Spelling werkwoorden - herhaling theorie en oefening (les 1)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

+ extra oefening

Welk cijfer geef je jezelf
voor het spellen van werkwoordsvormen?

010

Persoonsvorm

Het werkwoord dat verandert als je de zin in een andere tijd zet.

Elke zin heeft minimaal en maximaal één persoonsvorm.

Maar: let op met samengestelde zinnen (Ik denk dat hij komt.)

Met of zonder t? 

Vervang het werkwoord in de zin door 'lopen', dan hoor je het.  

Voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord wordt gebruikt voor de voltooide tijd en in passieve zinnen. Het komt dan samen met een ander werkwoord (het hulpwerkwoord): hebben, zijn of worden.

Het hulpwerkwoord staat in de persoonsvorm. 

Voltooid deelwoord

Vaak herkenbaar aan ge-

Geen ge-: ww die beginnen met her-, ver-, be-, er-, ge-, ont-.

(In een zinnetje: Herman en Veronica bestellen er geen ontbijt.)

Deze werkwoorden hebben vaak een vorm met -t in de persoonsvorm, en een vorm met -d in het voltooid deelwoord. 

Voorbeeld: Hij herhaalt de les. / Hij heeft de les herhaald. 

Het maakt mij niets uit
wat jij (geloven).

1. gelooft
2. geloofd

Het maakt mij niets uit
wat jij hebt (geloven).

1. gelooft
2. geloofd

Moet je zien hoe die sporter
zijn record heeft (verbeteren)!

1. verbetert
2. verbeterd

Moet je zien hoe die sporter
zijn record (verbeteren)!

1. verbetert
2. verbeterd

Het (gebeuren) niet elke dag dat je elkaar eeuwige trouw (beloven).

1. gebeurd, beloofd
2. gebeurd, belooft
3. gebeurt, belooft
4. gebeurt, beloofd

En als je elkaar eeuwige trouw hebt (beloven), (beland) je natuurlijk niet zomaar in de armen van een ander.

1. belooft, beland
2. belooft, belandt
3. beloofd, belandt
4. beloofd, beland

Jij (worden) blij
als je schelpen (verzamelen).

1. word, verzamelt
2. word, verzameld
3. wordt, verzameld
4. wordt, verzamelt

Persoonsvorm verleden tijd

stam + te(n) of stam + de(n)

stam = ik-vorm

Bijvoorbeeld:

Hij kookTE, wij kookTEN 

txkfschp / sftktchpx

't exkofschip / soft ketchup x

alleen bij verleden tijd en voltooid deelwoord

alleen bij twijfel tussen -te(n) of -de(n) en -t of -d

Verleden tijd en voltooid deelwoord: t of d blijft hetzelfde.

Tip voor het voltooid deelwoord: verlengen, dan hoor je het.  

Ik verfde/verfte mijn kamer geel

1. Neem het hele werkwoord = de infinitief (verven)

2. Schrijf de ik-vorm = de stam (ik verf)

3. Controleer de laatste letter voor -EN (v)

4. Zit deze letter in 't exkofschip? (v = nee = d)

ja = t / nee = d

ge - verf - d = geverfd

Schrijf de ik-vorm, maar controleer de infinitief!

't ex kofschip gebruik je:

1. in de tegenwoordige tijd en de verleden tijd
2. in de verleden tijd en het voltooid deelwoord
3. in de tegenwoordige tijd en het voltooid deelwoord

Naar welke letter moet je kijken als je
de verleden of voltooide tijd van 'reizen' wilt maken
met behulp van 't ex kofschip?

1. S (ik reis)
2. Z (reizen)
3. EN (reizen)

De zes mannen (raden, pv vt)
het goede getal.

1. raden
2. raade
3. raadden
4. raadde

De kat (niezen) hard.

1. nieste
2. niesde
3. niestte
4. niesden

Bijvoeglijk naamwoorden

Check altijd: is het woord dat ik moet vervoegen 

eigenlijk wel een werkwoord?

Het kan namelijk ook een bijvoeglijk naamwoord zijn. 

Een bn vertelt iets meer over een zn. 

Voorbeeld: Dat zijn grote, schitterende, geschilderde bloemen.

Een bijvoeglijk naamwoord schrijf je altijd zo kort mogelijk.

Je schrijft dus geen (mede)klinkers dubbel. 

De (aanbranden) taart
smaakte nergens naar!

1. aangebranden
2. aangebrandden
3. aangebrand
4. aangebrande

De (verlichten) huizen
zagen er gezellig uit.

1. verlichte
2. verlichtte
3. verlichten
4. verlichtten

Ik (verlichten) het huis,
want het was een beetje donker.

1. verlichte
2. verlichten
3. verlichtte
4. verlichtten

Deze kunstenaar (verbeelden)
in zijn werk hoe zijn ziekte zijn leven heeft (beïnvloeden).

1. verbeelde, beïnvloed
2. verbeeldde, beïnvloedt
3. verbeeldde, beïnvloed
4. verbeelde, beïnvloedt

De (verbeelden) emoties in deze kunstwerken (beïnvloeden) mijn humeur toen ik het museum uit liep.

1. verbeelde, beïnvloedden
2. verbeeldde, beïnvloeden
3. verbeelde beïnvloedde
4. verbeeldde, beïnvloedden

Noem een ding dat je na deze les
niet meer vergeet.

Welk cijfer geef je jezelf nu
voor het spellen van werkwoordsvormen?

010