2.3 Delfstoffen in soorten en maten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

§2.3 Delfstoffen in soorten en maten 

§2.3 Wereld: Delfstoffen in alle soorten en maten 

Herhaling 2.2 

Welke drie groepen gesteenten zijn er?

1. Sediment, fossiel, metamorf
2. Sediment, fossiel, stolling
3. Sediment, stolling, metalen
4. Sediment, stolling, metamorf

Sediment

Stolling

Metamorf

Gesteente dat opgebouwd is uit lagen zand en klei die over elkaar heen werden afgezet. De losse deeltjes verharden door de druk van bovenliggende lagen

Gesteente dat door hoge druk of hoge temperatuur verandert is.

Gesteenten ontstaan door afkoeling van magma.

Fossielen

Marmer

Ouder

Jonger

Leerdoelen par. 2.3

.. weet je dat afhankelijk van hoe ze zijn ontstaan verschillende soorten delfstoffen zijn.

.. begrijp je het verschil in ontstaanswijze tussen ertsen en fossiele brandstoffen.

.. kun je met behulp van kaarten belangrijke vindplaatsen van delfstoffen aangeven

Wat zijn delfstoffen?

Als we stoffen uit de grond halen die nuttig zijn voor de mens.

Drie soorten:

1. Metalen; ijzer, goud, lithium

2. Fossiele brandstoffen; steenkool, aardolie & aardgas

3. Diverse grondstoffen; keukenzout, grind, kalksteen

Delven = uitgraven

Ertsen

Fossiele brandstoffen 

Welke fossiele brandstoffen ken je?

Winning van delfstoffen

Dagbouw                                           Schachtbouw

Inkolingsproces:

Planten → veen → bruinkool → steenkool

                                                                                                   3 fases:

2

2. Door sedimentatie komt het veen steeds dieper te liggen. Met de diepte stijgt de temperatuur. Daardoor kan het pakket veen omgezet worden in bruinkool.

3

3. Wordt de druk en vooral temperatuur nog hoger, dan zal bruinkool veranderen in steenkool en gaat het laatste water en gas eruit. Deze 3 fases samen worden het inkolingsproces genoemd.

1

1. Afgestorven planten komen onder water te liggen, in een moeras. Door zuurstof te kort, verteren de planten niet. Er ontstaat veen.

Olie

inkolingsproces in het carboon. tijd van landplanten en reptielen dat is paleozoïcum, nog voordat pangea helemaal gevormd is.

aardolie in mesozoïcum na doodgaan lagen plankton, is de tijd met dinosauriërs.

Klimaat  →  tropisch klimaat 

Carboon: 350 tot 290 miljoen

 jaar gelede

Ligging →  rond de evenaar

→ Tropisch moeras

In welke periode begon het inkolingsproces van het steenkool in NL?

1. Krijt
2. Perm
3. Carboon
4. Tertiair

Hoeveel delfstoffen zijn er straks nog voor jou beschikbaar? 

Welke delfstof raakt waarschijnlijk het snelst op?

1. Olie
2. Zeldzame aardmetalen
3. Lood
4. Antimoon

Hoe goed heb je de les begrepen?

1. 
2. 
3. 
4. 

Maken:

Maak de opgaven volgens studieplanner