H2.1: De aarde als systeem

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Do 16 jan

5e en 6e uur

K21

Leerdoelen 2.1

Hoofdvraag hoofdstuk: Hoe werken exogene processen en welke gevolgen hebben ze aan het aardoppervlak?

Leerdoelen 2.1: 

- Uit welke sferen is het systeem aarde opgebouwd en hoe functioneert het systeem?

- Welke rol spelen de verschillende kringlopen in dit systeem?

4 sferen

• Lithosfeer
• Hydrosfeer
• Biosfeer 
• Atmosfeer
  
  Sterk met elkaar verbonden

Lithosfeer 

Hydrosfeer

• Het vloeibare gedeelte van de sferen
• Ook gletsjers en vast ijs
• Vooral zout (97%)
  

Biosfeer

• Alle levende organismen op aarde
• Bevinden zich vooral op het land (lithosfeer) en de bovenste 100m van de oceanen (hydrosfeer)
  

Atmosfeer

• Diverse sferen
• Water en klimaatprocessen 
• 80% van de gassen in de dampkring in troposfeer 
• Ozonlaag
  

Hydrologische kringloop

Opdracht

- Bestudeer samen met je buur figuur 2.4 en bijbehorende tekst 

of

- Bestudeer samen met je buur figuur 2.10 en bijbehorende tekst

Zorg dat je het figuur goed kunt uitleggen aan iemand anders!

Tijd: 8 minuten

Vervolg

Je wordt nu aan iemand anders gekoppeld. Leg figuur 8 en 10 aan elkaar uit.

Stralingsbalans

• Motor achter de kringlopen
• Absorberen en weerkaatsen
• Albedo

Weer balans door terugkoppelingsmechanisme

Positief -> Effect wordt versterkt

Negatief -> Effect wordt weer verzwakt

Stel: Het wordt warmer en het ijs smelt....

Noem een voorbeeld van een positieve terugkoppeling en een voorbeeld van een negatieve terugkoppeling. 

Positieve terugkoppeling:

IJs smelt -> minder albedo -> meer zonne-energie bereikt het aardoppervlak -> het wordt warmer -> er smelt meer ijs -> nog minder albedo -> het wordt warmer

Negatieve terugkoppeling:

IJs smelt -> aardoppervlak wordt warmer -> meer verdamping -> meer wolkenvorming -> meer albedo op de wolken -> het wordt kouder

Stralingsbalans op verschillende breedte

• Op lange termijn energiebalan vrij constant
• Verschil in breedte
• Transport d.m.v.: oceaanstromen                                                       en luchtcirculatie

Bestudeer 2.1

Maken 2.1: 2, 5, 6

Morgen start 2.2, kun je ook alvast doornemen