24-25_W2_NW Z_Straling + elektrische energie

• PAV
• Secundair onderwijs

Stralingsenergie... even herhalen

Is de straling van je gsm schadelijk?

1. ja
2. nee

Wat is geen elektromagnetische straling?

1. UV-stralen
2. Radiogolven
3. Röntgenstralen
4. Geluid

Welke vorm van gevaarlijke straling komt vooral voor in kerncentrales?

1. Radiogolven
2. Röntgenstralen
3. Gammastralen
4. Microgolven

Hoe dichter de golven bij elkaar staan, hoe schadelijker voor je gezondheid.

Elektrisch geladen

Wat weet jij al over elektriciteit?

De elektrische stroom

Heb je je al eens afgevraagd waarom we het woord 'stroom' gebruiken als we spreken over elektriciteit? 

Je kunt de elektrische stroom vergelijken met een waterloop. Zoals in een waterstraal waterdruppels voortbewegen, bewegen in een elektrische stroom kleine onzichtbare deeltjes die we elektronen noemen.

De elektrische stroom

 

Elektrische stroom kan enkel stromen als een stroomkring gesloten is . 

Een stroomkring bestaat meestal uit een stroombron, geleiders, een verbruiker en een schakelaar.

verbruiker

stroombron

schakelaar

geleider

Benoem de onderdelen van de stroomkring. Klik op + om het antwoord te zien. 

Wat stroomt er door een elektrische schakeling?

1. Protonen
2. Neutronen
3. Elektronen
4. Positronen

Geleiders in een stroomkring

Stroomdraden bevatten koper.

Koper geleidt elektriciteit.

Koper is een metaal.

Alle metalen kunnen geleiden, de ene iets beter dan de ander.

Isolatoren

Rubber is een isolator.

Rubber zorgt ervoor dat de elektrische stroom niet uit de draden gaat maar er in blijft.

Een isolator zorgt er dus voor dat de elektrische energie nauwelijks of niet verloren gaat.

Schakelaar

In een gesloten stroomkring kan je een schakelaar plaatsen.

Hierdoor kan je een gesloten kring open zetten.

Denk hierbij aan een licht knopje!

Er zijn twee soorten schakelaars. (Zie volgende dia)

Druk schakelaar

schakelaar

(Zoals een licht knopje)

Wil je een apparaat AAN hebben, dan moet de stroomkring ............ zijn.

1. open
2. gesloten

Een stof die goed geleidt is:..

1. Koperdraad
2. Rubber
3. Schoenen
4. Plastic

Een stof die goed isoleert is:..

1. Metalen
2. Rubber
3. Koperdraden

Welke energie omzetting vindt plaats in een batterij?

1. chemische in elektrisch
2. beweging in elektrisch
3. zonne-energie in elektrisch
4. beweging in warmte

Energiebron (een plek waar stroom vandaan komt)

Een apparaat wat stroom verbruikt

Wat is elektrisch vermogen?

De hoeveelheid energie die per seconde wordt gebruikt

Symbool: P

Eenheid: Watt (w)

Zet in de juiste volgorde van laag vermogen naar hoog vermogen

minste vermogen

meeste vermogen

Elektriciteit die niet stroomt

Er bestaat elektriciteit die niet door draden loopt en die geen apparaten doet werken.Ze wordt opgewekt door wrijving. 

Dit komt doordat er elektronen, elektrische deeltjes, op bijv. een ballon worden overgebracht.
Hierdoor wordt de ballon negatief geladen. Dit heet in de natuurkunde statische lading. 

Elektriciteit die niet stroomt

Waterdruppels in een wolk wrijven door de wind tegen elkaar. De waterdruppels worden geladen. Er ontstaat statische elektriciteit. 

De ladingen willen weg uit de wolk. Ze springen over naar een andere wolk, de aarde, een hoog gebouw,... 

Als dat gebeurt, flitst de bliksem.

Elektriciteit die niet stroomt

Wellicht hoorde je bij het uittrekken van je trui al wel eens geknetter. Dit is bliksem in het klein. Je merkt dit ook als je in de winter uit een auto stapt en de deur aanraakt.

Probeer het eens uit...

Op de volgende slide vind je een link naar een PHET-simulatie.

Wrijf de ballon over de trui en bekijk wat er gebeurt.

https:

Waarom blijft een ballon aan je trui hangen als je deze langs je trui wrijft?