Formuleren H4, 5 en 6

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom bij Nederlands

Brugklas havo/vwo

Programma

- Leerdoelen

- Uitleg verwijswoorden, trappen van vergelijking, lastige verwijswoorden

- Samen oefenen

- Verder oefenen

Verwijswoorden H4

Wat vind je van de onderstaande tekst?

Mo ging vandaag naar de tandarts. Bij de tandarts vroeg de assistente aan Mo of Mo zijn tanden goed gepoetst had. Mo zei tegen de assistente dat Mo zijn tanden goed had gepoetst. De assistente gaf Mo een complimentje en vroeg vervolgens of Mo gaatjes heeft. Mo zei tegen de assistente dat Mo geen gaatjes denkt te hebben. 

Verwijswoorden H4

Verwijswoorden

Die generatie wil dat er meer met haar wensen rekening wordt gehouden. Waar verwijs 'haar' naar?

Het eerste elftal behaalde gisteren zijn derde overwinning op een rij.
Waar verwijs 'zijn' naar?

Als je oud meubilair kwijt wil, moet je het op straat zetten.
Waar verwijs 'het' naar?

Het team heeft ___
tactiek gewijzigd.

1. haar
2. zijn

Het meisje ___
ons hielp ken ik nog van vroeger.

1. die
2. dat

Als je een product koopt en ___ gaat stuk, heb je recht op garantie.

1. hij
2. zij
3. het
4. hun

Trappen van vergelijking H5

3 trappen van vergelijking

- Stellende trap: snel;

- Vergrotende trap: sneller; 

- Overtreffende trap: snelst. 

Jouw oma is lief, maar mijn oma is liever en zijn oma is het liefst. 

Trappen van vergelijking H5

Let op, eindigt een woord...

- op -r? -> dan bij de vergrotende trap -der

   raar - raarder, duur  - duurder

- op -s? -> dan bij de overtreffende trap -t

   vers - verst, boos - boost

- op -st? -> dan bij overtreffende trap geen -st, maar meest

   juist - meest juist, bewust - meest bewust

Trappen van vergelijking H5

Uitzonderingen, een paar voorbeelden:

goed, beter, best                                   graag, liever, liefst

veel, meer, meest                                  weinig, minder, minst

... als mij of ... dan ik?

- Gebruik als na de stellende trap en dan na de vergrotende trap

- Maak de zin langer: Ana is net zo slim als hij (is)/als ik (ben)

Wat is de overtreffende trap van 'blond'?

1. blond
2. blonder
3. blondst
4. meest blond

Wat is de vergrotende trap van 'zuur'?

1. zuur
2. zuurer
3. zuurder
4. zuurst

Hij weet dat beter ... ik

1. als
2. dan

Wat is juist:
Karin is vijf keer sterker als/dan hij/hem.

1. als hij
2. als hem
3. dan hij
4. dan hem

Lastige verwijswoorden H6

Hen of hun?

Lastige verwijswoorden H6

Voorbeeld:

- Hij ontslaat hen.                     (lijdend voorwerp)

- Ik geef het boek aan hen.   (na voorzetsel)

- Ik geef hun het boek.            (meewerkend voorwerp, zonder vz) 

Dus: ik geef hun het boek OF ik geef aan hen het boek. 

Lastige verwijswoorden H6

Dat of wat?

- Dat gebruik je om te verwijzen naar het-woorden.

- Wat gebruik je om te verwijzen naar:

    - dat, datgene

    - alles, iets, niets, het enige

    - overtreffende trap

    - een hele zin

Lastige verwijswoorden H6

Voorbeelden wat:

- dat, datgene: Dat(gene) wat ik wil, is niet beschikbaar. 

- alles, iets, niets, het enige: Alles wat jij doet, is leuk. 

- overtreffende trap: Patat is het lekkerste wat ik ooit gegeten heb. 

- hele zin: Zij bleef maar tegen mij praten, wat ik heel gezellig vond. 

Lastige verwijswoorden H6

Waar + vz of vz + wie?

- Naar dieren en dingen verwijs je met: waar + vz

   - De hond waarmee ik wandel, heet Harry

   - De fiets waarop ik fiets, is geel.

- Naar mensen verwijs je met: vz + wie

   - Sam, met wie ik graag afspreek, zit nog op school. 

Vul aan:
Hij schonk ___ een kopje koffie in.

1. hen
2. hun

Vul aan:
De tranen sprongen ___ in de ogen.

1. hun
2. hen
3. bij hun
4. bij hen

Vul aan:
De activiteitenweek is het leukste ___ ik heb meegemaakt.

1. dat
2. wat

Vul aan:
Het meisje ___ daar loopt, heeft een mooie jas aan.

1. dat
2. wat
3. die

Vul aan:
Harry heeft nooit zin om te wandelen, ___ best verrassend is voor een hond.

1. dat
2. wat

Vul aan:
Het liedje ____ ik je vertelde, draait nu op de radio.

1. over wie
2. waarover

Vul aan:
Het konijntje, ____ jij laatst een hok had getimmerd, is heel blij.

1. voor wie
2. waarvoor

Vul aan:
Ik ga straks op bezoek bij mijn oma, ___ ik graag tijd doorbreng.

1. met wie
2. waarmee

Goed of fout? Leg uit. 

1. Ik vind alles wat in de etalage ligt mooi.

2. Broccoli is de lekkerste groente die ik ooit gegeten heb.

3. Het bedrijf verdient veel geld. Ze werken dan ook erg hard.

4. Het paard staat in de wei. Hij graast rustig.

5. Ooit is een raam kapot gegaan, dat Paul erg vervelend vond.

6. Gering - geringer - geringst

7. Fantastisch - fantastischer - fantastischst

Verder oefenen

Pas de theorie toe en maak de volgende opdrachten:

- H4 formuleren: opdr. 2, 4 en 3 óf 5 (p. 122-123)

- H5 formuleren: opdr. 1 (5 t/m 8), 3, 4 en 5 óf 6 (p. 152-153)

- H6 formuleren: opdr. 1, 2, 3, 4 en 5 (p. 182-183)

Lastig? Maak ook de overige opdrachten. 

Extra oefening opdr. 6 + 7 op p. 257 . 

Check lesdoelen

https://create.kahoot.it/share/verwijswoorden/e416655e-cfc0-4f99-a012-c0fca98e3d65