Assertiviteit

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 2

Assertiviteit   

Wat versta jij onder assertiviteit?

Rubrics assertiviteit

-Je kunt omschrijven wat assertiviteit is.

-Je kunt benoemen welke soorten gesprekken er zijn.

-Je kunt benoemen wat gewenste en ongewenste intimiteiten zijn.

-Je kunt op een professionele manier omgaan moeilijke situaties.

Rubrics

-Je kunt je eigen grenzen en die van de zorgvrager bewaken.

-Je kunt verschillende soorten gesprekken voeren met de zorgvrager

-Je leert feedback te geven en ontvangen in moeilijke situaties

- Je leert te reflecteren op je eigen gedrag in confronterende situaties .

Weten wie je bent, wat je wil, nodig hebt ....

In je de praktijk of in je privé zal je regelmatig in situaties komen waarbij jouw belangen en behoeften botsen  met die van een ander.

In dergelijke situatie kun je op drie manieren reageren: 

sub-assertief,  

assertief of 

agressief.

Subassertief zijn is.. 

• Je grenzen niet aangeven 
•  Over je heen laten lopen
• Niet zeggen wat je wilt of vindt
• Doen wat anderen willen 
• Geremd en stil zijn
• Bang voor ruzie

Agressief zijn is..

• Voor jezelf opkomen ten koste van de ander  
• Tot een conflict komen 
• Eigen belang
• Niet naar de ander luisteren
• De ander de schuld geven

Assertiviteit

• zelfverzekerd en op een rustige wijze 
• opkomen voor jezelf 

en je eigen belangen en behoeften, 

zonder de ander te kwetsen 

of diens belangen te ontkennen of te schaden.

Een verbaal assertief voorbeeld:

Er is een taart te verdelen:

Sub-assertief persoon: eet jij maar zoveel je wilt, ik kijk wel wat er overblijft.

Een agressief kan zeggen; ik neem een extra groot stuk want ik vindt taart erg lekker.

En wat zegt de assertieve persoon?

Wat doet de assertieve persoon?

Een assertief iemand geeft aan hoeveel taart hij wil. De ander krijgt vervolgens de kans om dat ook te doen. Daarna gaan ze kijken of ze tot een verdeling kunnen komen die beide personen gelukkig maakt.

Hoe kun je non-verbaal sub-assertief, agressief en assertief reageren in deze situatie?

Opdracht 1:

Stel: volgend jaar is er 1 vaste plek te verdelen op de werkplek van je dromen. Eigenlijk heeft een andere collega ook interesse.

Hoe reageert een sub-assertief persoon, een agressief persoon en een assertief persoon?

Overleg in 2-tallen en schrijf dit op.

Waarom is het belangrijk
om voor jezelf op te komen?

Jouw voorbeeld uit de praktijk

In 2-tallen;

-Bedenk allebei een voorbeeld waarbij jouw belangen en behoeften botsten met die van een ander in een werksituatie. Bespreek dit met elkaar.

Tip:

Ga er niet vanuit dat de ander wel weet hoe het hoort. Als de ander in jouw ogen iets verkeerds doet, leg dan altijd eerst uit hoe jij het wel wilt hebben.

 

Assertief reageren is de beste manier van reageren. Het is belangrijk dat je kunt opkomen voor je eigen belangen.
Als je opkomt voor je eigen belangen, dan:

1. Blijft het contact goed met collega's, cliënten en leidinggevende.
2. Houd je plezier in je werk en kun je ontspannen blijven.
3. Krijgen cliënten beter contact met jou, je collega's en hun familieleden.
4. Zet je jezelf op de eerste plaats, boven het belang van anderen.

Niveaus van assertiviteit

Op welk niveau communiceer jij?

Niveau 1: weinig assertief

-U kunt moeilijk uw eigen grenzen aangeven.

-U communiceert niet duidelijk wat u vindt of wilt.

-U kunt slecht negatieve feedback geven en positieve feedback ontvangen. 

-U kunt (of wilt) geen rekening houden met de belangen van een ander.

vervolg niveau 1

 -U geeft de ander geen ruimte voor het communiceren over zijn eigen belang. 

-U kunt slecht feedback geven en kunt negatieve feedback slecht ontvangen.

Niveau 2: basisassertiveit

-U geeft (indien er naar gevraagd wordt) uw eigen standpunten weer en geeft uw eigen grenzen aan.

-U komt uit voor uw eigen mening indien ernaar gevraagd wordt.

-U maakt duidelijk wanneer u het niet eens bent met uw gesprekspartner.

-U maakt duidelijk wanneer uw eigen grenzen worden overschreden (u durft bijvoorbeeld "nee" te zeggen).

Niveau 3: proactieve assertiviteit

-U komt spontaan met eigen standpunten, bewaakt en verdedigt op een respectvolle wijze uw eigen belangen en grenzen.

-U kiest eerder voor directe confrontatie en directe beïnvloeding. U probeert niet via een omweg uw zin te krijgen.

-U brengt gevoelige of negatieve boodschappen op een duidelijke en directe manier.

vervolg niveau 3

-U komt uit eigen beweging met standpunten naar voren die afwijken van die van uw gesprekspartner.

-U kunt ook nog luisteren naar tegenargumenten, weerstand en kritiek bij de verdediging van uw voorstellen. 

-U hebt genoeg flexibiliteit in de discussie.

Niveau 4: assertief kunnen blijven in emotionele en/of kritische situaties

-U aanvaardt kritiek op uw standpunt, gedrag of acties en reageert er opbouwend op, ook als u onder druk gezet wordt om het standpunt van de tegenstander over te nemen.

-U bespreekt meningsverschillen uit uzelf zonder het conflict uit de weg te gaan.

Vervolg niveau 4

-U gaat op een juiste manier om met onaangepaste reacties, verbale agressie en bedreigingen, ook als u onder druk staat.

-U verwerpt onaanvaardbare voorstellen op een respectvolle, doch besliste manier.

Bespreken van de niveaus

In tweetallen: leg aan de ander uit welk niveau jij nu beheerst en leg aan de hand van de punten uit waarom. Je doet dit allebei.

Zo vergroot je je assertiviteit

Tip 1. Ga uit van je eigen kracht en waarde

Tip 2. Vraag om wat je wilt; anderen kunnen geen gedachten lezen

Tip 3. Spreek in de ik-vorm. Door in de ik-vorm te praten, voorkom je dat je anderen veroordeelt of bekritiseert.

Tip 4. Wat anderen van je denken, gaat jou niets aan

Tip 5. Wees duidelijk, maak zo concreet mogelijk duidelijk wat je voelt en denkt zonder de ander te kwetsen.

vervolg tips:

Tip 6. Geloof wat je zegt

Tip 7. Vat het niet persoonlijk op; om assertiever te worden moet je het probleem rationeel en zakelijk kunnen beschouwen en daarna een helder antwoord formuleren

Tip 8. Let op je lichaamshouding

Tip 9. Oefening baart kunst! 

Groepjes van 3

Kies samen 3 tips uit die jullie het meest belangrijk vinden. Schrijf op waarom jullie dit vinden

De voorwaarde is dat jullie het eens zijn over de 3 punten

Gesprek

Laat zien hoe assertief je bent!