De huid en huidstructuren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

De huid

Leerdoelen

• Je benoemt de verschillende lagen van de huid.

• ​​​​Je legt uit welke functies deze verschillende huidlagen hebben.

1

2

3

Onderhuids bindweefsel

Lederhuid

Opperhuid

Dermis

Epidermis

       Subcutis

Welke functies heeft de huid?

Bescherming tegen...

.... mechanische krachten

... chemische stoffen

... ziekteverwekkers

... uitdroging

... UV-licht

Bescherming: water

Water van buiten: doordat de huid waterbestendig is, kan water van buiten zich niet zomaar vermengen met lichaamsvocht;

Uitdroging: alleen vocht dat vanuit het lichaam naar buiten wordt doorgelaten (zweet), verdampt. Het lichaamsvocht kan niet verdampen.

Bescherming: bacteriën

Ziekmakende micro-organismen (bacteriën): de meeste bacteriën kunnen niet door de huid of slijmvliezen heendringen. Alleen de spiraalvormige bacteriën die zich daar speciaal voor hebben ontwikkeld, lukt dit soms;

Bescherming: schadelijke stoffen

Schadelijke (chemische) stoffen: verschillende reinigingsmiddelen die in je lichaam een vernietigende werking hebben, zoals wasmiddelen, kun je wel aanraken;

Bescherming: andere invloeden van buitenaf

mechanische of andere natuurkundige invloeden: als je je stoot of met scherpe voorwerpen in aanraking komt, is je huid en wat daaronder ligt niet meteen beschadigd. 

UV: Pigment in de huid beschermt tegen UV-straling. Hoe meer pigment, hoe beter de bescherming. Echter, ook een donkere huid beschermt niet volledig. UV-straling leidt tot huidveroudering en vergroot de kans op huidkanker.  

Waarneming

In de lederhuid zitten zintuigcellen, waarmee verschillende dingen waargenomen kunnen worden, zoals....

• Tast (aanraking)
• Pijn
• Warmte
• Koud

Hoe speelt de huid een rol in het
constant houden van de
lichaamstemperatuur?

Opname en uitscheiding

Via zweten scheid de huid warmte uit. Dit doet de huid door het afscheiden van water en zout. 

Sommige stoffen kunnen ook via de huid opgenomen worden, bijv. bij een nicotinepleister, voltaren (diclofenac in een gel) of de fentanylpleister (morfine-achtig middel)

Welke vitamine wordt in je huid aangemaakt?

1. Vitamine A
2. Vitamine C
3. Vitamine D
4. Vitamine K

Vitamine D wordt niet altijd aangemaakt door de huid. Onder welke omstandigheden maakt de huid vitamine D?

Stelling: Bij een bloedend wondje kan de lederhuid nog intact zijn.

1. Juist
2. Onjuist

huidstructuren

Dwarsdoornsnede van een haarzakje

 zweetklier

kleine zweetklieren; regelen lichaamstemperatuur

Liggen verspreid over je hele lichaam, maar de meeste zitten op je hoofdhuid, op je rug, tussen je schouderbladen, in je handpalmen en onder je voetzolen.

 Wanneer je lichaamstemperatuur te hoog dreigt te worden door bijvoorbeeld inspanning of koorts, dan worden deze zweetklieren aangezet. 

Het aangemaakte zweet maakt de oppervlakte van je huid nat, waardoor je lichaam (gemakkelijker) gaat afkoelen. Ook bij angst (spanning) worden deze zweetklieren aangezet.

grote zweetklieren

Je vindt grote zweetklieren onder de oksels, rond de tepels en/of op de borst, in de schaamstreek en rondom de anus. 

Het transpiratievocht is vermengd met talg en kleine klierceldeeltjes.

Daardoor is het dikker dan zweet uit de kleine zweetklieren en vetachtig van samenstelling. 

Wanneer het aan de oppervlakte komt, is het nog geurloos.

Op de huidoppervlakte wordt dit zweet door bacteriën en schimmels in stoffen omgezet met die typische (soms sterk onaangename) zweetgeur.

Het heeft ook een seksuele functie, zoals verleiden (en bij dieren voor het afbakenen van hun gebied).