BS2 Overeenkomst en verwantschap

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Basisstof 2: Overeenkomst en verwantschap

Leerdoelen

3.2.4 Je kunt uitleggen wanneer organismen tot dezelfde soort behoren.

3.2.5 Je kunt uitleggen dat de indeling van organismen berust op overeenkomst en verwantschap.

Organismen die tot dezelfde soort behoren, hebben veel overeenkomsten. Toch zijn er ook binnen een soort nog verschillen tussen organismen.

Overeenkomst & verwantschap

• Organismen die tot dezelfde groep behoren hebben overeenkomsten

• Organismen die tot dezelfde soort behoren hebben de meeste overeenkomsten. Toch kunnen er binnen een soort verschillen tussen organismen zijn

 Overeenkomst en verwantschap

Zelfde geslacht (de panter)

Veel overeenkomst

Overeenkomst en verwantschap

Zelfde orde = roofdieren
Minder overeenkomst

bvj.secure.malmberg.nl

Soort?

Organismen behoren tot dezelfde soort

• Als ze nakomelingen kunnen maken
• Als deze nakomelingen vruchtbaar zijn

Is een muildier/muilezel een soort?

Nee, het is geen soort.

Het kan geen vruchtbare nakomelingen maken.

We noemen dit een hybride.

Is een muildier/muilezel een soort?

Soorten

Niet alle organismen horen tot dezelfde soort.

Organismen horen tot dezelfde soort als ze vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.

Evolutie

Door variatie en selectie kunnen soorten langzaam veranderen. Evolutie: soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen.

Variatie en selectie

Verschillen binnen een soort is variatie. -->

Door selectie blijven sommige organismen leven en andere niet binnen 1 soort.-->

Door variatie en selectie kunnen soorten langzaam veranderen. Evolutie: soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen.

Evolutie door variatie en selectie

Evolutie is de ontwikkeling van het leven op aarde waarbij soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen. Door evolutie ontstaat variatie en selectie.

Verwantschap

Hoe korter geleden er een gemeenschappelijke voorouder was, hoe meer overeenkomsten en verwantschap

Oftewel:

Meer verwantschap: meer overeenkomsten in het DNA

Minder verwantschap: minder overeenkomsten in het DNA

Langs de kust worden krabben gevangen om door de mens te worden opgegeten. Er bestaan krabben met een dun pantser en krabben met een dik pantser. Mensen vangen alleen krabben met een dun pantser, omdat die makkelijker klaar te maken zijn.

Is het vangen van alleen krabben met een dun pantser een voorbeeld van selectie of variatie?

1. selectie
2. variatie

Zet de verwantschap tussen soorten van minst naar meest:

Maki en mens

Maki en gibbon

Mens en chimpansee

Apen van de oude wereld en orang-oetang

Niet waar

Waar

Iets is een soort wanneer het geen vruchtbare nakomelingen kan krijgen

Dieren die op elkaar lijken zijn altijd een soort

Verschillende rassen kunnen vruchtbare nakomeligen krijgen

Binnen een soort kan je meerdere rassen hebben

Lichte slakken worden sneller opgegeten

Opdrachten maken

huiswerk (moet wel af zijn voor de volgende les) of dierpaspoort 

PO microscopie plannen (geen zorgen we gaan nog 1 keer oefenen)