JRB herh. maatschappelijke kosten en baten les 1 wk 45

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Maatschappelijke kosten en baten

Aan het eind van deze les kun je:

• uitleggen wat het begrip maatschappelijke kosten en maatschappelijke
    baten zijn.
• uitleggen welke keuzes ondernemers maken met betrekking tot milieu en winst.

Leerdoelen

Wat weet je over maatschappelijke
kosten en baten

Wat zouden "maatschappelijke kosten" zijn denk je?

Maatschappelijke kosten

= De nadelen van productie en consumptie 

Maatschappelijke kosten

Nadelen voor de hele samenleving (=maatschappij)

Maatschappelijke kosten

Maatschappelijke kosten zijn de kosten van milieuvervuiling die door ons allemaal worden betaald.

Maatschappelijke opbrengsten

Maatschappelijke opbrengsten = alle voordelen die de samenleving heeft van een hogere productie bij bedrijven

Meer welvaart!
(meer behoeften bevredigen)

Maatschappelijke gevolgen van produceren

Positieve gevolgen van produceren                     maatschappelijke opbrengsten:                         

- werkgelegenheid

- welvaart

Negatieve gevolgen van produceren                   maatschappelijke kosten:                                     

- milieuvervuiling

- geluidshinder

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen: 

                                                                                               bedrijven houden zoveel mogelijk rekening met de                                                                                                       gevolgen van hun productie  voor mens en milieu                           

Maatschappelijke kosten

1. Hoge productie

2. Meer uitstoot en meer afval

3. Vervuiler betaalt deels, maar overheid betaalt ook: geluidsschermen, opruimen chemisch afval

4. Maatschappelijke kosten stijgen

Maatschappelijke opbrengsten

1. Productie neemt toe

2. Werkgelegenheid neemt toe

3. Inwoners verdienen meer

4. Meer belastinginkomsten

Productiecapaciteit

De productiecapaciteit is de maximale hoeveelheid

die een bedrijf kan produceren.

De productiecapaciteit wordt groter:

• als meer mensen in het bedrijf werken
  
• als het personeel meer uren gaat werken
  
• als er meer machines (of andere kapitaalgoederen) gebruikt kunnen worden.
  

Noem een nadeel van CONSUMPTIE voor de samenleving

Noem een nadeel van PRODUCTIE voor de samenleving

Noem een voorbeeld van maatschappelijke kosten die je NIET in geld kunt uitdrukken

Lees het blauwe kader op bladzijde 84

Maak na het lezen de opdrachten  36 en 37  

in tweetallen.

Voorkomen maatschappelijke kosten

Overheid, bedrijven en consumenten kunnen maatschappelijke kosten voorkomen

Overheid

Bedrijven

Bedrijven kunnen ervoor kiezen om milieuvriendelijker te produceren

• Maatschappelijk verantwoord
    ondernemen (MVO) is een manier van ondernemen waarbij de ondernemer rekening houdt met het milieu en de mensen die
    afhankelijk zijn van het bedrijf.
• Als bedrijven doen alsof ze groen
   of maatschappelijk verantwoord
   zijn heet dat greenwashing.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)

Consumenten

Consumenten kunnen ervoor kiezen om milieuvriendelijker te consumeren

Overheid

Bedrijven

Consumenten

Handhaving

Andere verpakking

Iets met een milieukeurmerk kopen

Meer betalen voor een duurzaam product

Milieuwetten maken

Minder producten maken

Lees het blauwe kader op bladzijde 85

Maak na het lezen de opdrachten  op bladzijde 85 en 94 

Zelfstandig aan het werk

Opdracht: 

Maak nu de opdrachten af Je mag overleggen. Schrijf de volledige antwoorden op , inclusief formule bij een berekening!

Hulp nodig? In deze volgorde: 

1. Boek

2. Klasgenoot

3. Docent

Je krijgt 15 minuten de tijd

Klaar? 

Lees de blauwe stukjes nog eens door. 

Daarna help je een klasgenoot.

Sponsopdracht: 1b en c

check!

Aan het eind van deze paragraaf kun je:

• uitleggen wat het begrip maatschappelijke kosten en maatschappelijke
    baten zijn.
• uitleggen welke keuzes ondernemers maken met betrekking tot milieu en winst.

