4.3: De cultuur van het rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

4.3: De cultuur van het rijk

Deze les:

1. aanwezigheid
2. herhaling 4.2
3. bespreken huiswerk
4. afsluiting 4.2 (quiz)
5. uitleg 4.3 cultuur
6. aan de slag met opdrachten

Aan het einde van deze les:

... weet je of je de sociale verschillen uit de vorige les kunt toepassen.

... weet je wie Spartacus was en wat voor opstand hij leidde.

... heb je geleerd over de Romeinse cultuur.

... kun je in je eigen woorden uitleggen wat de begrippen: multiculturele samenleving, staatsgodsdienst, verdraagzaamheid en romanisering betekenen.

Herhaling 4.2

Opdr. 14 (R / 3p) 

Sleep de verschillende groepen naar de juiste plek in de piramide

1

2

3

4

5

Slaven

gewone Romeinen

aanzienlijke families

arme Romeinen

Rijke handelaren

Sociale verschillen

1. aanzienlijke families

2. Rijke handelaren

3. gewone Romeinen

4. arme Romeinen

5. slaven

Past deze afbeelding bij het leven van een arme of een rijke Romein

1. Arme Romein
2. Rijke Romein

Past deze afbeelding bij het leven van een arme of een rijke Romein

1. Arme Romein
2. Rijke Romein

voor welke laag was dit vermaak?

1. laag 1: aanzienlijke families
2. laag 2: Rijke handelaren
3. laag 3: gewone Romeinen
4. laag 4: arme Romeinen

Past deze afbeelding bij het leven van een arme of een rijke Romein

1. Arme Romein
2. Rijke Romein

Bespreken opdrachten

Leg uit hoe Seneca aankeek tegen arme Romeinen en wat hij van ze vond.

Waardoor was de opstand van Spartacus kansloos?

Bedenk waarom de Romeinen de gekruisigde lichamen zo lang lieten hangen.

Afsluiting 4.2: De Romeinse samenleving

Dit heb je geleerd:

• hoe en waardoor de Romeinse economie bloeide.
  
•  welke sociale verschillen er waren in het rijk.
  
•  hoe Romeinse machthebbers omgingen met het volk.
  
• welke plaats slaven hadden in de Romeinse samenleving.

4.3: De cultuur van het rijk

In deze paragraaf leer je

• hoe multicultureel de Romeinse samenleving was.
  
• hoe Romeinen met hun eigen en andere godsdiensten omgingen.
  
• hoe de Grieks-Romeinse cultuur ontstond en werd verspreid.
  
• hoe de Romeinse rechtspraak werkte.
  
  Kenmerkend aspect: de verspreiding van de Grieks-Romeinse cultuur en de confrontatie (botsing) met de Germaanse cultuur
  

Schrijf in je schrift:

• multiculturele samenleving
• staatsgodsdienst
• verdraagzaamheid 
• romanisering 

Veel culturen door elkaar:

• In het Romeinse rijk kwamen mensen met verschillende achtergronden en culturen met elkaar in contact
• multiculturele samenleving
• In Rome (de stad) woonden mensen uit alle delen van het rijk en daarbuiten. 

Veel culturen door elkaar:

• In het Westen van het rijk spreken mensen Latijn
• In het Oosten spreken mensen Grieks
• veel culturele verschillen blijven bestaan maar overal in het rijk ontstonden Romeinse bouwwerken zoals: Aquaducten en basilieken (grote rechthoekige gebouwen die werden gebruikt voor handel bestuur en rechtspraak) 

Aquaduct

Basiliek

Romeinse godsdienst:

• Polytheïstisch: meerdere goden
• staatsgodsdienst:  verplicht voor bestuurders en ambtenaren
• verdraagzaamheid (tolerantie): je mocht in het rijk je eigen cultuur,  geloof en mening houden zolang je ook maar de staatsgoden en de keizer vereerde.

De Romeinse godsdienst was eerst bijna een kopie van de Griekse godsdienst.

De Romeinen kwamen al vroeg in contact met de Griekse Cultuur. De Romeinse godsdienst was dan ook 

Grieks- Romeinse cultuur

• Romeinen nemen veel van andere culturen over, vooral de Griekse cultuur.
• de elite, belangrijke mensen (uit laag 1), leert de Griekse taal.
• ook de Griekse wetenschap wordt overgenomen
• Zo ontstaat er een gemengde cultuur = Grieks-Romeinse cultuur, ook antieke cultuur / klassieke cultuur genoemd. 
• De verspreiding van deze cultuur heet romanisering

wetenschap

• Voorbeeld Ptolemaeus:
• Grieks-Romaanse astroloog/ geograaf
• Veel van zijn theorieen bleken niet waar, maar hij hielp de wetenschap vooruit

Romanisering: badhuizen

Romeinse wetten:

• golden in het hele Romeinse rijk
• deel van de Romeinse mannen had burgerrecht: door wetten beschermd, je mocht bijv. mocht niet zonder proces veroordeeld worden of gemarteld worden
•  burgerrecht kon je krijgen, bv. door te dienen in het Romeinse leger
• Nederlandse rechtspraak is gebaseerd op Romeinse recht

Aan de slag:

• Romanisering: Is de verspreiding van de Grieks- Romeinse cultuur. Romanisering vond ook plaats in Nederland, bekijk het filmpje op de volgende dia en noteer zoveel mogelijk voorbeelden van romanisering 

Keuze tussen opdrachten:

• Grieks-Romeinse godsdienst
• Aquaduct in Nederland

Ga naar de website + Maak opdracht 5 + 6

Lever in via Classroom

http://grieks-romeinse-godsdienst.weebly.com/de-verschillen-en-gelijkenissen.html