§44,45: Tachtigers en Van Eeden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

In de kunst kwam het ... tot uiting als estheticisme.

1. escapisme
2. impressionisme
3. l'art pour l'art
4. realisme

De kunststroming die tot het Fin de siècle behoort en over vorm gaat, is het ... [vorige les behandeld]

Welke omschrijving behoort niet tot het
impressionisme in de schilderkunst?

1. Verdere uitwerking van het realisme
2. Het gebruik van synesthesie
3. Nadruk op kleur en licht
4. Weergeven van zintuiglijke indrukken

Is het impressionisme, op het gebied van literatuur, een stroming op het gebied van inhoud of op schrijfstijl?

1. Inhoud
2. Schrijfstijl

Een belangrijke rol in het naturalisme speelde het fatalisme, de opvatting dat het leven geheel bepaald wordt door het ___ (het fatum) en dat vrije wil niet bestaat.

Tip: pak WB 43 erbij

En noteer je bevindingen na het invullen van de volgende vragen.

Marx

Darwin

Freud

Sociale roman

Naturalisten waren veelal socialisten

Erfelijke aanleg

Milieu

Familieroman

Psychologische roman

Nadruk op het onderbewuste

Waarom staat het naturalisme haaks op het estheticisme?

1. Naturalisme is veelal sociaal bewogen, estheticisme niet
2. Naturalisme gaat om het weergeven van de werkelijkheid, estheticisme niet.
3. Estheticisme is heel vrolijk, het naturalisme niet.
4. Bovenstaande beweringen zijn allemaal niet waar.

Impressionisme en naturalisme zijn geen gelijkwaardige stromingen. Het impressionisme is namelijk (1) en het naturalisme is (2).

1. 1: gericht op inhoud 2: gericht op vorm
2. 1: gericht op vorm 2: gericht op inhoud

Het leven wordt volgens een naturalist gevormd door drie factoren.
1 = erfelijke aanleg, 2 = tijd, 3 = ...

1. milieu
2. noodlot
3. psyche
4. vorm

§44: De beweging van Tachtig

https:

Beweging van Tachtig

• Ca. 1880
• De Nieuwe Gids
• Zet zich af tegen de poëzie van hun voorgangers

1

Principes van de Tachtigers

1. Vorm en inhoud dienden één te zijn
2. Kunst diende een persoonlijke uiting te zijn

"De allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie."

2

§45: Frederik van Eeden

Frederik van Eeden (1860-1932)

• Veelzijdige en productieve Tachtiger
• Psychiater, medicus
• Nam later afscheid van de l'art pour l'art beweging 
• Maatschappijhervormer (Walden) - spiritueel socialisme

• Bekendste werken: De kleine Johannes (1887) en Van de Koele meeren des doods (1900)

1

De kleine Johannes

• Symbolisch sprookje
• Ontwikkeling van een kind tot volwassene
  1. Windekind
  2. Wistik
  3. Robinetta
  4. Pluizer en Dokter Cijfer
  5. De ongenoemde
• Is dit een typisch werk voor de Tachtigers?

• Satirische passages (Vredesmieren); blz. 110

2

Veel gelezen bij ME!

Toetsstof af!

• Onthoud: de stromingen zijn allemaal reacties op de voorgaande stroming(en)

18e eeuw

Verlichting 

(H3)

19e eeuw

Romantiek en het Realisme

(H4)

Het fin de siècle

Impressionisme en het Naturalisme

(H5)

Aan de slag!

Volgende les: tijd om alles na te kijken en dan wil ik je gemaakte opdrachten zien. 

Vergeet §23 niet!

SE op 29 juni