Leerdoelen

Maatschappelijke kosten zijn

1. De kosten van de maatschappij
2. De kosten van vervuiling die door ons allemaal moeten worden betaald
3. De bedrijskosten - de omzet
4. Zo produceren dat het geen schade voor de omgeving oplevert

Wat is een voorbeeld van maatschappelijke baten

1. Joris heeft last van de rook die uit een fabriek komt
2. Joke fietst lang een boer en geniet van het uitzicht van een boerderij
3. De overheid controleert het water voor illegale lozingen.

Maatschappelijk kosten zijn de

1. Nadelen van de productie in de samenleving
2. Nadelen van de consumptie in de samenleving
3. Nadelen van de productie en consumptie voor de samenleving.

Wat is mvo?

1. maatschappelijk verantwoord ondernemen
2. maatschappelijk veranderende omgeving
3. meetbare volhardende omgeving
4. mensheid van omgeving

Maatschappelijk kosten zijn de

1. Nadelen van de productie in de samenleving.
2. Nadelen van de consumptie in de samenleving.
3. Nadelen van de productie en consumptie voor de samenleving.
4. De kosten die een bedrijf moet betalen aan de overheid.

Welke van onderstaande voorbeelden is geen maatschappelijke opbrengst?

1. meer omzet voor het bedrijf
2. Goedkopere producten
3. meer werkgelegenheid
4. meer belastinginkomsten

Wat is een voorbeeld van MVO?

1. regenwater filteren voor het doorspoelen van toiletten
2. een dieselauto rijden i.p.v. een benzine auto
3. de deur achter je sluiten
4. geen kauwgum meer gebruiken

Bedankt en fijne dag!

Stoelen aanschuiven

PS. het huiswerk komt in SOM

• Produceren kost kapitaal, arbeid
   en natuur.
• Een bedrijf maakt altijd een
    afweging tussen de
    bedrijfskosten en de
    bedrijfsopbrengsten (omzet).
• Dat worden ook wel kosten en
    baten genoemd.

Productie

• Maatschappelijke kosten zijn
   de nadelen van productie en
   consumptie voor de samenleving
• Maatschappelijke kosten worden
    ook wel negatieve externe
    effecten genoemd.
• Je kan schade uitdrukken in
    materiële - en immateriële
    schade.

Maatschappelijke kosten

• Materiële schade is schade die
   direct in geld is uit te drukken.
• Als de vervuiler of dader niet
    bekend is draait de overheid op
    voor de kosten (indirect de
    belastingbetaler).

Materiële schade

€ 6.000,-

• Immateriële schade is schade die
    niet direct in geld is uit te
    drukken.
• Als de vervuiler of dader niet
    bekend is draait de overheid op
    voor de kosten (indirect de
    belastingbetaler).

Immateriële schade

€ ?,-

• De vervuiling van lucht, water en
    bodem;
• Het verbruik van energiebronnen;
• Het verbruik van grondstoffen;
• Het ontstaan van afval;
• Het gemak (de luiheid) van
    mensen / bedrijven.

Hoe kunnen maatschappelijke kosten ontstaan?

• Maatschappelijke baten zijn
   de voordelen van de productie en
   consumptie voor de samenleving.
• Maatschappelijke baten worden
    ook wel positieve externe
    effecten genoemd.
• Je kan opbrengsten uitdrukken in
    materiële - en immateriële
    baten.

Maatschappelijke baten

• Materiële baten zijn de
    opbrengsten die direct in geld
    zijn uit te drukken.
• Voorbeeld: De omzet van
    restaurants aan de waddenzee of
    in de bollenstreek.

Materiële baten

Omzet
€ 1.200,-

• Immateriële baten zijn
    opbrengsten die niet direct in
    geld zijn uit te drukken.
• Voorbeeld: Het feit dat mensen
    kunnen genieten van de
    Waddenzee, bloemenvelden, etc.
• Dat voordeel is niet in geld uit te
    drukken.

Immateriële baten

€ ?,-

Terugblik

Omzet

Inkoopwaarde.  -

Brutowinst

Bedrijfskosten. -

Nettowinst

Tekst

Bakker de Groot wil graag
zijn nettowinst verhogen.
Op welke manieren kan hij
dit doen?