M4 NL: kijk- en luistervaardigheid

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Nederlands

donderdag 23 februari

LEZEN

Pak je leesboek/luisterboek

15-20 minuten lezen.

zakelijke brief

Wat ging goed?

Volgende keer op letten?

kijk- en luistervaardigheid

We gaan kijken naar de korte film 'Gratis'.

Let goed op tijdens het kijken:

- Over wie gaat het?

- Wat gebeurt er?

- Wat is er aan de hand?

- Wie is een hoofdpersoon en wie een bijpersoon?

Na afloop van de film volgen er vragen.

Je gaat kijken naar de korte film 'Gratis' ►

Kijk en luister goed!

Instructie voorafgaand aan het kijken

Leerlingen gaan kijken naar de korte film Gratis van regisseurs en scenarioschrijvers Merijn Scholte Albers en Tobias Smeets.

De film heeft een Gouden Kalf gewonnen voor beste korte film.

Na het kijken van de film onderzoeken leerlingen op welke manier de filmmakers het verhaal in beeld hebben gebracht en praten we over de keuzes die er zijn gemaakt op het gebied van verhaal en vormgeving. 

Als ze willen mogen ze alvast observaties opschrijven: wat valt ze op?

Vraag 

Tip

Opdracht

Vragen en opdrachten

• Er zijn kijk- en luistervragen, reflectievragen en extra opdrachten.
• Er zijn geen goede of foute antwoorden. 
• Je kunt kiezen voor verschillende werkvormen: individueel, in groepjes of klassikaal.
• N.B.: Ons advies is om bij deze les niet te werken met 'devices in de klas'. Je kunt dit uitzetten door het vinkje onderin het scherm van de lespresentatie te deactiveren.

Film Gratis, Merijn Scholte Albers & Tobias Smeets, 8 minuten

Bekijken van de film in zijn geheel.

Wat vond je van de film? 

Wat voor soort film is Gratis?

Filmervaring

Er zijn geen goede of foute antwoorden. 

Leerlingen vertellen in het kort wat ze van de film vonden en welk gevoel de film hen gaf. 

Kunnen ze uitleggen waarom? 

Kun je in 1 zin vertellen waar deze film over gaat?

Samenvatting van het verhaal

Laat leerlingen het verhaal van Gratis in eigen woorden samenvatten. 

Dit zijn de makers van deze film. 

De regisseur(s) van Gratis vertellen over de film

Leerlingen luisteren naar een radio-interview met regisseur en scenarioschrijver Merijn Scholte Albers. 

In dit interview vertelt Merijn wat voor soort films hij het liefste maakt en waarom. 

(Merijn staat links op de foto, rechts is Tobias Smeets.)

Wat is Els voor iemand? Waar zie en hoor je dat aan?

Opdracht 1. Film terugkijken: let op vormgeving (geluid)

De leerlingen kijken de openingsscène terug. Ze letten op de manier waarop de filmmakers o.a. met geluid (muziek, omgevingsgeluid en dialoog) bepaalde karaktereigenschappen van het personage Els hebben vormgegeven.

Opdracht 1. Terugkijken: let op filmische vormgeving (geluid)

scène van 0:00-0:59

Wat zegt het geluid en de muziek over Els?

Geluid: wat valt je op?

Denk aan volume, soort muziek, omgevingsgeluiden, geluid van 'buiten de scène' of juist in de scène zelf.

Opdracht 1. Film terugkijken: let op filmische vormgeving (geluid)

Er zijn geen goede en foute antwoorden, maar zoiets als:

• Els is heel erg gefocust op geld besparen. Dit zie je niet alleen terug in de geconcentreerde blik van de actrice bij het knippen van de kortingsbonnen maar hoor je ook in de muziek / het geluid.
• Eerst horen we alleen (bossanova-)muziek (die van buiten de scène lijkt te komen) en het zorgvuldige geknip van de schaar. 
• Maar als Ruud op het raam klopt wordt de muziek zachter en blijkt de muziek uit de radio komen, dus uit de scène zelf. 
• Door dit 'spel' met het geluid spelen de filmmakers op subtiele wijze en heel filmische wijze met het vertelperspectief : eerst ben je als kijker als het ware 'in het hoofd' van Els, met niets anders dan muziek en het knippen van de schaar als geluiden. 
• Als Ruud op het raam klopt wordt je als kijker net als Els als het ware 'uit het moment' getrokken en kijk je in een keer van een afstand naar de personages.) 
• Zodra Els het woord 'gratis' hoort, hoor je muziek met een snel ritme: weer benadrukt het gebruik van het soort muziek hoezeer Els gefocust is op geld besparen. 
  

Protagonist

Het hoofdpersonage van het verhaal. Dit kunnen ook meerdere personages zijn. Soms ook wel de 'held' genoemd. 

Wie is de protagonist in dit verhaal? Wat is zijn of haar doel?

Opdracht 2. Film terugkijken: let op narratief (protagonist) 

Leerlingen kijken een tweede scène terug. 

Deze keer gaan ze letten op welke rol  personages spelen in het verloop van een verhaal. 

Meerdere antwoorden zijn goed, maar zoiets als:

Els is de protagonist: de kijker krijgt bij het begin een inkijkje in haar karakter. Het verhaal draait vooral om haar en haar ultieme doel: besparen en winnen.

0

Opdracht 2. Terugkijken: let op narratief (protagonist).

Antagonist

De tegenstander van de protagonist.  Een tegenpool, iemand die de protagonist tegenwerkt.

Wie is de antagonist? Wat is zijn of haar doel?

Opdracht 3. Terugkijken: let op narratief (antagonist)

Leerlingen kijken een derde scène  terug.  

Deze keer letten ze op wie de antagonist is.

Wat zou het doel zijn van de antagonist? Waaraan zie of hoor je dat?

Meerdere antwoorden zijn goed, maar zoiets als: 

De manager is duidelijk de antagonist, hij werkt Els echt tegen, legt haar obstakels op zoals bij de stopwatch en het mandje. Zijn doel zou kunnen zijn te voorkomen dat Els en Ruud te veel gratis boodschappen meenemen uit zijn winkel.

Ruud kun je zien als iemand die de protagonist helpt, maar misschien ook als antagonist: hij wil zijn vrouw helpen en steunen, maar is het ook wel een beetje zat om telkens door haar te worden afgebrand. In dat opzicht werkt hij haar ook wel tegen.

0

Opdracht 3. Terugkijken: let op narratief (antagonist). 

Afsluiten les

In welke opzichten is Gratis een 'typisch Hollandse' film? Wat is er typisch Hollands aan? 

Vind je dat de film erin geslaagd is om op een droogkomische manier de typische Hollandse lulligheid weer te geven? Waarom wel? Waarom niet?

theorie

1. kritisch kijken en luisteren:

- onderwerp

- hoofdgedachte

- deelonderwerpen

- signaalwoorden

- functie van de beelden

- doel van het programma

theorie

2. Hoe kijk en luister je?

- afhankelijk van situatie en doel

* globaal

* zoekend

* precies (aantekeningen)

* kritisch

oefenen

HS1: blz. 22

opdracht 1, 2, 3

tijd over?

HS4: blz. 106

opdracht 2,3

apps.noordhoff.nl

apps.noordhoff.nl

huiswerk

woensdag 23 november:

recensie inleveren over de korte film 'Gratis'