Dagbesteding - periode 4 - les 1 Hoofdstuk 5

• Dagbesteding
• MBO
• Studiejaar 1

Dagbesteding - periode 4 - les 3

Hoofdstuk 5 
Een indeling van dagbesteding

Leerdoelen les 3

Aan het einde van deze les weet je:

- Wat passende dagbesteding inhoudt

- Welke categorieën van activiteiten er zijn

- welke rol de mantelzorger en vrijwilliger heeft

TUSSENDOOR QUIZVRAGEN

OPDRACHT IN SUBGROEPJES 

EINDE LES TIJD VOOR ZELFSTANDIG WERKEN 

Wat is (de definitie van) dagbesteding?

Inleiding

Dagbesteding op drie gebieden: 

• School --> Ontwikkelingsgerichte activiteiten

• Vrije tijd --> Belevingsgerichte activiteiten

• Werk --> Arbeidsgerichte activiteiten

Werkveld is breed. Doelgroep gevarieerd. 

• Varieert in leeftijd, niveau, achtergrond, interesses, mogelijkheden en hulpvraag.

Passende dagbesteding

Passende dagbesteding is de afstemming tussen datgene wat de cliënt nodig heeft in combinatie met zijn/ haar wensen (vraag) en de randvoorwaarden en kenmerken waaraan het activiteitenprogramma voldoet (aanbod) 

Op welke DRIE gebieden is dagbesteding gericht?

Begeleidingsbehoefte

Wat is er zoal belangrijk? 

• Ontwikkelmogelijkheden 
• Structuur 
• Nabijheid van begeleiding
• Benadering
• Verzorgend / Verpleegtechnisch handelen (benadering van acuut handelen)

Ontwikkelingsmogelijkheden

• Dagbesteding kan specifiek ondersteunend zijn voor de ontwikkeling
• Oefenen van vaardigheden bv. op sociaal gebied en/of op het gebied van arbeid
• Ook behouden vaardigheden of voorkomen achteruitgang
  
  De ontwikkelingsmogelijkheden van de cliënt zijn bepalend voor de vorm van passende dagbesteding. 

Structuur

WAT HEEFT DE DOELGROEP/CLIENT NODIG?

- vaste werkplek en medewerkers

- herkenbare werkzaamheden 

- prikkelarme omgeving

- veiligheid 

- voorspelbaarheid

Nabijheid van begeleiding

WAT HEEFT DE DOELGROEP/ CLIENT NODIG?

• Mate van aanwezigheid = aandachtspunt
• Zelfstandig grote en/of kleine problemen oplossen minder nabijheid nodig

Benadering

WAT HEEFT DE DOELGROEP/ CLIENT NODIG?

• Afstemmen van het tempo en ritme van activiteiten
• Extra instructies
• Aangepaste gebruikersinformatie van apparatuur. 
  

Specifiek verzorgend en verpleegtechnisch handelen

WAT HEEFT DE DOELGROEP/ CLIENT NODIG?

• Lichamelijke beperkingen kunnen een specifieke verzorging vragen
  
• Denk aan: verschonen bij incontinentie, extra rustmomenten, speciale zorg voor voeding en wondverzorging. 

Acuut handelen

Als MZ'er moet je acuut kunnen handelen als de zorgbehoefte van een cliënt risico's met zich mee kunnen brengen.

• Epileptische aanval
• Zelfbeschadiging
• Agressie aanvallen

Waar denk je aan wat betreft de omgeving als het gaat om passende dagbesteding?

Omgeving

Mate van open versus geslotenheid

Cliënten zoeken zekere bescherming

5 variaties:

1. open
2. beschut
3. beschermend
4. besloten 
5. gesloten

De mate van openheid heeft vooral betrekking op de manier waarop cliënten kunnen omgaan met onverwachte veranderingen. 

geografische ligging:

stedelijke / landelijke vorm kunnen van invloed zijn. Denk aan de drukte / ritme / prikkels / verleidingen van de dynamiek.

Wat zijn leeftijdsspecifieke of groep specifieke kenmerken?
OF geef een voorbeeld?

Groep

Leeftijdsspecifieke kenmerken

• Kinderen / jongeren ligt het accent op scholing/ ontwikkeling
• Voor ouderen ligt het tempo qua dagbesteding lager/ behoud vaardigheden/ voorkomen achteruitgang 

Groepsspecifieke kenmerken

• Soms is een groep belangrijker dan de activiteiten voor cliënten
• Samenstelling moet aansluiten bij de individuele deelnemer

Activiteiten, middelen, materialen

Elke activiteit, middel of materiaal is uniek door betekenis en eigenschap. Dit heeft de appelwaarde. 

Een appelwaarde is de uitnodiging die iemand ervaart bij een:

- activiteit

- middel of materiaal

- aantrekkelijkheid en uitdaging die het los maakt 

3 soorten appelwaarden

- Sensopatisch appel > hoe voel het? (materiaal)

- Dimensioneel appel > Hoe beleef je het? (ruimte en opties)

- Thematisch appel > Wat je ervaart (persoonlijke betekenis) 

Middelen

Je wilt dat iemand op een zinvolle manier zijn dag doorbrengt.

De weg waarlangs je dat doel wilt bereiken, is je MIDDEL.

MIDDEL = MEDIUM 

Noem alle soorten media die inzetbaar zijn voor activiteiten

Samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers

Veel mogelijk om je cliënt te ondersteunen

Vrijwilliger krijgt geen salaris blijft bij: 'liefdewerk-oud-papier'

Kent veel voordelen net zoals een medewerker:

• Sociale contacten;
• een zekere mate van verwantwoordelijkheid;
• werkervaring;
• zinvolle tijdsbesteding.

Zijn een vertrouwd beeld binnen de maatschappelijke zorg. Bedrijfsvoering is mede afgestemd op de inzet van vrijwilligers. Ze zijn onmisbaar en wenselijk. Ze zijn nodig om de intensieve en vaak individuele zorg op een aanvaardbaar peil te houden. 

Samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers

Werving van vrijwilligers:

• Werven in het sociale netwerk van de cliënt;
• Werven in de buurt;
• Werven via publiciteit;
• Vrijwilligerswerk als onderdeel van een opleiding;
• Werven via de vrijwilligersvacaturebank.

Ondersteuning van de vrijwilliger:

• Hoe werk een rol-stol?
• Hoe ga ik een trottoir op en af 'zonder dat ik mijn rug blesseer, of zonder dat Piet uit de rolstoel valt?

Meer voorbeelden op blz. 104 in je theorieboek

Waardeer de vrijwilliger!

Vergeet de vrijwilliger niet om ze af en toe een vorm van waardering te laten blijken!

Enkele vormen van waardering:

• Nieuwjaarskaart van de instelling;
• bij artikelen in de krant de inzet van vrijwilligers benoemen;
• Kies de vrijwilliger van het jaar voor je instelling;

Mantelzorgers

Vrijwilligers die een taak op zich hebben genomen vanuit betrokkenheid, vanuit een relatie, of gewoon van de nood een deugd maken = mantelzorger

Vrijwilligers hebben een keus maar mantelzorgers vaak niet;

Cliënt is een broer, zus, vader, moeder, echtgenoot of kind;

Noodgedwongen hulpverlener geworden;

Komen emoties bij kijken;

Balanceren op de grens;

Opofferingen;

Einde les

Werk aan je activiteitenplan 

Volgende week verdieping dagbesteding specifieke doelgroep.