§5.1 De huid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 3

Welkom

Fijn dat je er bent

5 bescherming tegen ziekten

De huid

De huid

1. De huid heeft een oppervlakte van gemiddeld anderhalf tot twee vierkante meter 
2. weegt ongeveer vier kilo. 
   
3. de dikte van de huid varieert van 0,1 mm tot meer dan vier mm!

Leerdoelen

1. De onderdelen van de huid kunnen benoemen met hun functies.
2. De functies van de huid kunnen uitleggen.
3. Kunnen uitleggen welke invloed de zon op de huid heeft.

Zorg dat je dit plaatje uit je hoofd kent!!

Opperhuid

12

Hoornlaag

9

Kiemlaag

10

Tastknopje - Tastzintuig

13

Zweetporie

14

Haar

1

Twee delen:

Lederhuid en Onderhuids bindweefsel

11

Pijnpunt

4

Zweetklier

5

Drukzintuig

6

Zenuw

7

Vetweefsel

8

Talgklier

3

Bloedvaten

2

Haarzakje

16

Leer de onderdelen van de huid

Haarspiertje

15

5.1 Je huid bestaat uit 3 lagen

1. Opperhuid; bestaat uit hoornlaag (dode cellen) en kiemlaag (levende cellen)
   
2. Lederhuid; hierin liggen bloedvaten, zweetklieren, talgklieren (vettig, soepel), zenuwen, zintuigen, haarspiertjes enz.
3. Onderhuids bindweefsel: vet opslag ( isolatie), verder lopen er bloedvaten en zenuwen

zintuigen in de huid

3 functies van je huid

1. bescherming tegen uitdroging, zonlicht, vuil, ziekteverwekkers
2. regeling temperatuur; dmv bloedvaten, zweetklieren en kippenvel
3. waarneming; pijn, tast etc

FF denken

• Als je het plotseling koud krijgt, wat gebeurt er dan met het lichaam?
• Als je het heel warm hebt, wat gebeurt er dan met het lichaam?

Temperatuur regeling

Wanneer je het warm hebt:

• bloedvaten worden wijder
• zweetklieren produceren meer zweet
• De huid wordt rood

Temperatuurregeling

Wanneer je het koud hebt:

• Bloedvaten worden nauwer zodat je minder warmte kwijt kan raken
• De huid wordt bleker en je krijgt kippenvel
• Zweetklieren produceren geen zweet
• Je lichaam gaat meer verbranden om het 

        warm te krijgen: rillen en klappertanden

Beschermt een bruine huid beter tegen zonlicht?

Pigment: bruine kleurstofkorrels, zorgt ervoor dat  

Uv-straling niet ver je huid in komt. 

• Lichte huid: weinig pigment aanwezig en wordt ook niet snel gemaakt bij zon 
  

• Donkere huid: veel pigment aanwezig en wordt ook snel gemaakt bij zon 
  

Zonnebrandcreme 

- Beschermt de huid tegen ultraviolette straling
- Geeft aan hoeveel langer je in de zon kan zitten zonder te verbranden dan als je geen zonnebrandcreme gebruikt. We noemen dit ook wel de factor. 

UV stralen

Ultraviolette straling van de zon kunnen we omzetten in vitamine D. Maar een teveel aan ultraviolette straling geeft ons brandwonden. Dan beschadigd het onze huid(lagen). 

Bekijk het plaatje maar goed. Die zonnestralen komen diep! 

20.3 De huid

Opperhuid

De opperhuid

Het buitenste laagje van je huid. 

Bestaat uit twee lagen:

De hoornlaag en de kiemlaag

Hoornlaag 

• bestaat uit resten van dode cellen.
  
• beschermt je lichaam tegen beschadiging, uitdroging en ziekteverwekers.
  
• slijt aan de buitenkant af. 
  

Kiemlaag 

• maakt nieuwe cellen. 
  
• opperhuid  wordt steeds weer vernieuwd.
  
• bestaat uit levende cellen. 
  
• Maakt pigment, om UV-straling op te vangen en de huid te beschermen
  

Opperhuid

Hoornlaag: dode cellen die verhard de bovenste laag vormen van de huid. 

Dikke laag = eelt

Kiemlaag: levende delende cellen die voor nieuwe stukken huid zorgen--> hoornlaag

Huid als barrière

• opperhuid sluit goed aan (1)
• huid produceert vetzuren die ziektekiemen doodt (2)
• huid bevat aaneengesloten laag huidflora: goede bacteriën die huid bedekken waardoor slechte bacteriën geen kans krijgen (1)

Welke laag of lagen van de huid is weggeschaafd?

Je ziet in dit plaatje bloed.

De bloedvaten komen niet in de opperhuid, maar wel in de lederhuid.

Dus in dit geval weet je zeker dat de lederhuid beschadigd is

Wat bedoelt met blijvende huidflora?

1. bacteriën die normaal op je huid zitten
2. bacteriën die leven van afvalstoffen en huidschilfers uit zweet
3. kleine plantjes op je huid

Je loopt naar buiten en krijgt het koud.
Wat gebeurt er met je huid?
Er stroomt meer/minder bloed door de huid

1. meer
2. minder

Waar liggen je zintuigen in de huid?

1. Hoornlaag
2. Kiemlaag
3. Lederhuid
4. Onderhuids bindweefsel

welke zintuigen liggen niet in de huid?

1. tastzintuigen
2. warmtezintuigen
3. evenwichtszintuigen
4. drukzintuigen

In welke laag van de huid vind je de zweetklieren?

1. Opperhuid
2. Lederhuid
3. Onderhuids bindweefsel
4. Kiemlaag

Je hebt eelt op je handen.
Welke laag van de huid is dan extra dik?

Geef 2 redenen hoe je kunt zie dat dit een warme huid is.

Aan de slag

Maak de opdrachten van §5.1

En vergeet niet voor donderdag een foto op te sturen van je samenvatting van hfst 4! 

Helaas heb ik er nog maar 5 binnen :(