H2

Begroten voor iedereen

Les 2

Budgetlijn

Wat gaan we doen vandaag?

• Start + Welkom
  
  
• Check begrippen
• Budgetlijn aflezen, tekenen en aanpassen 

• Aan het werk

• Afsluiten

Teken een budgetlijn

Budget = €200

Prijs frikandelbroodje: €2,- (Stijgt €0,50)

Prijs ps4 spel: €25 (stijgt €0,50)

Budget: € 100 - Chips kost € 0.75 - Frisdrank €1.
Hoeveel frisdrank kan Ismar kopen als hij 25 zakken chips koopt?

1. 82
2. 67
3. 75
4. 81

Je tekent een budgetlijn grafiek wat staat er op de assen?

1. De prijs van de goederen.
2. De prijs van de goederen in % van het budget.
3. hoeveel producten je kan kopen
4. Het evenwicht

Leerdoelen

Je leert welke productiefactoren nodig zijn om te produceren en welke beloning je daarvoor krijgt.

Je leert wat het verschil is tussen arbeidsintensief en kapitaalintensief produceren.

Je leert wat het verschil is tussen mechanisatie en automatisering.

OPDRACHT

Een ondernemende indiaan start een kano-bedrijf. Hij produceert en verkoopt authentieke houten kano's.

Je krijgt 2 minuten de tijd om 5 dingen te noteren die hij nodig heeft (mag een product zijn, maar hoeft niet)

Wat heeft de ondernemende indiaan nodig om te produceren?

Productiefactoren

• Kapitaal
  

• Arbeid
  

• Natuur
  

• Ondernemerschap
  

Kapitaal:

alle kapitaalgoederen waarin je geld investeert en die je langere tijd bij de productie gebruikt, zoals machines, gebouwen en voertuigen.

Arbeid:

de lichamelijke en geestelijke inspanningen die de mensen bij de productie leveren

Natuur:

Alles wat de natuur levert. Bijvoorbeeld de grond zelf, grondstoffen, aardolie en aardgas

Ondernemerschap:

de activiteiten van de ondernemer, die het productieproces organiseert en leidt.

Vergoeding voor de productiefactoren

Kapitaal

Arbeid

Natuur

Ondernemerschap

huur, rente

loon

pacht

winst

Wat is kapitaalintensief?

1. Mensen doen vooral het werk.
2. Machines doen vooral het werk.

Hoe produceert een wijkverpleegkundige?

1. arbeidsintensief
2. kapitaalintensief

Is het inkomen van iedereen gelijk?

Algemeen kunnen we vaststellen dat:

- in liberale economieën de inkomensongelijkheid groter is.

- hoe meer overheidsinterventie er is, hoe evenwichtiger de inkomens verdeeld zijn.

Waardoor ontstaan
inkomensverschillen?

Talent

Ervaring

Geluk

Afkomst

Leeftijd

Geslacht

Opleiding

Vermogen

Inkomensverschillen

• De hoogte van je opleiding
• De ervaring met het werk
• De mate van verantwoordelijkheid
• Je leeftijd
• De zwaarte van het werk
• Parttime of fulltime werken

Personele inkomensverdeling:

de verdeling van het totale inkomen over de inwoners.

Welke overdrachtsinkomens
(uitkeringen) ken je?

Overdrachtsinkomen

(uitkeringen)

• AOW (alg. ouderdomswet)
• WW (werklozen wet)
• Wajong (gehandicapten)
• Bijstand

Overdrachtsinkomen
(toeslagen)

• zorgtoeslag
• huurtoeslag
• kinderbijslag
• studietoelagen

Salaris is een voorbeeld van

primair inkomen

overdrachts-inkomen

Zakgeld is een voorbeeld van

primair inkomen

overdrachts-inkomen

Toeslagen (subsidies) zijn een voorbeeld van

primair inkomen

overdrachts-inkomen

Om te produceren zijn productiefactoren nodig. Welke productiefactoren zijn er?

1. Kapitaal, Arbeid, Natuur en Omzet
2. Kennis, Arbeid, Natuur en Omzet
3. Kapitaal, Arbeid, Natuur en Ondernemerschap
4. Kennis, Arbeid, Natuur en Ondernemerschap

DE LORENZ CURVE

Wat zet je op de horizontale as?

Wat zet je op de verticale as?

Wat betekent de rechte lijn?

Wat betekent de kromme lijn?

De Lorenzcurve gebruik je om inkomensongelijkheid aan te geven.

1. goed
2. fout

Lorenzcurve

Lorenzcurve

Lorenzcurve

Lorenzcurve

Lorenzcurve: hoeveel % van de inkomsten gaat naar de 50% armste bevolking?

1. Ongeveer 10%
2. Ongeveer 50%
3. Ongeveer 90%
4. Ongeveer 60%

Lorenzcurve: hoeveel % van de inkomsten gaat naar de 50% rijkste bevolking?

1. Ongeveer 10%
2. Ongeveer 50%
3. Ongeveer 90%
4. Ongeveer 60%

Het aantal personen is in 4 even grote groepen verdeeld. Welk percentage verdient de tweede groep?

1. Ongeveer 8%
2. Ongeveer 6%
3. Ongeveer 92%
4. Ongeveer 94%

Lorenzcurve Nigeria: zijn de inkomens gelijk verdeeld?

1. Ja
2. Nee

Wat is voor jou welvaart?

WELVAART

Welvaart is de mate waarin je in je behoefte kan voorzien.

Inkomen geeft voor een deel inzicht in hoe hoog de welvaart is.

Maar inkomen is niet het enige dat meetelt.

De Human Development Index (HDI)

De Human Development Index (HDI) meet de welvaart van verschillende landen. De HDI bestaat uit 3 onderdelen:

1. Bruto binnenlands product per inwoner
   
2. Levensverwachting
   
3. Mate van scholing
   

Vragen?

VRAGEN?

Aan de slag!

WAT?               Maak  opdracht 1.9

HOE?               Op papier in je boek

MET WIE?      Met z'n 2-en       

GELUID?        Fluistertoon

TIJD?               15 minuten

KLAAR?          Maak