende bloedtoevoer naar het hart.

 

• Angina pectoris en hartinfarct: bij beiden atherosclerose (aderverkalking) oorzaak. De verschijnselen van aderverkalking zijn afhankelijk van de plaats waar de vaten zijn aangetast. Als de arteriën naar de hartspier, de coronairvaten, zijn aangetast spreken we van coronair lijden of een ischemische ziekte. Als de vaten naar de benen zijn aangetast, spreken we van perifeer vaatlijden.

Angina pectoris en hartinfarct

• De twee meest voorkomende ziektebeelden gerelateerd aan het hart- en vaatstelsel zijn het hartinfarct (of myocardinfarct genoemd) en angina pectoris (letterlijk: pijn op de borst). Ze behoren tot de groep van de ischemische hartziekten. Ischemie betekent een tekort aan zuurstof in de weefsels, in dit geval de hartspier (het myocard). Het zuurstoftekort wordt veroorzaakt door een (tijdelijke) vernauwing of volledige verstopping van de kransslagaders in het hart. De kransslagaders zorgen voor de zuurstofaanvoer naar de hartspier. Een afsluiting zorgt dan ook voor een tekort aan zuurstof, ofwel ischemie.

Angina pectoris en hartinfarct

Verschillen angina pectoris en hartinfarct

Angina pectoris en hartinfarct

MET BEHULP VAN HET BOEK VVT 2, ZOEK JE HET ANTWOORD OP DE VOLGENDE VRAGEN EN BESCHRIJF JE DIT VERVOLGENS IN EIGEN WOORDEN:

1. Wat houdt angina pectoris in?

2. Welke symptomen passen bij angina pectoris?

3. Waar bestaat de behandeling van angina pectoris uit? 

4. Wat gebeurt er in het lichaam bij een hartinfarct?

5. Welke symptomen passen bij een hartinfarct?

6. Waar bestaat de behandeling van een hartinfarct uit?

7. Welke aandachtspunten voor de verpleegkundige gelden bij de verzorging en begeleiding na een hartinfarct?

Hartfalen

Bij hartfalen wordt de functie van het hart langzaam maar zeker slechter. Er bestaan twee soorten hartfalen: diastolisch hartfalen en systolisch hartfalen.

Luisteropdracht hartfalen

• Wat zijn de belangrijkste symptomen bij hartfalen? 
• Wat zijn de plaatsen waar vochtophoping plaats vindt?
• Waar is de behandeling van hartfalen bij een hartinfarct?
• Wat is de 'standaard' behandeling bij hartfalen?
  

Antwoorden luisteropdracht hartfalen

• Wat zijn de belangrijkste symptomen bij hartfalen? Vermoeidheid en kortademigheid
• Wat zijn de plaatsen waar vochtophoping plaats vindt? In de benen en achter de longen
• Wat is de behandeling van hartfalen bij een hartinfarct? Dotteren
  
• Wat is de 'standaard' behandeling bij hartfalen? Leefregels en medicatie

Hartritmestoornissen

• Het hart volgt niet meer het normale ritme, omdat het prikkelgeleidingssysteem van het hart is verstoord.

Hartritmestoornissen:

Het hart volgt niet meer het normale ritme, omdat het prikkelgeleidingssysteem van het hart is verstoord. 

Welke vormen van hartritmestoornissen zijn er?

Behandeling hartritmestoornissen

Bij ernstige hartritmestoornissen wordt een zorgvrager opgenomen op een afdeling hartbewaking van een ziekenhuis (coronary care). Hier is continu bewaking van het hart en ademhaling mogelijk. Daarna vindt dagelijks controle plaats van de vitale functies door bloeddruk, polsslag en ademhaling te checken. Afhankelijk van de conditie van de zorgvrager krijgt hij ondersteuning bij de ADL. Om de onschuldige vorm van hartritmestoornissen goed te behandelen, moet er tijdens een hartritmestoornis een hartfilmpje (ECG) worden gemaakt. Behandeling is vervolgens mogelijk met medicatie, cardioversie, ablatie, een pacemaker of een inwendige defibrillator. Bij uitval van het hart, zoals bij een hartstilstand, moet er onmiddellijk gereanimeerd worden.

Opdracht

ZOEK EN WERK UIT: 

1. Welke infecties aan het hart kunnen optreden?

2. Wat zijn hartklepgebreken?

3. Waardoor ontstaan hartklepgebreken?

Infecties en hartklepgebreken

• In het hart zelf kan een infectie optreden of een hartklep zijn aangetast.
• Een hartklep kan worden aangetast door een bacteriële infectie, door het ouder worden of door een infarct.

www.anatomie-online.nl

Opdracht

1. Teken de grote en kleine bloedsomloop

2. Vermeld in deze tekening de volgende aandoeningen: aderverkalking, coronair lijden, angina pectoris, hartinfarct, hartfalen, hartritmestoornissen, infecties en hartklepgebreken.

3. Verklaar bovenstaande aandoeningen in de tekening.

4. Leg per aandoening uit waar de verpleegkundige zorg uit bestaat.